آیا فضانوردان در خلا بینایی خود را از دست می‌دهند؟
تحقیقات جدید نشان می‌دهد که حضور طولانی‌مدت در فضا می‌تواند تغییرات قابل‌توجهی در بینایی فضانوردان ایجاد کند.
این یافته‌ها نگرانی‌هایی را درباره سلامت چشمی فضانوردان در مأموریت‌های طولانی‌مدت، از جمله سفر به مریخ، به وجود آورده است.
بر اساس مطالعه‌ای که در نشریه IEEE Open Journal of Engineering in Medicine and Biology منتشر شده است، دانشمندان سه عامل کلیدی مرتبط با بینایی را بررسی کرده‌اند: سفتی چشم، فشار داخل چشمی و دامنه پالس چشم. این تحقیقات روی داده‌های ۱۳ فضانوردی انجام شده که مدت مأموریت آنها بین ۱۵۷ تا ۱۸۶ روز بوده است.
نتایج این مطالعه نشان می‌دهد که سفتی چشم فضانوردان پس از حضور در فضا به‌طور متوسط ۳۳ درصد کاهش یافته است. همچنین فشار داخل چشم آنها ۱۱ درصد کاهش نشان داده و دامنه نبض چشم نیز ۲۵ درصد کاهش داشته است. این تغییرات به شرایطی موسوم به سندرم عصبی چشمی مرتبط با پرواز فضایی (SANS) مربوط می‌شود که تقریباً ۷۰ درصد فضانوردانی را که بین ۶ تا ۱۲ ماه در ایستگاه فضایی بین‌المللی اقامت داشته‌اند، تحت تأثیر قرار داده است.
دکتر سانتیاگو کوستانتینو، چشم‌پزشک دانشگاه مونترال، توضیح داده است که بی‌وزنی در فضا موجب تغییر در جریان خون و گردش وریدی در چشم می‌شود و می‌تواند ساختارهای داخلی چشم مانند صلبیه و مشیمیه را تحت تأثیر قرار دهد. درحالی‌که بسیاری از فضانوردان پس از بازگشت به زمین بینایی طبیعی خود را بازیافته‌اند، برخی از آنها در دوره بهبودی نیاز به استفاده از لنزهای اصلاحی داشته‌اند.
این یافته‌ها نگرانی‌هایی را درباره اثرات احتمالی مأموریت‌های طولانی‌تر مانند سفر به مریخ ایجاد کرده است. کارشناسان هشدار داده‌اند که قرار گرفتن در معرض بی‌وزنی برای بیش از یک سال ممکن است تأثیرات چشمی طولانی‌مدت و ناشناخته‌ای داشته باشد. تیم تحقیقاتی تأکید کرده است که برای درک بهتر این پدیده و یافتن راهکارهای پیشگیرانه، مطالعات بیشتری لازم است.
نتایج این تحقیقات می‌تواند به‌عنوان شاخصی اولیه برای شناسایی فضانوردان در معرض خطر استفاده شود و به توسعه راه‌حل‌های هدفمند برای حفظ سلامت بینایی فضانوردان در مأموریت‌های فضایی آینده کمک کند.
