اندازه مورچه‌ها در ۲۰ میلیون سال گذشته دو برابر شده است!
مورچه‌های خاکی Basiceros که به دلیل توانایی استتار با ذرات خاک به‌ندرت مشاهده می‌شوند، این‌بار با کشف فسیلی ۱۶ میلیون ساله از گونه‌ای کوچک‌تر در کهربای جمهوری دومینیکن توجه دانشمندان را جلب کرده‌اند.
این کشف، تاریخچه پراکندگی و ویژگی‌های شکارچی‌گری این گروه را بازنویسی می‌کند.
به گزارش ساینس دیلی، گروهی از زیست‌شناسان موسسه فناوری نیوجرسی نخستین فسیل شناخته‌شده از مورچه خاکی Basiceros را که از کهربای ۱۶ میلیون ساله به دست آمده، شناسایی کرده‌اند. این فسیل متعلق به یک مورچه کارگر بالغ از گونه جدیدی به نام Basiceros enana است که اندازه‌ای کوچک‌تر از نمونه‌های امروزی دارد و نخستین شاهد مستقیم از حضور باستانی این گروه در جزایر کارائیب محسوب می‌شود. این گونه در دوره میوسن، یعنی بین ۲۳ تا ۵.۳ میلیون سال پیش، در منطقه منقرض شده است.
گیانپیرو فیورنتینو، دانشجوی دکترا و نویسنده اصلی این تحقیق، کشف فسیل در کهربا را به یافتن الماسی گران‌بها تشبیه کرده و گفته این نمونه تفاوت‌های زیادی با گونه‌های امروزی دارد. پیش‌تر تصور می‌شد مورچه‌های Basiceros تنها در جنگل‌های بارانی از کاستاریکا تا جنوب برزیل وجود دارند، اما این کشف پرسش‌های تازه‌ای درباره مسیر پراکندگی و تاریخچه زیستگاه‌هایشان ایجاد کرده است.
فیلیپ باردن، استاد زیست‌شناسی NJIT، اظهار داشت که حضور اجداد این مورچه‌ها در کارائیب نشان می‌دهد پراکندگی کنونی گونه‌ها الزاماً بازتاب دقیق تاریخ تکاملی‌شان نیست. تیم پژوهشی با استفاده از فناوری میکروسی‌تی و بازسازی سه‌بعدی، توانست جزئیات بی‌سابقه‌ای از ساختار این مورچه را مشاهده کند. اندازه این گونه ۵.۱۳ میلی‌متر است؛ حدود نصف طول نمونه‌های امروزی که تا ۹ میلی‌متر رشد می‌کنند.
بر اساس یافته‌ها، اندازه مورچه‌های Basiceros طی ۲۰ میلیون سال تقریباً دو برابر شده و برخلاف فرضیه‌های قبلی، این گونه‌ها ابتدا کوچک بوده‌اند. فسیل مذکور نشان می‌دهد که مورچه‌های باستانی نیز توانایی استتار پیشرفته با ذرات خاک و برگ را داشته‌اند. این ویژگی با کمک دو لایه مو که مواد را به بدن می‌چسباند، به پنهان‌ماندن از شکارچیان و طعمه‌ها کمک می‌کرده است.
ویژگی‌های مرفولوژیکی این مورچه، مانند سر ذوزنقه‌ای، دندان‌های مثلثی و زائده بالارونده پروپودئال، نشان از مهارت بالای شکارچی‌گری دارد. به گفته باردن، احتمالاً این گونه‌ها از طریق پل‌های زمینی باستانی به کارائیب مهاجرت کرده‌اند. کاهش تنوع مورچه‌های شکارچی در کارائیب و انقراض بیش از یک‌سوم گونه‌های این جزیره پس از تشکیل کهربا، همچنان موضوعی است که پژوهشگران به دنبال توضیح آن هستند.
