تصاویر ماهوارهای از فعالیتهای هستهای تازه در ایران پرده برداشتند
تصاویر ماهوارهای جدید منتشرشده از سوی مرکز مطالعات راهبردی و بینالمللی مستقر در واشینگتن (CSIS) نشان میدهد که ساختوساز گستردهای در تأسیسات زیرزمینی «کوه کلنگ گزلا» در جنوب مجموعه هستهای نطنز در جریان است.
این ساختوسازها پرسشهای تازهای درباره اهداف برنامه هستهای ایران برانگیخته است.
این مرکز در گزارش تفصیلی خود که دوشنبه منتشر شد، اعلام کرد تصاویر ثبتشده بین ماههای ژوئن تا سپتامبر امسال حاکی از حفر تونلهای جدید، تقویت ورودیهای قدیمی و احداث دیوارهای حفاظتی در اطراف کوه است.
کارشناسان معتقدند این اقدامات با هدف انتقال بخشهایی از فعالیتهای حساس غنیسازی اورانیوم به نقاطی انجام میشود که در برابر حملات هوایی احتمالی از سوی ایالات متحده یا اسرائیل مقاومتر باشند.
در گزارش آمده است که سرعت پیشرفت عملیات در ماههای اخیر افزایش یافته و بهویژه در دو ورودی اصلی، نشانههایی از انباشت خاک و مصالح برای پوشاندن دهانههای ورودی دیده میشود؛ اقدامی که به گفته تحلیلگران «با هدف استتار فعالیتها و دشوار کردن رصد ماهوارهای» انجام میگیرد.
تحلیلگران مرکز CSIS میگویند این روند بیانگر تغییر راهبردی در رویکرد هستهای ایران است؛ از یک «برنامه کنترلشده» به سمت یک «برنامه غیرقابل نفوذ». آنان تأکید کردهاند که تهران با گسترش زیرساختهای زیرزمینی خود در تلاش است توان بازدارندگیاش را افزایش دهد و شرایطی ایجاد کند که در آن هرگونه عملیات پیشگیرانه نظامی علیه این تاسیسات با دشواری جدی روبهرو شود.
انتشار این گزارش در حالی صورت میگیرد که نشانههایی از فروپاشی تفاهم غیررسمی میان تهران و واشینگتن درباره سطح غنیسازی اورانیوم دیده میشود. همزمان، تنشها در منطقه از جمله لبنان و دریای سرخ افزایش یافته و فضای بیاعتمادی میان ایران و غرب عمیقتر شده است.
بهدنبال انتشار این تصاویر، نگرانیها از آغاز رقابت تازه تسلیحات هستهای در خاورمیانه بالا گرفته است. تحلیلگران هشدار دادهاند که موقعیت ژئوفیزیکی این تاسیسات ــ که در عمق صدها متر دل کوه واقع شده ــ میتواند هرگونه اقدام نظامی را بیاثر کند و موازنه قدرت منطقهای را بهشدت تغییر دهد.
کارشناسان هشدار میدهند که ادامه این روند، امیدها برای احیای توافق هستهای را کمرنگ کرده و ممکن است سرآغاز مرحلهای تازه از رقابت هستهای در منطقه باشد.