گزارش تحلیلی | ایران نفوذ خود را در جمهوریهای مسلمان روسیه گسترش میدهد
روابط ایران و روسیه به ویژه از زمان آغاز جنگ اوکراین و ارسال پهپادهای ایرانی به مسکو به شدت گسترش یافته است، اما این نزدیکی ممکن است به سلاحی تبدیل شود که بر منافع روسیه تأثیر منفی بگذارد.
پل گوبل که قبلاً برای سیا و وزارت خارجه آمریکا کار میکرده و متخصص مسائل قومیتی در اوراسیاست، در مطلبی در وبسایت «اوراسیا ریویو» نوشت: پیش از جنگ اوکراین، توسعه کریدورهای تجاری که شمال روسیه را به جنوب ایران متصل میکند یکی از عوامل تعیین کننده نزدیکی دو کشور محسوب میشد، اما اخیراً ایران در داخل روسیه سرمایهگذاریهایی انجام داده که توجه ها را به خود جلب می کند.
این نویسنده خاطرنشان می کند با توجه به این احتمال که حضور فزاینده ایران در مناطق مسلماننشین روسیه، مشکلاتی را که کرملین در حال حاضر در این مناطق با آن مواجه است افزایش میدهد، ممکن است در آینده نزدیک نگرانیهایی در داخل روسیه به وجود بیاید.
او میگوید که ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه راه را برای گسترش نفوذ ایران، ابتدا در قفقاز در نزدیکی روسیه و سپس در داخل خود فدراسیون روسیه برای کمک به مسکو در مکان هایی که از تنگناهای مالی و فناوری رنج میبرند، باز کرده است.
در حال حاضر تجارت دوجانبه بین روسیه و ایران حدود 4.6 میلیارد دلار است. با این حال سرمایهگذاری روسیه بسیار بیشتر از ایران است، به نحوی که مسکو کمتر از 2.8 میلیارد دلار از 4.2 میلیارد دلار سرمایهگذاری خارجی در ایران را به خود اختصاص داده است.
با این حال، هم مسکو و هم تهران انتظار دارند سرمایهگذاریهای ایران در روسیه افزایش یابد و تجارت بین دو کشور از کالاهای کشاورزی به سمت مواد صنعتی و شیمیایی تغییر یابد.
به عنوان مثال، ایران قصد دارد یک کارخانه بزرگ برای کامیونها و وسایل نقلیه آفرود در نزدیکی سن پترزبورگ بنا کند.
همچنین ایران به دنبال سرمایهگذاری در جمهوریهای فدراسیون روسیه از جمله جمهوری مسلماننشین باشقیرستان در منطقه ولگا میانه است.
حدود دو هفته پیش، رادی خبیروف، رئیس این جمهوری در راس هیئتی بزرگ به تهران سفر کرد تا در مورد گسترش سرمایه گذاری ایران در باشقیرستان که برجسته ترین آن مرکز توسعه فناوری هواپیماهای بدون سرنشین است، گفتگو کند.
طی این دیدارها، اوفا و تهران توافق کردند که یک مسیر هوایی مستقیم بین دو شهر - برای افزایش گردشگری و تسهیل همکاری تجاری - باز کنند.
هر دو طرف به وضوح نشان دادند که مسکو قبلاً با این پیوند موافقت کرده است. بنابراین، احتمالاً این همکاری ظرف چند هفته شروع می شود.
این تحلیل نتیجه میگیرد موافقت دولت مرکزی روسیه با این موضوع نشان دهنده ضعف مسکو و تمایل این کشور برای انجام هر کاری به منظور جذب سرمایه گذاری بیشتر در این کشور است، اما کرملین ممکن است به زودی دلیلی برای پشیمانی از این تصمیم داشته باشد، چرا که ایران ثابت کرده هدف اصلیاش از انجام پروژههای اقتصادی در کشورهای دیگر، اجرا کردن برنامههای ایدئولوژیک، فرهنگی و مذهبی برای تحکیم نفوذش در مناطق سرمایه گذاری است.
این نویسنده در پایان تحلیل خود میگوید: اگر واقعاً چنین باشد، تشویق مسکو به سرمایهگذاری ایران در آنجا میتواند در درازمدت به منافع روسیه آسیب برساند.