در حمله هوایی آمریکا به افغانستان به خلبانان بمبافکنهای B-2 قرص محرک داده شد

اکتبر ۲۰۰۱، کمتر از یک ماه پس از حملات تروریستی یازده سپتامبر، موج دوم بمبافکنهای بی-۲ از پایگاه وایتمن بهسوی افغانستان به پرواز درآمدند؛ در ماموریتی که برای حفظ هوشیاری خلبانان در پرواز ۷۰ ساعته قرص محرک به آنها داده شد.
بمبافکن بی-۲ اسپیریت (B-2 Spirit) یک بمبافکن استراتژیک رادارگریز است که توسط شرکت نورثروپ گرومن با همکاری بوئینگ برای نیروی هوایی ایالات متحده آمریکا ساخته شده است. این بمبافکن به دلیل طراحی بال پرنده (flying wing) و قابلیتهای پنهانکاریاش، یکی از پیچیدهترین و پیشرفتهترین هواپیماهای نظامی جهان به شمار میرود.
بدنه این بمبافکن از مواد جاذب امواج رادار ساخته شده و طراحی آیرودینامیکی آن به گونهای است که از شناسایی توسط رادارهای دشمن جلوگیری میکند.
بمبافکن B-2 قادر به حمل انواع تسلیحات هستهای و متعارف، از جمله بمبهای سنگرشکن قوی است. این بمبافکن میتواند مسافتهای طولانی را بدون نیاز به سوختگیری مجدد طی کند و به همین دلیل قادر است به هر نقطهای از جهان دسترسی داشته باشد.
بمبافکن B-2 در طول تاریخ خود در ماموریتهای مختلفی شرکت کرده که برخی از آنها بیش از ۴۰ ساعت به طول انجامیدهاند.
طراحی بال پرنده و عدم وجود دم عمودی، از ویژگیهای بارز این بمبافکن است. اما به عنوان یکی از گرانترین هواپیماهای نظامی تاریخ شناخته میشود.
بمبافکن B-2 به دلیل پنهانکاری خود میتواند به راحتی وارد حریم هوایی دشمن شده و اهداف را نابود کند. همچنین میتواند انواع مختلفی از تسلیحات را حمل و از آنها استفاده کند.
این بمبافکن قادر به حمل تسلیحاتی با وزن بالا و قدرت تخریب زیاد است. اما تعداد بمبافکنهای B-2 در نیروی هوایی آمریکا محدود است و این موضوع میتواند یک نقطه ضعف به شمار رود. همچنین نگهداری و تعمیرات این بمبافکن پیچیده و پرهزینه است.
شب هفتم اکتبر ۲۰۰۱، آمریکا در پاسخ به حملات تروریستی یازده سپتامبر، موج دوم بمبافکنهای بی-۲ را از پایگاه وایتمن بهسوی افغانستان به پرواز درآورد. این هواپیماها همراه با بمبافکنهای بی-۵۲ مأموریت داشتند تا مواضع پدافند هوایی طالبان را نابود کنند و برتری هوایی را برای نیروهای ائتلاف تامین کنند.
به دلایل امنیتی، مسیر پرواز این بمبافکن بهجای عبور مستقیم از اقیانوس اطلس، از غرب و از فراز اقیانوس آرام به سمت افغانستان طراحی شده بود.
بمبافکن آمریکایی چهار ساعت پس از برخاستن، اولین سوختگیری هوایی خود را با «بوئینگ کیسی-۱۳۵»انجام داد. چهار ساعت بعد، دوباره بر فراز آسمان سوختگیری کرد. خلبانان در طول مسیر به نوبت روی تختی کوچک پشت صندلیهای پرتاب اضطراری استراحت میکردند. کابین بی-۲ آنقدر کوچک است که به شوخی گفته میشود چادرهای سربازان در میدان جنگ از آن جادارتر هستند.
بمبافکنی که روح آمریکا نام گرفته بود در ادامه مسیر سه بار دیگر نیز سوختگیری کرد: بر فراز گوآم، تنگه مالاکا و اقیانوس هند نزدیک جزیره دیهگو گارسیا. سپس با چرخش به سمت شمال، در امتداد سواحل هند به سمت افغانستان رفت.
عبور از اقیانوس آرام بیش از ۲۴ ساعت طول کشید و برای حفظ هوشیاری، به خدمه قرص محرکی موسوم به «من را بیدار کن» داده شد که آنها هنگام نزدیک شدن به سواحل پاکستان مصرف کردند.
«روح آمریکا» پس از رسیدن به آسمان افغانستان حدود دو ساعت در منطقه ماند و اهداف مشخصشده را با دقت بالا هدف گرفت. نبود سیستم پدافند هوایی پیشرفته باعث شد طالبان حتی متوجه ورود این هواپیمای رادارگریز نشوند.
پس از پایان مأموریت، بمبافکنها بدون خاموش شدن موتور، با سوختگیری مجدد و ورود دو خدمه جدید، بلافاصله به پروازی ۳۰ ساعته برای بازگشت به پایگاه خود در ایالت میزوری آمریکا ادامه دادند.
بمبافکن «روح آمریکا» در مجموع به همراه پنج بمبافکن بی-۲ دیگر، بیش از ۷۰ ساعت بدون توقف در حال عملیات بود. در این مدت، هیچکدام از هواپیماها با نقص فنی یا مشکل موتوری مواجه نشدند؛ عملکردی که از هواپیمایی با قیمت بیش از دو میلیارد دلار انتظار میرود.
این بمبافکنها در عملیات موسوم به «چکش نیمهشب»، که در ژوئن ۲۰۲۵ با هدف نابودی تأسیسات هستهای ایران از آمریکا به پرواز درآمدند، تا پایان مأموریت خود ۳۷ ساعت بیوقفه در آسمان بودند که دومین عملیات این بمبافکن از نظر مدتزمان پرواز در تاریخ نیروی هوایی آمریکا به شمار میآید.
در حال حاضر نیروی هوایی آمریکا ۲۰ فروند بی-۲ در اختیار دارد که عمدتا در پایگاه وایتمن در ایالت میزوری مستقر هستند.
این هواپیما توانایی پرواز تا ارتفاع ۵۰ هزار پا و حمل ۴۰ هزار پوند محموله، اعم از سلاحهای متعارف و هستهای، را دارد.