امارات، صدای صلح: ۳ مسیر برای مقابله با جنگ ایران و اسرائیل
امارات متحده عربی در تلاش برای کاهش تنش و رسیدگی به پیامدهای آن در سطوح مختلف، از سه مسیر با جنگ ایران و اسرائیل برخورد کرده است.
اولین مسیر، مسیر دیپلماتیک بود که پس از شروع درگیری در ۱۳ ژوئن آغاز شد و تا به امروز ادامه دارد. از طریق این مسیر، امارات متحده عربی تلاش‌های خود را تحت رهبری شیخ محمد بن زاید آل نهیان، رئیس امارات متحده عربی، برای بحث در مورد تلاش‌ها در جهت کاهش تنش بین ایران و اسرائیل تشدید کرده و در نتیجه به امنیت و ثبات در منطقه کمک کرده است.
دومین مسیر، مسیر بشردوستانه بود که از طریق آن اتباع ایرانی در امارات متحده عربی طبق دستورالعمل‌های شیخ محمد بن زاید آل نهیان از جریمه دیرکرد معاف شدند. علاوه بر این، امارات متحده عربی تعدادی از شهروندان و ساکنان خود را با هماهنگی مقامات مربوطه از ایران خارج کرد تا امنیت آن‌ها را تضمین کند.
مسیر سوم، مسیر زیست‌محیطی بود که از طریق آن، مقامات ملی مربوطه، با هماهنگی شرکای بین‌المللی، تحولات مربوط به وضعیت تأسیسات هسته‌ای ایران پس از بمباران آن‌ها را رصد کردند تا اطمینان حاصل شود که هیچ پیامدی برای امارات متحده عربی و منطقه وجود ندارد.
همانطور که دکتر انور بن محمد قرقاش، مشاور دیپلماتیک رئیس امارات متحده عربی، در توییتی تأکید کرد: اقدامات جامع و یکپارچه تأیید می‌کند که «امارات متحده عربی صدای عقل و ستون صلح، ثبات و رفاه است».
دکتر قرقاش روز یکشنبه در حساب توییتر خود گفت: «با توجه به این شرایط استثنایی منطقه‌ای، ما به خرد رهبری خود، شیخ محمد بن زاید، برای هدایت مسیر با بصیرت و استواری، اعتماد کامل داریم.»
وی افزود: «امارات متحده عربی صدای عقل و ستون صلح، ثبات و رفاه باقی خواهد ماند.»
درگیری ایران و اسرائیل که از ۱۳ ژوئن آغاز شد، در چند ساعت گذشته با دخالت ایالات متحده، پس از بمباران سه تأسیسات هسته‌ای ایران در سپیده دم یکشنبه: فردو، نطنز و اصفهان، وارد مرحله جدیدی شده است.
تعامل دیپلماتیک
پس از حملات اخیر به ایران، امارات متحده عربی نگرانی عمیق خود را از ادامه تنش در منطقه و هدف قرار دادن تأسیسات هسته‌ای ایران ابراز کرد. این کشور خواستار پایان فوری تنش‌ها برای جلوگیری از پیامدهای خطرناک و ورود به سطوح جدید بی‌ثباتی شد.
وزارت امور خارجه در بیانیه‌ای بر لزوم اولویت دادن به دیپلماسی و گفتگو برای حل اختلافات، در چارچوب رویکردی جامع که به ثبات، رفاه و عدالت منجر شود، تأکید کرد. این وزارتخانه بار دیگر از جامعه بین‌المللی خواست تا برای دستیابی به یک راه‌حل جامع برای این تحولات حساس و خطرناک که منطقه و مردم آن را از بلای درگیری محافظت می‌کند، بسیج شوند.
امارات متحده عربی از سازمان ملل متحد و شورای امنیت خواست تا با تلاش مجدانه برای حل مسائل مزمن در منطقه که اکنون در معرض خطر هستند و تهدیدی فزاینده برای امنیت و ثبات منطقه‌ای و بین‌المللی محسوب می‌شوند، به مسئولیت‌های خود عمل کنند.
این بیانیه همچنین بر باور امارات متحده عربی مبنی بر اینکه خرد و مسئولیت در این شرایط مستلزم مشارکت جدی در رسیدگی به مسائل حیاتی از طریق مذاکره است، تأکید کرد و بر لزوم درس گرفتن از تجربیات و جنگ‌های تاریخی منطقه و درس‌هایی که از آن‌ها گرفته شده است، تأکید نمود.
شیخ محمد بن زاید آل نهیان، رئیس امارات متحده عربی، روز یکشنبه همچنین با شیخ مشعل الاحمد الجابر الصباح، امیر کویت؛ شیخ تمیم بن حمد آل ثانی، امیر قطر؛ و شاهزاده محمد بن سلمان بن عبدالعزیز آل سعود، ولیعهد و نخست وزیر عربستان سعودی، تماس‌های تلفنی برقرار کرد تا در مورد آخرین تحولات خاورمیانه و پیامدهای جدی آن‌ها برای صلح و امنیت منطقه‌ای گفتگو کنند.
