از طرح ایران برای حذف ۴ صفر از پول ملی چه میدانیم؟

دولت ایران طرح حذف ۴ صفر از پول ملی را با اکثریت آرای اعضا تصویب کرد. اما از این طرح چه میدانیم؟
به گزارش خبرگزاری ایرنا، این تصمیم پس از بررسی و گفتوگو در نشست هیأت دولت اتخاذ شد و بر اساس آن بانک مرکزی موظف است اسکناسهای جدید را جایگزین اسکناسهای فعلی کند که ارزش اسمی آنها ۱۰ هزار برابر کمتر از واحد کنونی خواهد بود.
با اجرای این طرح، هر یک ریال جدید معادل ۱۰ هزار ریال فعلی خواهد بود. این اقدام در قالب فرآیندی انجام میشود که طی آن، بدون تغییر در ارزش واقعی پول، تعداد صفرهای واحد پولی کاهش یافته و اسکناسهای جدید وارد چرخه مبادلات میشوند.
ریال ایران در سالهای اخیر با افت شدید ارزش روبهرو بوده است. تحریمهای اقتصادی، سیاستهای پولی ناموفق و افزایش تنشهای ژئوپلیتیک – که اخیرا به درگیری نظامی با اسرائیل نیز منجر شده – از عوامل اصلی این کاهش ارزش محسوب میشوند. در سال جاری، نرخ برابری ریال در بازار آزاد به حدود ۹۲۵ هزار ریال در برابر هر دلار آمریکا رسیده است.
محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی ایران، در اردیبهشتماه سال جاری حذف ۴ صفر از پول ملی را یکی از اولویتهای اصلی این نهاد اعلام کرده بود. او گفته بود که این طرح بخشی از برنامه اصلاح نظام پولی کشور است که به طور جدی در حال پیگیری است. به گفته فرزین، هدف از این اقدام علاوه بر اصلاح ساختار پولی، تسهیل مبادلات و افزایش کارایی نظام پرداخت در کشور است.
بانک مرکزی ایران در سالهای اخیر بارها طرح حذف صفر از پول ملی را بررسی کرده بود اما نوسانات شدید ارزی و مشکلات اقتصادی، اجرای آن را به تعویق انداخت. اکنون با تصمیم اخیر دولت، انتظار میرود مقدمات اجرایی این طرح شامل طراحی اسکناس و سکههای جدید، برنامهریزی برای جمعآوری تدریجی اسکناسهای قدیمی و آموزش عمومی درباره واحد پولی تازه آغاز شود.
کارشناسان اقتصادی نظرات متفاوتی درباره تأثیر این تصمیم دارند. برخی معتقدند حذف صفرها میتواند در کوتاهمدت به بهبود روانی بازار و سادهتر شدن حسابداری کمک کند، اما برای مهار واقعی تورم و تقویت ارزش پول ملی، نیاز به اصلاحات عمیق اقتصادی و ثبات سیاسی وجود دارد. در مقابل، عدهای دیگر این اقدام را گامی مثبت در مسیر اصلاحات مالی و مقدمهای برای بازسازی اعتماد عمومی به پول ملی میدانند.