پای ترامپ بیخ گلوی ایران؛ صادرات نفت تا تابستان روزانه یک میلیون بشکه کاهش می‌یابد!
به گزارش اکونومیست، پیامدهای تحریم‌های جدید آمریکا علیه صادرات نفت ایران و سیاست‌های سختگیرانه‌تر احتمالی از سوی ترامپ، ممکن است منجر به کاهش واردات چین که تقریبا تمامی نفت صادراتی ایران را می‌خرد تا روزانه یک میلیون بشکه شود.
جو بایدن در بخش عمده‌ای از دوران ریاست جمهوری خود بر رشد تجارت نفت ایران چشم بست. بین سال ۲۰۱۸، زمانی که اولین دولت ترامپ تحریم‌های سختی را علیه جمهوری اسلامی اعمال کرد، و سال ۲۰۲۴، صادرات نفت خام ایران ۱۲ برابر شد و به ۱.۸ میلیون بشکه در روز رسید.
سپس، در ماه اکتبر، بایدن تغییر رویکرد داد. در ماه‌های بعد، وزارت خزانه‌داری آمریکا ۵۵ نفتکش را به فهرست سیاه خود اضافه کرد که معادل یک‌سوم ناوگان «اشباح» است که وظیفه حمل نفت خام ایران را بر عهده دارد.
اکونومیست در گزارش خود نوشته است که دولت بایدن به‌طور هوشمندانه از تحریمها استفاده می‌کند. بیشتر نفت ایران را پالایشگاه‌های کوچکی در شمال شرقی چین می‌خرند که به «قوری‌ها» معروف هستند. این پالایشگاه‌ها برای سودآوری به نفت ارزان متکی هستند و محصولات خود را در داخل کشور به ارز محلی می‌فروشند، که آن‌ها را در برابر تحریم‌های ثانویه، که شرکت‌های آمریکایی را از معامله با هر شرکتی که به‌طور آگاهانه نفت ایران را بخرد منع می‌کند، ایمن می‌کند. اما این پالایشگاه‌ها در عین حال نیازمند نفتکش‌هایی هستند که در بندرهای چینی پهلو بگیرند و نفت ارزان ایران را به دست آن‌ها برسانند. بسیاری از این کشتی‌ها از راه حمل کالا به آمریکا نیز درآمد کسب می‌کنند.
به‌نوشته اکونومیست، طراحان تحریمها با آگاهی از این موضوع، نفتکش‌هایی را هدف قرار داده‌اند که مسئول آخرین مرحله از سفر نفت ایران، معمولاً از مالزی به چین، هستند. اکنون بنادر چینی از ترس مجازات شروع به رد درخواست این نفتکش‌ها برای پهلو گرفتن کرده‌اند.
در ششم ژانویه، گروه بندری شاندونگ، که بنادر مختلفی از جمله چینگ‌دائو، ریژائو و یانتای را مدیریت می‌کند، پهلوگیری نفتکش‌های موجود در فهرست سیاه آمریکا را ممنوع اعلام کرد.
با کاهش عرضه، نفت خام ایران اکنون تنها با تخفیف ۱.۵۰ دلار در بشکه نسبت به قیمت نفت برنت، شاخص جهانی، معامله می‌شود، درحالی که این تخفیف سه ماه پیش شش و نیم دلار برای هر بشکه بود. این افزایش قیمت باعث شده است برخی از پالایشگاه‌های کوچک از بازار خارج شوند و در نتیجه تقاضا برای نفت ایران کاهش یابد.
پالایشگاه‌های کوچک چینی با تنگناهای دیگری مواجه هستند. انبوه هپالایشگاه‌های بزرگ‌تر و جدیدتری که در چین ساخته شده‌اند حاشیه سود این پالایشگاه‌ها را کاهش داده‌اند. همچنین دولت چین سهمیه اندکی برای واردات نفت از سوی این پالایشگاه‌ها اختصاص داده که از آلایندگی بالایی برخوردارند.
شروع کار ترامپ وضعیت را برای ایران سخت‌تر می‌کند، چراکه گفته می‌شود تیم ترامپ در حال بررسی آن است که به چین اطلاع دهد آمریکا بنادر دریافت‌کننده نفت ایران را تحریم خواهد کرد.
ضمن اینکه اعمال تعرفه‌های سنگین بر چین تا زمانی که دولت چین توافق کند واردات نفت ایران را ممنوع کند و سایر شرایط را بپذیرد، بر صادرات نفت ایران تأثیر زیادی خواهد گذاشت.
با این وجود اگرچه اکنون بهترین زمان برای یک حمله اقتصادی به ایران است، اما این اقدام گزینه‌ای کاملا امن نخواهد بود، چراکه ممکن است ایران با حمله به سایر کشورهای خلیج عربی یا بدتر از آن، بستن تنگه هرمز آبراهی که ۳۰ درصد نفت خام و ۲۰ درصد گاز طبیعی مایع جهان از آن عبور می‌کند، به تحریمها علیه خود پاسخ دهد.
در این صورت، آمریکا ممکن است با اعزام نیروی دریایی خود واکنش نشان دهد. رهبران ایران بارها گفته‌اند که اگر آن‌ها نتوانند صادرات داشته باشند، هیچ‌کس دیگر هم چنین امکانی را نخواهد داشت.