رئیس امارات متحده عربی و رهبران کشورهای برادر تأکید کردند که تنش‌ها در منطقه منجر به پیامدهای جدی در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی خواهد شد. آن‌ها از همه طرف‌ها خواستند که خرد به خرج دهند، به گفتگو و راه‌حل‌های مسالمت‌آمیز متوسل شوند، حداکثر خویشتنداری را به خرج دهند و از تشدید تنش‌ها خودداری کنند. آن‌ها بر حمایت کشورهای خود از همه تلاش‌ها برای دستیابی به آرامش از طریق ابزارهای دیپلماتیک تأکید کردند.
این گفتگوها بخشی از آخرین تلاش‌های دیپلماتیک امارات متحده عربی برای بحث در مورد تلاش‌های مربوط به کاهش تنش‌ها بین ایران و اسرائیل و در نتیجه کمک به امنیت و ثبات در منطقه است.
این تلاش‌ها شامل صدور بیانیه‌ها و برگزاری گفتگوها و تماس‌ها با رهبران و مقامات بیش از ۳۶ کشور در سراسر جهان در چند روز گذشته بوده است، که ناشی از اعتقاد امارات متحده عربی به این است که اوضاع منطقه نیازمند اقدامات هماهنگ منطقه‌ای و بین‌المللی برای کاهش تنش است.
از زمان آغاز درگیری نظامی بین ایران و اسرائیل در ۱۰ روز پیش، به ندرت روزی می‌گذرد که شیخ محمد بن زاید آل نهیان، رئیس امارات متحده عربی، و شیخ عبدالله بن زاید آل نهیان، معاون نخست وزیر و وزیر امور خارجه، با رهبران و مقامات سراسر جهان تماس‌های دیپلماتیک نداشته باشند تا در مورد کاهش تنش و جلوگیری از تشدید آن بحث کنند.
این در چارچوب تعهد امارات متحده عربی به اولویت دادن به دیپلماسی و گفتگو به عنوان تنها گزینه، به دور از زبان درگیری و تشدید تنش، و در چارچوبی جامع که ثبات، رفاه و عدالت را برای مردم منطقه محقق می‌کند، صورت می‌گیرد.
امارات متحده عربی در چارچوب تلاش‌های دیپلماتیک خود برای حل این بحران، سه‌شنبه گذشته بیانیه‌ای صادر کرد که شامل یک نقشه راه جامع برای حل بحران ایران و اسرائیل، کاهش تنش بین دو کشور و برقراری صلح و امنیت بین‌المللی بود.
در این بیانیه، شیخ عبدالله بن زاید آل نهیان نقشه راهی برای حل این بحران، شامل یک چارچوب جامع مبتنی بر اصول و قواعد خاص، علاوه بر سازوکارهایی که نقش سازمان ملل متحد و شورای امنیت را در حل این بحران تعریف می‌کنند، در بحبوحه هشدارها در مورد پیامدهای آن برای امنیت و ثبات منطقه و جهان، ترسیم کرد.
شیخ عبدالله بن زاید آل نهیان یک دیدگاه جامع اماراتی برای حل این بحران ارائه داد که بر دو محور مهم استوار است:
- لزوم یافتن یک رویکرد دیپلماتیک که هر دو طرف را به آرام کردن اوضاع، پایان دادن به این درگیری و جلوگیری از لغزیدن آن به سمت تحولات نامطلوب سوق دهد.
- اقدام سریع برای یک هدف روشن ضروری است: توقف فوری درگیری جاری قبل از اینکه از کنترل خارج شود.
او توضیح داد که دستیابی به این رویکرد دیپلماتیک می‌تواند از طریق چندین سازوکار محقق شود، از جمله:
- اقدام فوری و هماهنگ در سطوح منطقه‌ای و بین‌المللی برای جلوگیری از خطرات گسترش درگیری و مهار پیامدهای آن بر صلح و امنیت در منطقه و بطور کلی صحنه بین‌المللی.
- سازمان ملل متحد و شورای امنیت باید مسئولیت کامل خود را در جلوگیری از تشدید بیشتر درگیری بر عهده بگیرند.
- اتخاذ اقدامات فوری و ضروری برای آتش‌بس و برقراری صلح و امنیت بین‌المللی.
بیانیه امارات یک روز پس از آن منتشر شد که وزرای امور خارجه ۲۰ کشور، به رهبری امارات، با صدور بیانیه‌ای مشترک، نگرانی شدید خود را از تشدید اخیر درگیری‌ها بین اسرائیل و ایران ابراز کردند و خواستار بازگشت به مذاکرات در اسرع وقت شدند.
