تولید برق از پر مرغ! کشف علمی که آینده انرژی را دگرگون می‌کند
در حالی که جهان به‌دنبال یافتن منابع پاک و پایدار انرژی است، پژوهشی نوآورانه افق تازه‌ای را در این مسیر گشوده است. گروهی از دانشمندان موفق شده‌اند از پر مرغ، ماده‌ای تولید کنند که می‌تواند در سلول‌های سوختی هیدروژنی برق تولید کند.
گروهی از دانشمندان دانشگاه ETH زوریخ و دانشگاه فناوری نان‌یانگ (NTU) موفق شده‌اند از پر مرغ، پسماندی که سال‌ها سوزانده و دفع می‌شد، ماده‌ای تولید کنند که می‌تواند در سلول‌های سوختی هیدروژنی برق تولید کند.
این دستاورد نه‌تنها راه‌حلی زیست‌محیطی برای میلیون‌ها تُن پسماند صنعت مرغداری در جهان ارائه می‌دهد، بلکه می‌تواند هزینه تولید انرژی پاک را به‌طور چشمگیری کاهش دهد. طبق آمار، سالانه حدود ۴۰ میلیون تُن پر مرغ در سراسر جهان تولید می‌شود که بخش عمده آن با سوزاندن از بین می‌رود و باعث انتشار دی‌اکسیدکربن و گازهای آلاینده می‌شود.
اما دانشمندان در این ضایعات کشف بزرگی کردند. آنان دریافتند که پر مرغ شامل پروتئینی طبیعی به نام «کراتین» است که حدود ۹۰ درصد ساختار آن را تشکیل می‌دهد و قابلیت تبدیل به غشایی دارد که می‌تواند پروتون‌ها را منتقل کند؛ یعنی عنصری حیاتی برای تولید برق از طریق واکنش‌های هیدروژنی.
پژوهشگران با استخراج کراتین و انجام فرآیندهای شیمیایی و حرارتی، آن را به الیاف بسیار نازکی موسوم به «آمیلوئید» تبدیل کردند و سپس غشای ظریفی ساختند که قادر به عبور پروتون‌هاست. نتیجه کار، ماده‌ای سبک، ارزان و زیست‌تخریب‌پذیر بود که می‌تواند جایگزین غشاهای صنعتی گران‌قیمت و مضر برای محیط‌زیست شود.
آزمایش‌های انجام‌شده نشان داد این غشا قادر است در یک سلول سوختی با هیدروژن و هوا، جریان الکتریکی با توان حدود ۲۵ میلی‌وات بر سانتی‌متر مربع تولید کند. هرچند این رقم هنوز از سیستم‌های تجاری پایین‌تر است، اما گامی بزرگ در اثبات قابلیت تبدیل پر مرغ به منبع واقعی انرژی محسوب می‌شود.
غشای جدید همچنین رسانایی پروتونی حدود ۶.۳ میلی‌زیمنس بر سانتی‌متر دارد که آن را برای کاربردهایی مانند الکترولیز آب و تولید هیدروژن مناسب می‌کند. مهم‌تر از همه، این فناوری با حذف مواد شیمیایی پایدار و خطرناک مانند ترکیبات PFAS، گامی در جهت تولید انرژی پاک‌تر و ایمن‌تر به‌شمار می‌رود.
به گفته پژوهشگران دانشگاه ETH، هزینه تولید این غشا تقریباً سه برابر کمتر از غشاهای فلوری رایج است. این یعنی راهکاری که هم از نظر زیست‌محیطی و هم اقتصادی مقرون‌به‌صرفه است. اکنون این تیم در حال ثبت اختراع و همکاری با صنایع برای تولید گسترده این فناوری است تا شاید به‌زودی از پر مرغ، برق گرفته شود.
