آیا ایران میتواند از طریق افغانستان به چین گاز صادر کند؟
در روزهای اخیر رسانههای ایران از احتمال صادرات گاز ایران به چین از طریق افغانستان و پیوستن این کشور به پروژه عظیم «یک کمربند، یک جاده» خبر دادهاند، اما این احتمال تا چه حد واقعبینانه است؟
به گفته ابوالفضل زهرهوند، سفیر سابق ایران در افغانستان، قرار است چین از مسیر کریدور واخان، اتصال مسیر جادهای و ریلی با افغانستان را آغاز کند که میتواند زمینهای برای انتقال گاز ایران به چین را فراهم نماید.
از سوی دیگر، گروه طالبان نیز طرحی مبنی بر اتصال ایران از طریق خط آهن هرات-مزارشریف به برنامه اقتصادی چین ارائه کردهاند. قرار است پس از احداث این مسیر ریلی، آن را به خطوط ریلی ایران وصل نموده و از این طریق به بنادر جنوبی ایران دسترسی پیدا کنند.
با این حال بر اساس گزارش پایگاه خبری ایندیپندنت فارسی، کارشناسان معتقدند اجرای این طرحها با چالشها و موانع متعددی روبهرو خواهد بود. از جمله مهمترین آنها میتوان به تأمین مالی پروژه چند میلیارد دلاری، لزوم کسب موافقت کشورهای منطقه، مسائل امنیتی ناشی از حضور گروههای تروریستی و وضعیت دشوار توپوگرافی منطقه اشاره کرد.
این در حالی است که بر اساس گزارشها، انگیزه اصلی چین برای حضور و سرمایهگذاری در افغانستان، بهرهبرداری از معادن غنی این کشور است. به نظر میرسد دستیابی به این هدف مهم میتواند چین را برای غلبه بر موانع موجود ترغیب نماید.
در این صورت احتمال دارد که علاوه بر راهآهن و جاده، ظرفیت انتقال گاز ایران به چین نیز فراهم شود؛ هرچند مقامات ایران تأکید کردهاند وضعیت فعلی تولید و مصرف گاز در داخل کشور اولویت ایجاد بازارهای صادراتی جدید را نمیدهد.