آغاز ماهگرفتگی کامل در آسمان ایران: چه زمانی به اوج میرسد؟

پدیده نجومی ماهگرفتگی شامگاه یکشنبه ۱۶ شهریور ۱۴۰۴ در آسمان ایران و بسیاری از نقاط جهان آغاز شد. اما این پدیده در چه ساعتی به اوج خود میرسد؟
بر اساس گزارشها، این ماهگرفتگی از ساعت ١٩ و ٥٧ دقیقه شروع شد و در ساعت ٢١ و یک دقیقه به اوج خود رسید، زمانی که سایه زمین کل قرص ماه را پوشاند و گرفت کامل رخ داد.
این رخداد نجومی تا ساعت ٢٢ و ٢٣ دقیقه ادامه یافت، زمانی که ماه آرامآرام از سایه زمین بیرون آمد و در نهایت در ساعت ٢٣ و ٢٧ دقیقه پایان گرفت. به گفته کارشناسان، این رویداد گسترده در بخشهای وسیعی از جهان از جمله آسیا، اروپا، آفریقا، غرب استرالیا و نیوزیلند قابل مشاهده بود. طبق برآوردها، حدود ٥.٨ میلیارد نفر از جمعیت جهان توانستند تمامی مراحل این ماهگرفتگی را رصد کنند، موضوعی که نشان میدهد برخلاف خورشیدگرفتگی، ماهگرفتگی مخاطبان و رصدگران بیشتری دارد.
مسعود عتیقی، رئیس انجمن نجوم آماتوری ایران، در گفتوگو با ایرنا توضیح داد که مشاهده این پدیده در آسمان ایران نیازی به ابزار خاصی نداشت و همگان میتوانستند از حیاط منازل یا پشتبامها، حتی با چشم غیرمسلح، شاهد این منظره باشند. او در توضیح چرایی لقب «ماه خونین» برای این ماهگرفتگی گفت: نور خورشید هنگام عبور از جو زمین میشکند و تنها طول موج قرمز به مخروط سایه وارد میشود، بنابراین ماه که درون این سایه قرار میگیرد، سرخرنگ دیده میشود.
عتیقی با اشاره به پیشینه ماهگرفتگیها در ایران یادآور شد که آخرین بار در بامداد چهارشنبه ۲۸ شهریور ۱۴۰۳، ماهگرفتگی جزئی در کشور مشاهده شد. در آن زمان تنها بخشی از ماه وارد سایه زمین شد و به دلیل روشنایی آسمان و غروب ماه، بیشترین امکان رصد در مناطق غربی کشور فراهم بود. او همچنین خاطرنشان کرد که اکنون پس از گذشت ۷ سال، یک ماهگرفتگی کامل دوباره در ایران قابل مشاهده شد.
وی یادآوری کرد که ۷ سال پیش، در شب جمعه ۵ امرداد ۱۳۹۷، طولانیترین ماهگرفتگی قرن ۲۱ رخ داد که تا بامداد شنبه ۶ امرداد ادامه یافت. به گفته او، امشب نیز هموطنان بار دیگر توانستند پدیده مشابهی را که به ماه خونین شهرت دارد، مشاهده کنند.
این ماهگرفتگی نه تنها در ایران بلکه در بخش بزرگی از جهان، بهویژه در نیمکره شرقی، توجه علاقهمندان به آسمان شب را جلب کرد و میلیونها نفر از شهروندان در کشورهای مختلف شاهد رنگ سرخرنگ شدن ماه بودند.