چرخش ناگهانی رهبر ایران درباره گفت‌وگوی محرمانه با آمریکا
مسعود پزشکیان، رییس جمهور ایران، هفته گذشته چراغ سبز علی خامنه‌ای برای آغاز مذاکرات محرمانه با آمریکا تهران را دریافت کرده بود و امید داشت در نیویورک بتواند با آمریکایی‌ها مذاکره کند اما رهبر ایران با چرخشی ناگهانی هر گونه مذاکره با آمریکا را ممنوع اعلام
به گفته دو عضو هیئت همراه که با ایران اینترنشنال صحبت می‌کردند، خامنه‌ای در جلسه‌ای خصوصی به پزشکیان گفته بود اگر گفت‌وگوی مستقیم مانع بازگشت تحریم‌های سازمان ملل شود، عباس عراقچی، وزیر امور خارجه، می‌تواند وارد مذاکره محرمانه با آمریکایی‌ها شود. اما در میانه سفر، خامنه‌ای در سخنرانی‌ای علنی هرگونه مذاکره با واشینگتن را قاطعانه رد کرد؛ اقدامی که پزشکیان و عراقچی را شوکه کرد.
عراقچی بعدتر در گفت‌وگویی خصوصی با چند ایرانی مقیم آمریکا گفت تنها راه جلوگیری از بازگشت تحریم‌ها گفت‌وگوی مستقیم بود، اما این فرصت از بین رفت. سه نفر از حاضران در این جلسه به رسانه‌ها گفتند که عراقچی تاکید کرده است رهبر جمهوری اسلامی ابتدا با مذاکرات محرمانه موافقت کرده اما سپس در تلویزیون موضعی کاملا متفاوت گرفت.
منابع آگاه افزودند که پیش از سفر، آمریکایی‌ها از طریق استیو ویتکاف، فرستاده ویژه دونالد ترامپ، سه شرط مشخص مطرح کرده بودند: برگزاری نشست‌های علنی پیش و پس از مذاکرات، اعلام محل نگهداری ۴۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنی‌شده، و دسترسی کامل بازرسان آژانس به سایت‌های هسته‌ای. خامنه‌ای با مذاکرات علنی مخالفت کرده اما ظاهرا پذیرفته بود مذاکرات محرمانه قابل قبول است، مشروط به جلوگیری از تحریم‌ها.
جمعه چهارم مهر، پس از آن‌که شورای امنیت قطعنامه روسیه و چین برای تعلیق تحریم‌ها را رد کرد، پزشکیان و عراقچی در هتل «لاکچری کالکشن» منهتن با گروهی از دانشگاهیان و کارشناسان ایرانی دیدار کردند. در این جلسه که یک ساعت به طول انجامید، چهره‌هایی چون هوشنگ امیراحمدی، ولی نصر، تریتا پارسی و فرناز فصیحی حضور داشتند.
امیراحمدی در سخنانی طولانی جمهوری اسلامی را در برابر دو راهی «تسلیم یا حرکت به سمت بمب اتمی» دانست و استدلال کرد مشکل اصلی واشینگتن قدرت منطقه‌ای ایران است نه فقط برنامه هسته‌ای. او خواستار سرمایه‌گذاری بیشتر در حوزه موشکی و بازدارندگی هسته‌ای شد. پزشکیان بدون نام بردن از او در بازگشت به تهران همین مضمون را بازگو کرد.
پارسی در سخنانش گفت تحریم‌های اصلی همچنان آمریکایی است و بازگشت تحریم‌های سازمان ملل وضعیت را پیچیده‌تر می‌کند اما تعیین‌کننده نیست. او افزود چین احتمالا به خرید نفت ایران ادامه خواهد داد و تنها راه جلوگیری از بحران بیشتر مذاکره مستقیم با واشینگتن است.
این رخدادها نشان داد شکاف عمیقی میان رهبر جمهوری اسلامی و مقام‌های ارشد در مسیر یافتن راهی برای خروج از بحران هسته‌ای وجود دارد؛ بحرانی که پس از جنگ ۱۲ روزه با اسرائیل و حملات مشترک آمریکا و اسرائیل به مراکز هسته‌ای جمهوری اسلامی، آینده‌ای مبهم‌تر یافته است
