تفاوت سفرهای ۲۰۱۷ و ۲۰۲۵ ترامپ به عربستان سعودی

دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، پس از پیروزی در دومین دوره ریاستجمهوریاش در سال ۲۰۲۴، بار دیگر عربستان سعودی را بهعنوان اولین مقصد سفر خاورمیانهای خود انتخاب کرد؛ تصمیمی که به وضوح نشاندهنده اولویتبندی روابط با این کشور در سیاست خارجی اوست.
این انتخاب، مشابه سفر او در سال ۲۰۱۷، پیام سیاسی قویای به منطقه و جهان ارسال میکند و بر نقش محوری عربستان در استراتژیهای آمریکا در خاورمیانه تأکید دارد. با این حال، سفر سال ۲۰۲۵ تفاوتهای قابلتوجهی با سفر پیشین دارد که نشاندهنده تحول در رویکرد و اهداف ترامپ است.
در سال ۲۰۱۷، اولین سفر خارجی ترامپ به عربستان سعودی با تمرکز بر تقویت اتحاد نظامی و مقابله با نفوذ منطقهای ایران انجام شد. در آن سفر، قرارداد تسلیحاتی عظیم ۳۵۰ میلیارد دلاری با عربستان امضا شد که بخش قابلتوجهی از آن به فروش تسلیحات پیشرفته، مانند سامانههای دفاع موشکی و جنگندهها اختصاص داشت. این قرارداد نهتنها اقتصاد آمریکا را تقویت کرد، بلکه جایگاه عربستان را بهعنوان یک قدرت نظامی در منطقه تحکیم بخشید. علاوه بر این، سخنرانی معروف ترامپ در اجلاس ریاض، که با حضور رهبران کشورهای اسلامی برگزار شد، بر لزوم مبارزه با تروریسم و مهار ایران تأکید داشت. این سفر به نوعی نمایشی از اتحاد آمریکا و کشورهای عربی در برابر چالشهای مشترک بود.
در مقابل، سفر سال ۲۰۲۵ نشاندهنده تغییر اولویتها از مسائل نظامی به همکاریهای اقتصادی و فناوری است. در این سفر، عربستان تعهد به سرمایهگذاری ۶۰۰ میلیارد دلاری در اقتصاد آمریکا طی چهار سال آینده داد که بخش عمده آن به پروژههای زیرساختی، انرژی پاک و فناوری هوش مصنوعی اختصاص دارد. برای مثال، شرکت DataVolt، با حمایت صندوق سرمایهگذاری عمومی عربستان، اعلام کرد که ۲۰ میلیارد دلار برای توسعه مراکز داده در آمریکا سرمایهگذاری خواهد کرد. این همکاریها نشاندهنده تلاش عربستان برای تنوع بخشی به اقتصاد خود و کاهش وابستگی به نفت است، در حالی که آمریکا از این سرمایهگذاریها برای تقویت زیرساختهای فناوری خود بهره میبرد.
همچنین برخلاف سفر ۲۰۱۷ که بر تقابل با ایران متمرکز بود، سفر سال ۲۰۲۵ ظاهراً رویکردی متعادلتر را با تاکید بر دیپلماسی اقتصادی و کاهش تنشهای منطقهای دنبال میکند.