۲۰۱۹| سال تظاهرات مردمى و لحظههای عطفی
سال ۲۰۱۹ یک سال استثنایی در مسیر تاریخ معاصر است که در جریان آن، تحولات سرنوشتساز در اکثریت کشورهای جهان رخ دادهاست؛ ولی برجستهترین اين تحولات، تظاهرات گسترده مردمى بود
سال ۲۰۱۹ یک سال استثنایی در مسیر تاریخ معاصر است که در جریان آن، تحولات سرنوشتساز در اکثریت کشورهای جهان رخ دادهاست؛ ولی برجستهترین اين تحولات، تظاهرات گسترده مردمی بود. مردم در بسیاری از کشورهای جهان برای تظاهرات به خیابانها ریختهاند. خیابانهای ایران، عراق، لبنان، الجزاير و ديگر کشورها پر شدهاند از تظاهرکنندگانی که به تناسب فضای سیاسی، اقتصادی و اجتماعی کشورشان خواهان تغییرند. گسترش پدیده تظاهرات برای طرح خواستهها، به خصوص از نیمه دوم سال ۲۰۱۹، به حدی است که این سال را سال تظاهرات نامگذاری کردهاند.
الجزایر؛ موج تظاهرات گسترده
موج اول تظاهرات گسترده الجزایر در ۱۴ بهمن ماه ۱۳۹۷ (۱۶ فوریه ۲۰۱۹)، ده روز پس از اعلام نامزدی عبدالعزیز بوتفلیقه در دور آتی انتخابات ریاست جمهوری این کشور آغاز شد. در نتیجه این تظاهرات ارتش به بوتفلیقه فشار آورد و او در ۱۲ فروردین ماه ۱۳۹۸ (۲ آوریل) از ریاست جمهوری استعفا داد. موج دوم تظاهرات گسترده الجزایر در 9 مهر ماه (۱۳ اکتبر) با پیروزی عبدالمجید تبون، یکی از چهرههای نزدیک بوتفلیقه، در انتخابات ریاست جمهوری این کشور آغاز شد. معترضان به نتایج انتخابات ریاست جمهوری میگویند که اين انتخابات تقلب شدهاست.
استعفای نخستوزیر عراق با ادامه تظاهرات سراسری
عادل عبد المهدی نخست وزیر عراق پس از هفتهها تظاهرات گسترده علیه دولتش در 9 آذر (30 نوامبر) از مقام خود استعفا داد. این تظاهرات از ۹ مهر ماه (۱ اکتبر) توسط فعالان مدنی در سامانههای اجتماعی آغاز شد و در استانهای مرکزی و جنوبی عراق منتشر گردیدهاست. هدف از این تظاهرات مقابله با فساد، بیکاری و خدمات عمومی ناکافی بوده که بعداً به فراخوان برای براندازی حکومت و توقف دخالت ایران در عراق انجامیدهاست. تظاهرکنندگان در جريان اعتراض شان کنسولگری ايران را در نجف و کربلا چند بار به آتش کشیده و پرچم عراق را بر فراز آنها به جای پرچم ایران نشاندهاند.
استعفای نخست وزیر لبنان پس از تظاهرات گسترده
سعد حریری، نخست وزیر لبنان، در 8 دی ماه (29 اکتبر) پس از تظاهرات گسترده مردمی علیه فساد رهبران و دولتمردان لبنان، از سمت خود استعفا داد.
عمر البشیر مجبور به کنارهگیری شد
پس از ماهها تظاهرات اعتراضی علیه عمر البشیر، رئیس جمهوری سودان، ارتش این کشور در ۲۲ فروردین ماه (11 اوریل)، از دستگیری عمر البشیر خبر داد و اعلام کرد قدرت را به مدت دو ساله در دست گرفتهاست.
پرویز مشرف به اعدام محکوم شد
دادگاهی محلی پاکستان در ۲۶ آذر ماه (۱۷ دسامبر) پرویز مشرف رئیس جمهور پیشین این کشور را با اتهام خیانت به میهن به اعدام محکوم کرد. اتهام مربوط به دوران ریاست جمهوری وی و اعلام وضعیت فوقالعاده در سال ۲۰۰۷ (۱۳۸۶) است که چندین قاضی ارشد کشور را حبس خانگی کرد.
کشته شدن ابوبکر بغدادی رهبر داعش
دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا، در ۵ آبان ماه (۷ دسامبر) اعلام کرد که ابوبکر بغدادی، رهبر گروه تروریستی داعش، در جریان حمله نیروهای ویژه ایالات متحده در سوریه کشته شدهاست.
تجاوز نظامی ترکیه به شمال سوریه
ترکیه در ۱۷ مهر ماه (9 دسامبر) به دنبال اعلام عقبنشینی نیروهای آمریکایی از شمال شرق سوریه، حملات زمینی و هوایی گستردهای را در این منطقه علیه گروههای کرد موسوم به «یگانهای مدافع خلق» آغاز کرد.
آغاز فعالیت ائتلاف امنیت دریایی
ائتلاف دریایی بینالمللی به رهبری آمریکا در ۱۵ آبان ماه (۷ نوامبر) براى تأمين امنیت کشتیرانی در آبهای خلیج و تنگه هرمز و مقابله با اقدامات بیثبات کننده ایران در منطقه رسما فعالیت خود را در بحرین آغاز کرد.
امضای توافق دریایی ترکیه و لیبی
دولتهای ترکیه و لیبی در ۷ آذر ماه (۲۲ نوامبر) در مورد حریم دریایی خود در دریای مدیترانه توافقی امضا کردند. مصر این توافق را «غیر قانونی» توصیف کرد و یونان گفت که چنین توافقی از نظر جغرافیایی خندهدار است، چون جزیره کرت یونان را که بین سواحل ترکیه و لیبی واقع شده، نادیده گرفتهاست. پارلمان لیبی هم نسبت به این توافق واکنش نشان داده و آن را خیانت ملی خواندهاست.
انتخابات افغانستان؛ اعلام پیروزی اشرف غنی، اعتراض عبدالله عبدالله
کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان در اول دی (۲۲ دسامبر) با برگزاری یک نشست خبری در کابل پایتخت این کشور نتایج اولیه انتخابات ریاست جمهوری افغانستان را اعلام کرد. به گفته این کمیسیون محمد اشرف غنی با کسب بیش از ۵۰ درصد آرا، رئيس جمهوری افغانستان شد، اما عبدالله عبدالله رقیب خود در این انتخابات با کسب اندكى بيش از ۳۹ درصد آرا در جایگاه دوم قرار گرفت. عبدالله عبدالله رهبر گروه "ثبات و همگرایی در افغانستان"، نتایج اعلام شده انتخابات را نپذیرفته و اعلام کردهاست كه بدون تفکیک آرای معتبر و مخدوش، نتایج اعلام شده مشروعیت ندارد.