افغانستان | خاطرات یک خانم مصری در سرزمین «شعر و گل»
نام دکتر عفاف زیدان در زمینه روابط بین مصر و افغانستان بسیار شناخته‌شده است؛ او اولین زن مصری است که برای تحصیل در مقطع دکترا به افغانستان سفر کرده است.
در مارس ۱۹۶۸ میلادی و در دوران حکومت محمد ظاهر شاه، آخرین پادشاه افغانستان، خانم «عفاف السید زیدان» به اولین زن مصری تبدیل شد که برای تحصیل در مقطع دکترا به افغانستان می‌رود.
سفر خانم زیدان به افغانستان میان این کشور و جوامع عربی یک پل فرهنگی و تمدنی ایجاد کرد و این پل تا دوره ریاست جمهوری اشرف غنی برقرار بود.
در ماه ژانویه سال جاری میلادی، اشرف غنی به پاس خدمات شایسته دکتر عفاف زیدان در راستای گسترش فرهنگ افغانستان، «مدال ملالی» را به وی اهدا کرد.
خانم دکتر زیدان خاطرات سفر خود به افغانستان را برای «العین فارسی» تعریف کرده است.
زندگی در افغانستان
خانم دکتر زیدان به منظور تحصیل در مقطع دکترا و برای پژوهش در خصوص «فرخی سیستانی» زیر نظر دکتر «غلام سرور همایون» در ۲۱ مارس ۱۹۶۸ وارد کابل شد. او می‌گوید: «مقررات فرودگاهی در آن زمان ساده و آسان بود و آمریکا و کشورهای غربی هنوز از واژه تروریسم استفاده نمی‌کردند .. مردم در امنیت بودند.»
زیدان در دوران اقامت سه سال و چند ماهه خود در کابل با یک خانواده افغانستانی زندگی می‌کرد. دکتر عفاف در این مورد می‌گوید: «در سرا‌چه خانه استاد محراب الدین خان که کارمند وزارت معارف [آموزش و پرورش] بود زندگی می‌کردم. آنها سرا‌چه مرا با هر چیزی که لازم داشتم، آماده کردند. دخترش فائزه هم با من می‌خوابید تا احساس تنهایی نکنم. خیلی مهربان و مهمان‌نواز بودند.»
دکتر عفاف زیدان در مصاحبه خود با «العین فارسی» افزود: «خاطرات بسیار خوبی از این خانواده دارم. آنها با من مثل یکی از اعضای خانواده خود رفتار می‌کردند.»
او یکی از این خاطرات را برای خبرنگار «العین فارسی» تعریف کرد: «در روزهای آخر سفرم داشتند هدیه‌ای تهیه می‌کردند که گفتند هدیه برای خواهر کوچکشان است و می‌خواهند نظرم را بپرسند. اما در نهایت فهمیدم آن هدیه برای من بوده و خیلی زحمت کشیدند تا اینکه بفهمند از چه چیزی خوشم می‌آید.»
دکتر عفاف زیدان درباره وضعیت جامعه افغانستان در آن زمان می‌گوید: «هیچ یک از مظاهر افراط گرایی در جامعه وجود نداشت و زنان حضور همه‌جانبه و برجسته‌ای در این جامعه داشتند.»
او افزود: «یکی از اساتید من در دانشگاه خانم دکتر فاطمه طرزی بود که تحصیلات خود را خارج از افغانستان به پایان رسانده بود.»
خانم دکتر زیدان درباره جایگاه زن در این جامعه گفت: «زنان حضور فعالی در جامعه داشتند. من شاهد بودم که حکومت آن زمان وزیر زن داشت و همچنین در مجلس نمایندگان زنان حضور داشتند.»
زیبایی جادویی افغانستان
دکتر عفاف زیدان در مصاحبه خود با «العین فارسی» گفت در سفر اول خود به افغانستان به تمامی استان‌های این کشور از جمله هرات، بامیان و غزنی سفر کرده است.
او در مورد غزنی گفت: «زیاد به این شهر سفر کردم چرا که یکی از مکان‌های اصلی پژوهش من بود. هر بار مردم با من به خوبی رفتار می‌کردند، تا حدی که راننده خودرویی که مرا به کابل بازمی‌گرداند، وقتی فهمید که مصری هستم و در افغانستان درس می‌خوانم بسیار به من احترام گذاشت.»
دکتر عفاف در بخش دیگری از صحبت‌هایش به طبیعت جادویی شهر باستانی هرات و اماکن دیدنی این شهر از جمله مسجد جامع هرات و منارهای نامدار این شهر که توسط ملکه گوهرشاد در اواخر قرن پانزدهم میلادی طرح‌ریزی و تحت نظارت وی ساخته شدند، اشاره کرد.
او همچنین به بامیان و دو مجسمه بزرگ بودای آن که سال ۲۰۰۱ نابود شد، اشاره کرد و گفت: «پنج روز را در این شهر گذراندم و از دیدن مکان‌های طبیعی و تاریخی آن به ویژه مجسمه‌های بودا که داخل کوه کنده شده بودند، لذت بردم.»
گفتنی است خانم دکتر زیدان در سال ۲۰۰۳ برای شرکت در کنفرانس علمی مربوط به «احمد شاه مسعود» دوباره به کابل سفر کرده و تاثیر جنگ را با چشم خود مشاهده کرد.
او سپس در سال ۲۰۱۳ برای شرکت در کنفرانسی درباره زنان، و در سال ۲۰۱۷ برای شرکت در کنفرانس «محمد موسی شفیق» و ارائه سخنرانی احمد الطیب، شیخ الازهر، به کابل سفر کرد.
دکتر عفاف زیدان تاکید کرد طی سفرهای خود به افغانستان متوجه شده برخلاف تصویری که در برخی از رسانه‌ها ارائه شده، مردم این کشور مهمان‌نواز و با فرهنگند، برای زنان احترام زیادی قائلند و صاحب شخصیتی خلاق هستند.
خانم دکتر زیدان در این مصاحبه بیان کرد: «من به افغانستان سفر کردم تا زبان بزرگ فارسی را که شعرای بزرگوار از جمله عنصری بلخی، فردوسی و فرخی سیستانی دارد، یاد بگیرم. امیدوارم که شکوه و جلال این زبان در افغانستان که در طول قرن‌ها گسترش یافته است، باقی بماند.»
خانم دکتر زیدان در پایان مصاحبه خود با «العین فارسی» گفت: «مردم افغانستان عاشق زندگی و آزادی هستند؛ امیدوارم که در صلح، ثبات و امنیت به‌سر ببرند.»
