خاطرات زنی که جاسوس سیا شد: از آموختن زبان فارسی تا الکلی شدن در بغداد!
ایلانا بری، جاسوس سابق سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا)، پس از سالها حضور در مناطق جنگی از جمله بغداد و افغانستان، دست به قلم شده و داستانهای جالبی را بر اساس تجربیات خود نوشته است.
بری که در سال 2004 به عراق اعزام شده بود، شبهای پرالتهاب و ترسناکی را در آنجا گذرانده است. او میگوید: به یاد میآورم از خواب بیدار شدم و بدترین حمله پنیک و عصبی زندگیام را تجربه کردم. با پدر و مادرم تماس گرفتم تا بگویم همه ما مورد حمله قرار گرفتهایم.
این جاسوس سابق سیا که در ابتدا برای تحصیل در رشته حقوق به این سازمان پیوسته بود، پس از بازگشت از ماموریتهای پرالتهاب، دچار اختلالات روحی شده و به الکلیسم روی آورده بود. او میگوید: بغداد واقعا مرا برهم میریخت و باید مشروب مینوشیدم.
او به شکل داوطلبانه به افغانستان رفته بود و در کلاسهای یادگیری زبان فارسی ثبتنام کرده بود.
بری که از گردباد تغییرات سیاسی خاورمیانه و تلاش برای مبارزه با تروریسم خسته شده بود، تصمیم گرفت تجربیاتش را در قالب یک رمان بنویسد.
او داستانی را با نام "طاووس و گنجشک" نگاشت که درباره یک افسر خسته سیا در میانه هرج و مرج خاورمیانه است.
طبق مقررات سیا، همه کارکنان فعلی و سابق این نهاد، باید هر نوشتهای که قصد انتشارش را دارند، به هیئت بازبینی طبقهبندی اسناد و انتشارات سیا ارسال کنند که تعیین میکند آیا یک کتاب، فیلمنامه یا نوشته بالقوه حاوی اطلاعات طبقهبندی شده است یا خیر.
وقتی او دستنوشتههایش را به سیا ارسال کرد، آنها اصلاحاتی انجام دادند که بری احساس میکرد چندان معنایی ندارد. او میگوید: «قد و وزنم را تغییر دادند. آنها حتی رنگ آسمان را تغییر داده بودند، اینها بهوضوح چیزهایی هستند که طبقهبندی نشده بودند».
او در نهایت این رمان را چاپ کرد که با استقبال گسترده منتقدان مواجه شد و با انتخاب نشریات معتبر مانند نیویورکر و رادیو عمومی ملی آمریکا در فهرست بهترینهای سال 2023 قرار گرفت. همچنین این اثر موفق به دریافت جایزه ادگار آلن پو برای بهترین رمان اول یک نویسنده آمریکایی شد.
اگرچه سیا در ابتدا با بوروکراسی سنگین، مانع از انتشار خاطرات بری شده بود، اما پس از کش و قوسهای فراوان، او توانست روایت خود از تجربیات تلخ و شیرین دوران جاسوسی را منتشر کند. سیا حتی از بری دعوت کرد تا با گروه "نویسندگان نامرئی" این سازمان گفتگو کند.