مسمومیت مجدد دختران دانشآموز؛ این بار در افغانستان
گزارش تحلیلی | مسمومیت دختران دانشآموز سرپل و مسئله آموزش زنان در افغانستان
مسمومیت دختران دانشآموز در افغانستان این سوال را مطرح می‌کند، آیا نوبت آنها رسیده تا بهای درگیری‌ها وبحران‌های سیاسی را بپردازند؟
هفت ماه پس از آغاز موج مسمومیت‌های سریالی در مدارس دخترانه در ایران، دختران دانشآموز در سرپل افغانستان قربانی حملات مشابه شده‌اند.
به گزارش رسانه‌های محلی، در روزهای شنبه (۱۳ خرداد) و یکشنبه (۱۴ خرداد) بیش از ۷۵ دانشآموز دختر و چهار آموزگار زن در جریان دو حمله مجزا به دو دبستان شهر سانچارک در این استان، مسموم و به بیمارستان منتقل شده‌اند.
یک مقام محلی آموزش و پرورش در شمال افغانستان در این باره به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفت فردی که سازماندهی حملاتی را که منجر به مسمومیت این دختران دانشآموز شده است بر عهده داشته، با انگیزه شخصی به این کار دست زده است.
این حادثه محکومیت جامعه و سازمان‌های جهانی در پی داشته است.
یونیسف با صدور بیانیه‌ای گفت که روی مقام‌های حکومت سرپرست طالبان برای بررسی کامل این حادثه، انجام کارهای ممکن برای حفاظت از زنان و دختران و بازخواست عاملان در صورتی که «یک بازی ناپسند» جریان داشته باشد، «حساب می‌کند».
در همین حال، اتحادیه اروپا مسمومیت دانش‌آموزان دختر و آموزگاران زن در سرپل را «جنایت شنیع» خوانده و بیان کرد حکومت سرپرست طالبان باید براساس تعهداتی که مطابق قوانین بین‌المللی برای حفاظت از مردم دارد، این رویداد را پی‌گیری کند.
نماینده ویژه آمریکا در امور افغانستان هم درباره این موضوع عمیقاً ابراز نگرانی کرده است.
او صبح امروز (چهارشنبه، ۱۷ خرداد) با نشر توییتی خواستار بررسی این مسمومیت و حفظ امنیت کودکان شده است.
مسمومیت این دختران دانشآموز همزمان با دستورات طالبان مبنی بر ممنوعیت تحصیل و اشتغال زنان صورت گرفته است.
اما درحالیکه از زمان دسترسی طالبان به قدرت در اوت ۲۰۲۱ حقوق و آزادی‌های زنان و دختران افغانستانی را سرکوب کرده‌اند، ظاهراً این اولین بار است که به مدارس افغانستان حمله می‌شود.
عده‌ای می‌بینند که همزمانی مسمومیت این دختران با بستن مراکز آموزشی به روی دختران دانشآموز در کابل و غزنی، به این معنا است که عامل این حملات هواداران طالبان مخالف آموزش زنان و دختران هستند.
در دو دوره حکومت طالبان، حضور دختران در دانشگاه‌ها و مدارس به‌طور کامل ممنوع شده است. با این حال، در این دوره، آموزش دختران پایین‌تر از صنف ششم رسماً ممنوع نشده است، اما اقدامات غیررسمی در جهت محدود کردن حضور دختران در مدارس جریان دارد.
این حادثه ماه‌ها پس از آن صورت گرفته که بسیاری از دانش‌آموزان دختر در ایران با گازهای سمی مسموم شده‌اند. با این حال، هویت و منشأ این حملات و حتی نام ماده شیمیایی که منجر به مسمومیت آنها شده، هنوز به شدت پوشانده شده است.
هرچند برخی از افراد نزدیک به دولت ایران سعی کردند تا این اقدامات را به جدال‌های فرقه‌ای نسبت دهند، ولی با توجه به گستردگی این مسمومیت‌ها و این‌که کسی به دلیل آن بازداشت و محاکمه نشده است، شایعاتی درباره دخیلی دولت و افراد مرتبط با آن در این حوادث به وجود آمده است.
حمله به مدارس در ایران همزمان با جنبش «زنان، زندگی، آزادی» صورت گرفته بود. در آن زمان درباره انتشار بیانیه‌ای از سوی یک هیئت مذهبی نیز صادر شده که در آن آمده بود: «آموزش دختران حرام است.»
این بیانیه هم به مسمومیت دختران در صورت تعطیل نشدن مدارس دخترانه تهدید داده بود.
اما در افغانستان، مخالفت با آموزش دختران مستقیماً از سوی حکومت کنونی و گروه‌های هم‌فکرش بیان شده است، و نیازی به پخش همچنین بیانیه‌ها برای تقویت این مخالفت نیست. در این کشور، تریبون‌های دولتی که در اختیار طالبان قرار دارند، برای بیان مخالفت با آموزش دختران به کار گرفته می‌شود، و مقام‌های طالبان نیز در این مورد صحبت می‌کنند.
