تاریخ خروج مهاجران «غیرمجاز» افغان از ایران اعلام شد
طرح «اصلاح قانون مربوط به ورود و اقامت اتباع خارجی در ایران» در مجلس اعلام وصول شد.
به گزارش مهر، این طرح با هدف ساماندهی و کاهش تعداد اتباع بیگانه غیرمجاز ساکن در ایران تدوین شده است و پیشنهاداتی برای تغییر و بهبود قوانین موجود ارائه میدهد.
مفاد اصلی طرح:
برخورد با اتباع غیرمجاز: وزارت کشور موظف است ظرف یک ماه پس از لازم الاجرا شدن این قانون، با کلیه اتباع غیرمجاز ساکن در ایران برخورد قانونی کرده و آنها را به کشور متبوع خود طرد کند.
کاهش سالانه جمعیت اتباع بیگانه: بر اساس این طرح، تعداد جمعیت اتباع بیگانه مقیم در ایران باید سالانه ۱۰ درصد کاهش یابد. اگر این قانون تصویب شود، پس از یک دهه جمعیت اتباع بیگانه در ایران به حدود صفر خواهد رسید.
آمایش سرزمینی: وزارت کشور باید ظرف سه ماه پس از لازم الاجرا شدن این قانون، توزیع جمعیت اتباع بیگانه در شهرها و روستاها را به گونهای تنظیم کند که جمعیت اتباع بیگانه در هر شهر و روستا و شهرستان و استان بیشتر از سه درصد کل جمعیت ساکن و شاغل در آن مناطق نشود.
محاسبه و اخذ هزینه خدمات: این طرح به دستگاههای اجرایی و شهرداریها وظیفه میدهد که هزینه تمام شده خدمات ارائه شده به اتباع بیگانه را محاسبه و اخذ کنند.
مجازات برای استخدام غیرمجاز اتباع بیگانه: بر اساس این طرح، هر شخصی که با علم و اطلاع، اتباع بیگانه غیرمجاز را به کار گیرد، به مجازات نقدی و سایر مجازاتهای قانونی محکوم خواهد شد.
نظارت بر اجرای قوانین: وزارتخانههای مربوطه و اتحادیهها موظف به نظارت بر اجرای تبصرههای مربوط به استخدام اتباع بیگانه و برخورد با متخلفان هستند.
لازم به ذکر است که این طرح در صورتی قابلیت اجرا خواهد داشت که در مجلس شورای ایران به تصویب برسد و شورای نگهبان نیز آن را تأیید کند.
بیش از ۹۷ درصد مهاجران، افغانستانی هستند!
بررسی جدیدترین دادههای مرکز آمار ایران درباره جمعیت مهاجران رسمی در سال ۱۴۰۲ نشان میدهد که بیش از ۹۷ درصد از مهاجران، افغانستانی هستند. این آمار حاکی از آن است که تنها سه درصد از کل مهاجران رسمی کشور دارای تابعیتهای غیر از افغانستان هستند.
بنا به این آمار، تعداد مهاجران رسمی در کشور به بیش از ۲ میلیون و ۷۸۸ هزار نفر میرسد که از این تعداد، ۲ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر افغان هستند. لازم به ذکر است که این آمار مربوط به سال ۱۴۰۲ بوده و فقط مهاجران رسمی که تابعیت آنها در آمار ثبت شده است، توسط مرکز آمار ایران اعلام شده است. همچنین، این آمار حداقل جمعیت افغانها در کشور را نشان میدهد و شامل جمعیت مهاجران غیرقانونی نمیشود. کارشناسان بر این باورند که آمار دقیقی از تعداد کل مهاجران افغان در کشور وجود ندارد، اما تخمینهایی بین پنج تا هفت میلیون نفر برای جمعیت مهاجرین افغانستانی در رسانهها ارائه شده است.
تحلیل هرم سنی جمعیت مهاجر افغانستانی در ایران نشان میدهد که بیشترین سهم جمعیتی هم در مردان و هم در زنان مربوط به گروه سنی «بین ۲۵ تا ۶۴ سال» است که بیش از ۴۰ درصد از جمعیت مهاجر را به خود اختصاص دادهاند. این سهم بالای جمعیت میتواند به طور چشمگیری بر بازار کار تأثیر بگذارد.
در رتبه بعدی، گروه سنی «۹ ساله و کمتر» قرار دارد که حدود ۲۳.۹ درصد از مردان و ۲۵.۲ درصد از زنان را شامل میشود. این آمار نشان میدهد که علاوه بر ورود جمعیت زیادی با تابعیت افغانستان به بازار کار ایران، تعداد قابل توجهی نیز در سالهای آینده به جمعیت شاغل کشور افزوده خواهند شد و این موضوع میتواند تأثیرات عمیقی بر بازار کار و اشتغال در کشور بگذارد.
همچنین، گروههای سنی «۱۵ تا ۲۴ سال» و «۱۰ تا ۱۴ سال» در جایگاههای بعدی بیشترین سهم جمعیتی افغانستانیهای مقیم ایران قرار دارند. در نهایت، کمترین سهم جمعیتی برای افغانستانیهای مقیم ایران مربوط به سنین «بالای ۶۵ سال» است که تنها ۲.۹ درصد از جمعیت مردان و ۱.۸ درصد از جمعیت زنان را تشکیل میدهد.
واکنشها به طرح اصلاح قانون:
اعلام وصول این طرح در مجلس واکنشهای متعددی را در پی داشته است.
برخی از نمایندگان مجلس و کارشناسان بر این باورند که این طرح میتواند به بهبود وضعیت مهاجرت در کشور کمک کرده و مشکلات مرتبط با حضور غیرقانونی اتباع خارجی را کاهش دهد. آنان معتقدند که ساماندهی جمعیت اتباع بیگانه و کاهش حضور غیرمجاز آنان میتواند به امنیت ملی و اقتصادی کشور کمک کند.
از سوی دیگر، برخی دیگر از منتقدان این طرح بر این باورند که اجرای آن میتواند به چالشهای حقوق بشری منجر شود. آنها هشدار میدهند که برخورد سختگیرانه با اتباع بیگانه، به ویژه افرادی که به دلیل جنگ و مشکلات اقتصادی از کشور خود فرار کردهاند، ممکن است با تعهدات بینالمللی ایران در زمینه حقوق بشر و حقوق مهاجران مغایرت داشته باشد.