از سیر تا پیاز خرید لوازم خانگی از بانه؛ آیا صرفه اقتصادی دارد؟
شهر مرزی بانه در استان کردستان در غرب ایران سالهاست به مقصدی برای گردشگران و خریداران از سراسر کشور تبدیل شده است. اما آیا خرید اجناسی که از طریق کولبرها وارد کشور میشود صرفه اقتصادی دارد؟
مسافران زیادی در طول سال از نقاط مختلف کشور راهی این شهر میشوند تا هم از طبیعت زیبای کردستان لذت ببرند و هم لوازم و اجناس موردنیازشان را با قیمت پایینتر از سایر شهرها تهیه کنند.
در گذشته، کولبران به صورت غیرقانونی کالاها را از مرز عراق به داخل خاک ایران منتقل میکردند. اما این روزها بازارچههای مرزی در شهر بانه به شکل رسمی تشکیل میشوند و کولبران میتوانند با دریافت کارت بازرگانی، علاوه بر لوازم خانگی به عرضه کفش، لباس و سایر اجناس بپردازند.
کولبران در دستههای ۵۰ تا ۱۰۰ نفری از مرز بانه عبور میکنند و کالاها را از خاک عراق به سمت ایران حمل میکنند.
دستمزد آنها برای هر بار حمل بار، بین ۵۰۰ هزار تا ۲ میلیون تومان است. گاهی کولبران با ممانعت مرزبانان روبرو میشوند اما در مورد کالاهای مجاز مانند لوازم خانگی، قانون نه تنها انعطاف دارد بلکه تسهیلاتی برای آنها در نظر گرفته شده است.
بسیاری از کالاهای بانه از اقلیم کردستان عراق یا خود عراق تأمین میشوند، اما برخی دیگر از کشور امارات و شهر دبی سفارش داده میشوند.
این کالاها پس از ورود به بنادر ایران، به صورت غیرقانونی تحویل واسطههای عراقی میشوند و از طریق بصره به کردستان عراق و از آنجا به مرز بانه منتقل میگردند.
مغازهداران بانه اجناس خود را عمدتاً از طریق نمایندگیهای برندهای خارجی در خاک عراق تهیه میکنند و توسط کولبران به داخل ایران میآورند.
همچنین افرادی به نام «ضمانتچی» در بانه فعالیت میکنند که تضمین میکنند کالاهای تجار به بازار بانه برسند.
خرید کالا از بانه هم به صورت حضوری و هم از طریق اینترنت امکانپذیر است. این کالاها پس از ورود به انبارهای بزرگ در شهرهای مختلف، از جمله تهران توزیع میشوند.
در گذشته قیمت کالا در بازارچههای بانه تا ۵۰ درصد کمتر از تهران و مراکز شهرها بود و خرید از آن صرفه اقتصادی زیادی داشت. اما حالا با بالا رفتن اجاره مغازهها، قیمتها تنها ۲۰ تا ۳۰ درصد ارزانتر از تهران تمام میشود.
اگرچه صرفه اقتصادی خرید از بانه نسبت به گذشته کاهش یافته، اما همچنان مقرون به صرفه است؛ به ویژه برای خرید لوازم خانگی و لوازم آرایشی و بهداشتی.