اقدامات بشردوستانه
در کنار تلاش‌های دیپلماتیک، رویکرد بشردوستانه امارات متحده عربی در واکنش به بحران، پیامدهای آن را بر افراد آسیب‌دیده کاهش داده است.
به عنوان بخشی از این رویکرد، اداره فدرال هویت و شهروندی، گمرک و امنیت بنادر در امارات متحده عربی تصمیم گرفته است اتباع ایرانی ساکن امارات متحده عربی را از جریمه‌های ناشی از تأخیر در خروج از امارات، چه مقیم باشند و چه با ویزای ورود، صرف نظر از نوع آن، معاف کند.
این اقدام در پاسخ به شرایط استثنایی منطقه و برای ارائه کمک به این گروه از افرادی که به دلیل بسته شدن حریم هوایی و تعلیق پروازها قادر به بازگشت به وطن خود نیستند، انجام می‌شود. این اقدام در اجرای دستورالعمل‌های شیخ محمد بن زاید آل نهیان انجام می‌شود.
اداره فدرال هویت و شهروندی، گمرک و امنیت بنادر، تعهد خود را برای در نظر گرفتن ابعاد بشردوستانه و ارائه پشتیبانی کامل به ساکنان و بازدیدکنندگان از کشور تأیید کرد.
مسیر زیست‌محیطی
در حوزه محیط زیست، پس از تشدید تنش‌های اخیر، سازمان فدرال تنظیم مقررات هسته‌ای امارات (FANR) به عموم مردم اطمینان داد که مقامات ملی مربوطه از نزدیک تحولات مربوط به تأسیسات هسته‌ای ایران را زیر نظر دارند.
سازمان FANR تأیید کرد که دائماً با هماهنگی شرکای بین‌المللی، از جمله آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA)، تحولات را زیر نظر دارد و بروزرسانی‌های منظمی را از کانال‌های رسمی دریافت می‌کند.
سازمان FANR اظهار داشت که بر اساس نظارت مداوم خود بر اوضاع، تأیید می‌کند که این تحولات هیچ تأثیر قابل توجهی بر کشور نداشته است.
از همه خواست تا اطلاعات را از منابع رسمی دریافت کنند و از انتشار شایعات و اخبار تأیید نشده خودداری کنند.
حمایت از صلح و امنیت بین‌المللی
تلاش‌های امارات متحده عربی برای حل بحران ایران و اسرائیل، تلاش‌های این کشور برای حمایت از صلح و امنیت بین‌المللی و تلاش‌های مداوم آن برای حل بحران‌های بین‌المللی و منطقه‌ای را نشان می‌دهد. این تلاش از اصول و مبانی مهم اماراتی ناشی می‌شود، به ویژه:
- اعتقاد امارات متحده عربی به لزوم یافتن راه‌حل‌های دیپلماتیک برای درگیری‌ها و بحران‌های موجود در منطقه و کاهش مداوم تنش‌ها.
- اعتقاد امارات متحده عربی به اینکه راه حل بحران‌ها از طریق احترام به حاکمیت کشورها و پایبندی به قوانین بین‌المللی است.
- تلاش‌های مداوم امارات متحده عربی برای حل بحران‌های منطقه‌ای، جلوگیری از بحران‌های جدید و پیشبرد صلح و ثبات.
- اعتقاد امارات متحده عربی به اینکه گفتگو تنها راه تضمین امنیت مردم و کشورها است.
- تعهد امارات متحده عربی به تقویت همکاری‌های بین‌المللی در مواجهه با چالش‌ها.
- حمایت امارات متحده عربی از تلاش‌های منطقه‌ای برای جلوگیری از افتادن در ورطه درگیری‌های جدید در منطقه.
- اعتقاد امارات متحده عربی به اینکه بحران‌ها فقط از طریق اراده سیاسی و میانجیگری مؤثر قابل حل هستند.
- امارات متحده عربی قهرمان صلح و ثبات است و هرگز طرف هیچ درگیری نبوده و نخواهد بود.
تلاش‌های مداوم امارات برای حل بحران، بخشی از یک جنبش مداوم برای حمایت از صلح و امنیت بین‌المللی است.
از زمان شیخ زاید بن سلطان آل نهیان، بنیانگذار امارات، امارات متحده عربی خود را به عنوان یک بازیگر کلیدی و شریک مهم در موفقیت ابتکارات صلح در سطوح منطقه‌ای و بین‌المللی تثبیت کرده است. این امر بر اساس میراث بشردوستانه و پیام تمدنی آن مبتنی بر حفظ ارزش‌های عشق، تسامح و رد عدم تسامح است.
جهان تلاش‌های قابل توجه امارات را که در جولای ۲۰۱۸ با میانجیگری شیخ محمد بن زاید آل نهیان در پایان دادن به طولانی‌ترین درگیری آفریقا، بین اتیوپی و اریتره، کمک کرد، فراموش نخواهد کرد.
