آیا انسانها میتوانند در فضا بچهدار شوند؟
دانشمندان در حال بررسی این موضوع هستند که وقتی انسان در معرض گرانش بسیار اندک فضا یا همان «ریزگرانش» قرار میگیرد، سلولهایش چه تغییری میکند و آیا امکان تکثیر سلولی و تولید مثل وجود دارد.
انجام آزمایش با سلولهای بنیادی جنین، و مدلهایی از چگونگی رشد جنین در چند هفته اول در فضا، به ما کمک میکند تا تعیین کنیم آیا برای انسانها امکان تولید نسل در کولونیهای فرازمینی آینده وجود دارد یا خیر.
به گزارش اسپوتنیک، توانایی تولید مثل در فضا با تعداد کمی از حیوانات از جمله حشرات، دوزیستان، ماهیها، خزندگان، پرندگان و جوندگان مورد ارزیابی قرار گرفته است.
دانشمندان دریافتهاند که مطمئناً ممکن است در طول پرواز فضایی، موجوداتی مانند ماهی و قورباغه تخمهای بارور شده تولید کنند.
اما این مسئله در پستانداران پیچیدهتر است، برای مثال، مطالعهای روی موشها نشان داد که چرخه فحلی (بخشی از چرخه تولید مثل) در اثر قرار گرفتن در معرض ریزگرانش مختل شده است.
مطالعه دیگری نشان داد که قرار گرفتن در معرض ریزگرانش باعث تغییرات عصبی منفی در موشها میشود و به طور فرضی این اثرات میتواند به نسلهای بعدی نیز منتقل شود.
این مسئله احتمالاً به این دلیل رخ میدهد که سلولهای ما برای عملکرد در معرض ریزگرانش تکامل نیافتهاند، بلکه طی میلیونها سال روی زمین، در یک میدان گرانشی منحصر به فرد تکامل یافتهاند.
گرانش زمین به کنترل برخی حرکات درون سلولها کمک میکند، تقسیم سلولی و حرکت ژنها و کروموزومهای درون آنها برای رشد جنین بسیار مهم است، و همچنین با نیروی گرانشی که ما روی زمین میشناسیم، کار میکند.
بنابراین سیستمهایی که برای عملکرد بهینه در گرانش زمین تکامل یافتهاند ممکن است با تغییر نیروی گرانش تحت تأثیر قرار گیرند.
تاثیر جاذبه روی جنین
هنگامی که جنین برای اولین بار شروع به تقسیم سلولی میکند، سرعت تقسیم در یک انتهای جنین میتواند سریعتر از انتهای دیگر باشد، و گرانش در اینجا تاثیرگذار است، زیرا اولین آجرهای سازنده زندگی انسان را در جای خود قرار میدهد.
جاذبه همچنین به ایجاد طرح بدنی صحیح برای جنین کمک می کند و اطمینان می دهد که سلول های مناسب در مکان های مناسب با تعداد مناسب و در جهت گیری فضایی مناسب رشد می کنند.
در حال حاضر، شواهدی وجود دارد که نشان میدهد وقتی سلولهای بنیادی جنینی جوندگان در معرض میکروگرانش قرار میگیرند، توانایی آنها برای تبدیل شدن به انواع سلولهای دلخواه ممکن است تحت تأثیر قرار گیرد.
دانشمندان با انجام آزمایشهایی روی زمین نشان دادهاند سلولهای iPS در ریزگرانش شبیهسازی شده سریعتر تکثیر میشوند.
دو دسته از این سلولهای بنیادی در حال حاضر به ایستگاه فضایی بینالمللی فرستاده شدهاند تا مشخص شود آیا این نتایج میتواند در فضا تکرار شود یا خیر.
علاوه بر فرآیندهای طبیعی سلولی، مشخص نیست قرار گرفتن در معرض میکروگرانش چگونه لقاح، تولید هورمون، شیردهی و حتی خود زایمان را تحت تاثیر قرار میدهد.
به نظر میرسد قرار گرفتن کوتاه مدت در معرض میکروگرانش به مدت نیم ساعت احتمالاً تأثیر قابل توجهی روی سلولهای ما نخواهد داشت، اما اگر این مسئله روزها یا هفتهها طول بکشد، ممکن است تاثیرگذاری آن بالا برود.