ضربات آمریکا چه اثری بر «برنامه هسته‌ای ایران» گذاشتند؟
در پی انتشار ارزیابی‌های تازه درباره وضعیت برنامه هسته‌ای ایران پس از حملات آمریکا و اسرائیل، سعید خطیب‌زاده، معاون وزیر خارجه ایران، در گفت‌وگویی با شبکه «سی‌ان‌ان» تأکید کرد که علیرغم خسارات سنگین وارده برنامه هسته‌ای کشور «همچنان سالم» است.
سعید خطیب‌زاده اذعان کرد که «خسارت‌های سنگینی» به برخی مراکز وارد شده است. او گفت برنامه هسته‌ای ایران «بر پایه دانش بومی» بنا شده و حتی حملات گسترده نیز نمی‌تواند توان آن را از بین ببرد.
این اظهارات در حالی مطرح می‌شود که هنوز تصویر دقیقی از حجم آسیب‌ها در دست نیست. جنگ ۱۲ روزه میان ایران و اسرائیل در ماه ژوئن، که با حملات هوایی آمریکا به سه مرکز هسته‌ای فوردو، نطنز و اصفهان پایان یافت، موجب نگرانی‌ها از توقف جدی فعالیت‌های هسته‌ای شد. در همان زمان دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، مدعی شد که «فوردو نابود شده»، اما گزارش‌های اطلاعاتی بعدی گفتند که هرچند خسارات واردشده «شدید» بوده، اما برنامه هسته‌ای ایران شاید تنها تا حدود «دو سال» به عقب رانده شده باشد.
خطیب‌زاده در این گفتگو تصریح کرد که حملات «بخش زیادی از زیرساخت‌ها، تجهیزات و ساختمان‌ها» را تخریب کرده، اما افزود که گستردگی جغرافیایی کشور با «جمعیتی حدود ۹۰ میلیون نفر» و پراکندگی تأسیسات، مانع از آن می‌شود که چنین ضرباتی بتواند کل برنامه را متوقف کند. او گفت: «ایران کشوری نیست که بتوان آن را بمباران کرد و تصور کرد همه‌چیز از بین می‌رود.»
این در حالی است که عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران، در اظهاراتی جداگانه اعلام کرده بود که «در حال حاضر هیچ‌گونه غنی‌سازی در جریان نیست»، زیرا مراکز مربوطه هدف حمله قرار گرفته‌اند. با وجود این، خطیب‌زاده در پاسخ به پرسش درباره توقف یا ادامه غنی‌سازی، از اظهار نظر مستقیم خودداری کرد. همزمان رويترز گزارش داد که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در یک گزارش محرمانه گفته زمان بررسی ذخایر اورانیوم با غنای بالا «مدت‌هاست فرا رسیده»، اما بازرسان همچنان از ورود به سایت‌هایی که بمباران شده‌اند منع شده‌اند.
خطیب‌زاده بار دیگر بر «صلح‌آمیز بودن» برنامه هسته‌ای ایران تأکید کرد و گفت هرگونه گفتگو با آمریکا تنها در صورتی انجام خواهد شد که «حق غنی‌سازی» ایران به رسمیت شناخته شود. او گفت: «توهم غنی‌سازی صفر در ایران هرگز گزینه‌ای برای ما نخواهد بود.»
در بخش دیگری از گفتگو، او تأیید کرد که برنامه موشکی ایران پس از پایان جنگ ۱۲ روزه با اسرائیل در مرحله «ترمیم و بازیابی» قرار دارد. این در حالی است که گزارش‌های اطلاعاتی اروپایی از ارسال چندین محموله «پِرکلرات سدیم» از چین به ایران، ماده‌ای حیاتی برای سوخت موشک‌های بالستیک، از پایان سپتامبر خبر داده‌اند.
خطیب‌زاده همچنین گفت روابط ایران با چین و روسیه «بسیار نزدیک و دیرینه» است و تحولات اخیر تأثیری بر این همکاری‌ها نداشته است.
