ثروت بی حد و حصر زمین؛ فوران الماسها از اعماق
طبق الگویی که محققان در فورانهای آتشفشانی عظیم و انفجاری پس از فروپاشی ابرقارهها کشف کردهاند مشخص شده که الماسها از اعماق زمین به سطح آن فواره میزنند.
الماسها تقریباً ۱۵۰ کیلومتر پایینتر از اعماق پوسته زمین تشکیل میشوند و در فورانهایی به نام کیمبرلیت با سرعت بالایی فوران کرده و به سطح زمین میآیند.
توماس جرنون، استاد علوم زمین و آب و هوا در دانشگاه ساوتهمپتون، گفت: «سرعت حرکت این کیمبرلیتها به سمت سطح زمین بین ۱۸ تا ۱۳۳ کیلومتر در ساعت تخمین زده میشود و در برخی از این فورانها انفجارهایی شبیه به کوه وزوو از گازها و غبار ایجاد میشود.
کیمبرلیتها اغلب در زمانهایی رخ میدهند که صفحات تکتونیکی خود را مانند زمان تجزیه ابرقاره پانگه آ، به شکلهای بزرگی بازآرایی میکنند. با این حال، به طرز عجیبی، کیمبرلیتها اغلب در وسط قارهها که پوسته داخلی ضخیم و سختی دارشته و به سختی میتوان آن را مختل کرد، فوران میکنند، نه در لبههای مستعد فروپاشی.
جرنون گفت:«الماسها که صدها میلیون یا حتی میلیاردها سال در پایه قارهها قرار داشتهاند، برای فورانی قدرتمند و حرکت به سمت سطح زمین نیازمند محرکی قوی هستند.»
محققان دریافتند که فورانهای کیمبرلیت در آفریقا و آمریکای جنوبی کنونی حدود ۲۵ میلیون سال پس از فروپاشی ابرقاره جنوبی گندوانا، حدود ۱۸۰ میلیون سال پیش، شروع شده است.
نکته جالب توجه در این فرآیند آغاز فورانهای کیمبرلیت از لبه شکافها است که پس از آن بهطور پیوسته به سمت مرکز تودههای خشکی حرکت میکنند.