هوش مصنوعی دیپسیک؛ رقیبی قدرتمند یا تب زودگذر؟
مدل هوش مصنوعی دیپسیک (DeepSeek) که به دست محققان چینی توسعه یافته به عنوان یک رقیب جدی برای سایر مدلهای هوش مصنوعی غربی، از جمله ChatGPT معرفی شده اما آیا میتواند جای آنها را بگیرد؟
دیپسیک با استفاده از پردازش زبان طبیعی پیشرفته و دادههای گسترده، توانایی تحلیل، پیشبینی و پردازش اطلاعات را دارد.
دیپسیک برای اولین بار از سوی یک کنسرسیوم از شرکتهای فناوری چین راهاندازی شد. این مدل در ابتدا برای بهینهسازی پردازش دادههای مالی و اقتصادی توسعه یافت، اما به مرور زمان دامنه کاربردهای آن گسترش یافت. نکته مهم درباره دیپسیک هزینه بسیار اندک توسعه آن در مقایسه با بودجههای صدها میلیون دلاری رقبای آمریکایی است
پس از عرضه مدل R1 در ۲۰ ژانویه ۲۰۲۵، اپلیکیشن دیپسیک در کمتر از یک هفته به صدر فروشگاه اپل صعود کرد و از اپلیکیشن ChatGPT پیشی گرفت. این رشد سریع باعث افت سهام شرکتهای بزرگ فناوری آمریکا، از جمله Nvidia، مایکروسافت، متا، اوراکل و برادکام شد. سرمایهگذاران نگران کاهش ارزش شرکتهای هوش مصنوعی آمریکایی شدند و ارزیابیهای جدیدی درباره آینده این صنعت انجام گرفت.
یکی از نگرانیهای اصلی درباره دیپسیک، امنیت و حریم خصوصی دادههای کاربران است. برخی کارشناسان امنیت سایبری معتقدند که این مدل میتواند به عنوان ابزاری برای جمعآوری اطلاعات به کار گرفته شود. از سوی دیگر، دولت چین ادعا کرده است که دیپسیک از استانداردهای بالای امنیتی پیروی کرده و دادههای کاربران در محیطی محافظتشده پردازش میشوند.
دیپسیک و OpenAI دو رقیب اصلی در حوزه هوش مصنوعی زبانی هستند. در حالی که OpenAI با معرفی ChatGPT در سال ۲۰۲۲ به پیشرو در این صنعت تبدیل شد، دیپسیک با ارائه مدل R1 در ژانویه ۲۰۲۵ به سرعت محبوبیت یافت.
تفاوت اصلی این دو شرکت در رویکرد آنها است؛ OpenAI مدلهای خود را بهصورت محدود و با مجوزهای خاص ارائه میدهد، در حالی که دیپسیک مدلهای خود را بهصورت منبع باز منتشر کرده و امکان استفاده رایگان را فراهم کرده است.