اختصاصی | کارشناسان دلایل شکست آمریکا در خاورمیانه را تحلیل میکنند
در منطقهای که روی شنهای متحرک غوطهور است، امارات متحده عربی از طریق دیپلماسی واقعبینانه، سوپاپ اطمینانی را برای صلح ایجاد کرده که ثبات منطقهای را اولویت اصلی خود قرار میدهد.
اما در واکنش به استراتژی استثنایی امارات، تلاشهایی برای مغالطه و گمراه کردن مخاطب انجام میشود. انگیزههای این تلاشها متفاوت است اما گفتوگوی مقامات غربی، از جمله آمریکاییها، با پولیتیکو نکاتی را درباره این مسئله روشن میکند.
به گفته تحلیلگران، این مسئله برای فرافکنی درباره ناکامیهای سیاست آمریکا در خاورمیانه و انداختن توپ به زمین متحدان و دوستان اتفاق افتاده است.
پایگاه خبری آمریکایی «پولیتیکو» در گزارشی به نقل از چهار مقام ناشناس نوشت برخی از کشورهای عربی از جمله امارات متحده عربی در تلاشند تا استفاده واشنگتن از تأسیسات نظامی خود را در حملات هوایی که عوامل ایران را در منطقه هدف قرار میدهند محدود کنند.
به عقیده تحلیلگران، اظهارات مندرج در گزارش پولیتیکو، شکست آمریکا در منطقه خاورمیانه و پرتاب توپ به زمین شرکا از جمله امارات را نشان میدهد و ثابت میکند واشینگتن در برخورد با پروندههای سیاسی، امنیتی و اقتصادی به بنبست رسیده است.
آنها خاطرنشان کردند که دولت آمریکا در ابتدا سعی کرد این شکست را در خاورمیانه به عنوان یک راهبرد «جایگزین» به بازار عرضه کند، اما تحولات پیدر پی در منطقه به سرعت شکاف هایی را آشکار کرد که واشنگتن را بر آن داشت تا سعی کند دیگران را مقصر بداند.
به گفته دکتر عبدالخالق عبدالله، «کشورهای خلیج بهویژه عربستان سعودی و امارات تصمیم خود را گرفتهاند که گشایش در برابر ایران، آشتی با ایران و کاهش تنشها با ایران در اولویت باشد.»
وی در گفت و گو با العین نیوز گفت: امارات این تصمیم را اتخاذ کرد حتی اگر منجر به افزایش شکاف با آمریکا شود و با اولویتهای واشنگتن متفاوت باشد یا دولت آمریکا از آن ناراضی باشد.
این تحلیلگر و استاد دانشگاه اماراتی معتقد است که اگر آمریکا از چنین تصمیماتی ناراضی است، باید با «عواقب مواضع و اشتباهات فراوان خود در منطقه روبرو شود.»
وی ادامه داد: کشورهای حاشیه خلیج متقاعد شدهاند که اکنون زمان مناقشه با ایران نیست، حتی اگر آمریکا بخواهد این کشورها را با تهران یا شبه نظامیانش وارد چنین درگیری کند.
عبدالخالق عبدالله در خصوص پیامهایی که از زمان انتشار گزارش پولیتیکو مخابره میشود خاطرنشان کرد: «این گونه اخبار که هر از چند گاهی منتشر می شود، در راستای فشار بر برخی کشورها یا ابراز نارضایتی از آنهاست، به این امید که این گونه درز اطلاعات بتواند وضعیت را تغییر دهد. با این حال کشورهای منطقه از این موضوع اطلاع دارند.»
وی ادامه داد: حتی اگر فرض کنیم که این موضوع درست باشد، کشورهای حاشیه خلیج متقاعد شدهاند که اکنون زمان اختلاف با ایران نیست، حتی اگر آمریکا بخواهد کشورهای خلیج با تهران یا شبهنظامیان آن وارد چنین اختلافی شوند.
در سال ۲۰۱۱، حضور نظامی ایالات متحده در خاورمیانه به اوج خود رسید، اما پس از خروج ایالات متحده از افغانستان در سال ۲۰۲۱، این حضور به میزان قابل توجهی کاهش یافت.
با توجه به تمایل عراق برای خروج نیروهای آمریکایی از خاک خود، به ویژه پس از حملات اخیر آمریکا، که آن را «نقض حاکمیت خود» می دانست، این حضور احتمالا کاهش مییابد.
یوسف الحسن، دیپلمات سابق اماراتی، میگوید معمولاً در ماههای پیش از انتخابات آمریکا، وضعیت در این کشور «گیجکننده و همراه با سردرگمی شدید» است.
الحسن به العین نیوز گفت: «نظام سیاسی آمریکا بر موضوع انتخابات (برنامه ریزی برای نوامبر آینده) متمرکز است و این فضا، به ویژه در سال پیش از انتخابات، همیشه بر دولت حاکم تأثیر میگذارد.»
الحسن معتقد است که در چنین فضای پرتلاطم انتخاباتی «نمیتوان گفت که یک استراتژی ثابت یا انعطافپذیر در ایالات متحده آمریکا وجود دارد».
این دیپلمات سابق اماراتی رویکرد کشورش را یادآور شد که همواره خواستار گشایش، خاموش کردن آتشهای ژئوپلیتیکی و آرام کردن درگیریها چه در منطقه و چه در خارج از آن بوده است.
در این زمینه، وی تاکید کرد که نقش امارات حسابشده و با هدف گسترش فرهنگ صلح و آشتی است، جایی که در سیاست بینالملل بیعدالتی وجود ندارد و استانداردهای دوگانه حاکم بر نظام بینالملل را اتخاذ نمیکند.
سمیر سلها، استاد روابط بینالملل ترکیه، میگوید از گزارش پولیتیکو تعجب نکرده است. «این برای دولتهای آمریکا تازگی ندارد که وقتی در برخورد با پروندههای سیاسی، امنیتی و اقتصادی «به بن بست» میرسند، برای تامین منافع و جبران محدودیتهای خود توپ را در زمین متحدان، شرکا و دوستان بیاندازند.»
وی گفت: واشنگتن به ایران اجازه میدهد که جو را متشنج کند سپس وارد میدان میشود تا اوضاع را آرام کند و به حالت قبل برگرداند، بدون اینکه استراتژی و اقدام واقعی اتخاذ کند که تهران را از بازی با این کارتها علیه منطقه و واشنگتن بازدارد.
این استاد روابط بین الملل معتقد است که واشنگتن باید به سخنان متحدان گوش دهد و در این روش خود بازنگری کند یا اینکه پیامدهای مواضع جدیدی را که برخی از پایتخت ها در ماههای اخیر اتخاذ کرده اند به دوش بکشد.