تهدید ایران به ایجاد ناامنی در منطقه در صورت فعالشدن مکانیسم ماشه؛ اهرم فشار ایران چیست؟

نایبرییس کمیسیون امنیت ملی مجلس ایران خروج از انپیتی و بسته شدن تنگه هرمز را به عنوان اهرم فشار و تهدیدی در قبال فعالشدن مکانیسم ماشه عنوان کرد.
به تازگی سه کشور اروپایی به جمهوری اسلامی هشدار داده بودند که فورا گفتگوهای دیپلماتیک را از سر بگیرد و برای حل مسئله هستهای» قدمهایی ملموس بردارد، در غیر اینصورت نهم شهریور مکانیسم ماشه فعال خواهد شد.
عباس مقتدایی، نایبرییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی، به خبرگزاری برنا گفت در صورت استفاده اروپا از مکانیسم ماشه، گزینه جمهوری اسلامی «امنیت مجموعه وسیعی از آبراههها» خواهد بود.
مقتدایی با اشاره به این تهدیدات تاکید کرد: «اگر قرار باشد اروپاییها فشار بیاورند ما هم ابزارهای خودمان را داریم. ما میتوانیم در منطقه مخصوصا در غرب آسیا، خلیج عربی و دریای عمان دردسرهایی برای آنها ایجاد کنیم.»
طی سالهای گذشته، جمهوری اسلامی بارها تهدید به بستن تنگه هرمز کرده، اما تاکنون هیچگاه آن را عملی نکرده است.
تنگه هرمز گذرگاهی استراتژیک بین خلیج عربی و دریای عمان و یکی از حیاتیترین مسیرهای کشتیرانی در جهان است که روزانه بیش از ۲۱ میلیون بشکه نفت و حدود یکسوم از صادرات گاز طبیعی مایع از این تنگه عبور میکند.
اسماعیل کوثری، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی نیز امروز دوشنبه ۳۰ تیر گفت: «با اجرایی شدن مکانیسم ماشه از انپیتی خارج میشویم.»
روزنامه فرهیختگان در گزارشی با اشاره به مذاکرات سوم مرداد نوشت در خصوص سازوکار و دستورکار این گفتگوها، تاکنون هیچیک از مقامات رسمی اظهارنظری ارائه نکردهاند، اما احتمالا موضوع بحث فعالسازی مکانیسم ماشه خواهد بود.
این روزنامه نوشت اروپا میخواهد نظارتهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی در ایران از حالت تعلیق خارج شود، بازرسان مجدد بازگردند.
به نوشته این رسانه، طرف اروپایی تعویق مکانیسم ماشه را مشروط به ارائه گزارش رضایتبخش دبیرکل آژانس به تروئیکا و شورای امنیت کرده است.
مکانیسم ماشه یا اسنپبک سازوکاری است که در متن قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل گنجانده شد تا در صورت «عدم پایبندی اساسی» تهران به تعهدات برجامی، امکان بازگشت خودکار تحریمهای این سازمان علیه ایران را بدون نیاز به رأیگیری یا اجماع در شورای امنیت فراهم کند.
با حمله آمریکا به تأسیسات هستهای جمهوری اسلامی، به نظر میرسد اهرمهای فشار و چانهزنی تهران در مذاکرات هم با آمریکا و هم اروپا بر مواردی مانند تهدید بستن تنگه هرمز، خروج از انپیتی، افزایش غنیسازی، اجازه بازگشت بازرسان آژانس به ایران و حتی آزادی گروگانهای اروپایی، ازجمله شهروندان فرانسوی زندانی در ایران، استوار است.