آشکار شدن آینده «القاعده» بعد از الظواهری با ارزیابی اطلاعاتی آمریکا
ارزیابی آژانسهای اطلاعاتی آمریکا نشان میدهد که القاعده از زمان خروج آمریکا از افغانستان قادر به سازماندهی خود در افغانستان نبوده است.
به گزارش نیویورک تایمز، ارزیابیها نشان میدهد که این سازمان توانایی انجام حملات از افغانستان علیه ایالات متحده را ندارد و این سازمان حداقل در حال حاضر به گروههای وابسته خود در خارج از کشور برای انجام عملیاتهای تروریستی احتمالی با هدف قرار دادن غرب وابسته است.
اما بسیاری از تحلیلگران مبارزه با تروریسم به روزنامه میگویند که ارزیابی آژانس جاسوسی تصویری خوش بینانه از یک چشمانداز تروریستی پیچیده و در حال تغییر ارائه میدهد، حتی اگر نمایانگر دیدگاههای اجماع جامعه اطلاعاتی ایالات متحده باشد.
ادموند فیتون براون، یکی از مقامات ارشد سابق سازمان ملل در مبارزه با تروریسم، گفت: «ارزیابی تا حد زیادی دقیق است، اما همچنین دید مثبتتری از تصویر تهدیدی ارائه میدهد که بسیار ناپایدار است.»
این ارزیابی پس از کشته شدن ایمن الظواهری رهبر القاعده در یک حمله هواپیمای بدون سرنشین سیا در کابل در ماه گذشته تهیه شد. قتل الظواهری یک پیروزی بزرگ برای جو بایدن، رئیس جمهور ایالات متحده بود، اما سؤالاتی را در مورد حضور وی در افغانستان، یک سال پس از خروج نیروهای آمریکایی، که راه را برای کنترل مجدد جنبش طالبان بر این کشور هموار کرد، ایجاد میکند.
به نوشته این روزنامه، جمهوریخواهان خروج نیروهای نظامی از افغانستان را تهدیدی برای امنیت ایالات متحده میدانستند و همچنین احساس امنیت الظواهری را برای بازگشت وی به پایتخت افغانستان نشان از یک سیاست شکست خورده قلمداد میکردند. آنها انتظار داشتند که علیرغم تعهد طالبان به خودداری از دادن پناهگاه امن به القاعده، این سازمان بتواند اردوگاههای آموزشی را بازسازی کند و حملاتی را نیز برنامهریزی کند.
در اکتبر گذشته، یک مقام ارشد در وزارت دفاع ایالات متحده اظهار داشت که «القاعده» در یک دوره زمانی بین یک تا دو سال ممکن است بتواند در افغانستان مجدداً جمع شود و به ایالات متحده حمله کند.
اما مقامات دولت بایدن با تاکید بر وعده رئیس جمهور آمریکا پس از اعلام قتل الظواهری، آخرین انتقاد را رد کردند.
همچنین دیگر کارشناسان مبارزه با تروریسم اعتراض خود را به این گزارش ابراز کردند.
به نقل از «نیویورک تایمز» یکی از موارد اختلاف در ارزیابی اطلاعاتی این ادعاست که القاعده شبکه خود را در افغانستان بازسازی نکرده و الظواهری تنها شخصیت اصلی است که هنگامی که با خانوادهاش در کابل مستقر شد، در سال جاری، به دنبال برقراری مجدد حضور سازمان در افغانستان بود.
کارشناسان مبارزه با تروریسم همچنین درباره آنچه در این گزارش آمده، که کمتر از ۱۲ نفر از اعضای القاعده که روابط دیرینهای با این سازمان دارند، در افغانستان هستند و احتمالاً بیشتر آنها قبل از سقوط دولت افغانستان در تابستان گذشته در آنجا بودند، سوال کردند.
در این ارزیابی حداقل روی دو نکته کلیدی توافق گستردهای وجود داشت، از جمله اینکه القاعده هنوز توانایی حمله به ایالات متحده یا منافع آمریکا را از خاک افغانستان ندارد.
گزارش سازمان ملل متحد در جولای گذشته با این ارزیابی موافقت کرد و بیان کرد که القاعده «به عنوان یک تهدید بینالمللی فوری از پناهگاه امن خود در افغانستان تلقی نمیشود، زیرا طالبان فاقد توانایی انجام عملیات خارجی است و در حال حاضر مایل به ایجاد مشکل یا شرمساری برای جوامع بینالمللی نیست.»
تحلیلگران دولتی و همچنین کارشناسان خارجی تروریسم توافق کردند که در کوتاه مدت، القاعده در افغانستان احتمالاً گروهی از وابستگان خود را در خارج از منطقه برای آغاز عملیات دعوت خواهد کرد.
هیچ یک از این گروههای وابسته، مانند تهدیدی که القاعده در ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ انجام داد، برای خاک آمریکا ایجاد نمیکند.