خروج امارات از فهرست خاکستری FATF به چه معناست؟
امارات متحده عربی در زمینه مبارزه با جریانهای مالی غیرقانونی، پولشویی و جرایم مربوط به تامین مالی تروریسم به دستاوردی بزرگ دست یافت.
تصمیم نهاد نظارتی جهانی نشاندهنده تحسین بینالمللی و اعتماد فزاینده به تلاشهای خستگیناپذیر و اصلاحات رقابتی اعمالشده توسط دولت امارات متحده عربی است و مقامات مربوطه آن، مشتاق هستند تا آنها را مطابق با بهترین شیوههای بینالمللی که پایداری آنها را تضمین میکند، اعمال و اجرا کنند.
اما «فهرست خاکستری» گروه ویژه اقدام مالی در پاریس (FATF) چیست؟ خروج امارات از این فهرست چه معنایی دارد؟ دستاوردهای مورد انتظار برای اقتصاد امارات در سطح محلی و جهانی چیست؟ این را «العین فارسی» در گزارش زیر توضیح میدهد.
فهرست خاکستری FATF چیست؟
بر اساس گزارش کمیته ملی امارات متحده عربی برای مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم و سازمانهای غیرقانونی در وبسایت خود، کشورهایی که تحت نظارت دقیق قرار دارند در حال همکاری با گروه ویژه اقدام مالی (FATF) برای رفع نقاط ضعف استراتژیک خود در سیستمهای مبارزه با پولشویی، مبارزه با تامین مالی تروریسم و گسترش سلاح هستند.
زمانی که FATF کشوری را تحت نظارت شدید قرار میدهد، بدان معناست که این کشور متعهد شده است تا به سرعت نقاط ضعف راهبردی شناساییشده را در یک بازه زمانی توافقشده حل و فصل کند و تحت نظارت بیشتر قرار دهد. فهرستی که این دسته از کشورها را شامل میشود، «فهرست خاکستری FATF» نامیده میشود.
گروه ویژه اقدام مالی، که با نام اختصاری FATF شناخته میشود، یک سازمان بین دولتی است که مقر آن در پایتخت فرانسه، پاریس است. این گروه در سال ۱۹۸۹ تأسیس شد. هدف از تأسیس این گروه، وضع استانداردهای بینالمللی برای مبارزه با پولشویی، تأمین مالی تروریسم و اشاعه تسلیحات بوده است. میزان پایبندی کشورها به این استانداردها را ارزیابی میکند و یک گروه اقدام مالی محافظت از تمامیت مالی در سطح بینالمللی را هدف قرار میدهد.
همانطور که FATF در وبسایت خود توضیح داده، گروه ویژه اقدام مالی (FATF) و نهادهای منطقهای مشابه به کار با حوزههای قضایی (کشورهای فهرست خاکستری) برای گزارش پیشرفت در رسیدگی به کاستیهای استراتژیک خود ادامه میدهند.
۲۳ کشور تحت نظارت مازاد بر فهرست خاکستری سازمان تنظیم مقررات مالی (FATF) برای بررسی پیشرفتهای انجامشده در مبارزه با جریانهای مالی غیرقانونی هستند که عبارتند از: باربادوس، بلغارستان، بورکینافاسو، کامرون، جمهوری دموکراتیک کنگو، کرواسی، جبلالطارق، هائیتی، جامائیکا، مالی، موزامبیک، نیجریه، فیلیپین، سنگال، آفریقای جنوبی، سودان جنوبی، اوگاندا، تانزانیا، سوریه، ترکیه، امارات متحده عربی، ویتنام و یمن در حالی که گروه ویژه اقدام مالی (FATF)، در اکتبر ۲۰۲۳، اردن، پاناما، آلبانی و جزایر کیمن را از فهرست خاکستری خود حذف کرد، به این معنی که کشورها برای مبارزه با پولشویی کار زیادی انجام نمیدهند.
در آن زمان، FATF اعلام کرد که تا فوریه ۲۰۲۴ یک بازدید میدانی از امارات انجام خواهد داد تا تکمیل برنامه اقدام ملی را تأیید کند.
خروج امارات از فهرست خاکستری FATF به چه معناست؟
«تکمیل سریع برنامههای اقدام ملی در چارچوبهای زمانی مورد توافق FATF»، چیزی است که امارات متحده عربی مطابق با بالاترین استانداردهای شفافیت مالی و رقابت برتر انجام داده است، تا اینکه امروزه به یک الگوی جهانی برای تقلید در زمینه مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم تبدیل شود.
گزارشی که توسط خبرگزاری بلومبرگ در ۱۹ فوریه ۲۰۲۴ منتشر شد، حاکی از آن است که امارات متحده عربی از «فهرست خاکستری» که بهطور دورهای توسط گروه ویژه اقدام مالی در پاریس تهیه میشود، پس از کمپینی که برای مهار جریانهای مالی غیرقانونی در داخل و خارج از کشور انجام میدهد، حذف خواهد شد.
اعضای تیم FATF در ژانویه گذشته یک بازدید میدانی از امارات انجام دادند و نظرات آنها حاکی از پیشرفت قابل توجه امارات بود.
بلومبرگ در ماه اکتبر گزارش داد که نمایندگان حداقل سه عضو گروه ویژه اقدام مالی، که قبلاً از گنجاندن امارات در فهرست کشورهای تحت نظارت بیشتر حمایت میکردند، اکنون از حذف آن از فهرست در ماه جاری حمایت میکنند.
امارات در مارس ۲۰۲۲ در فهرست خاکستری FATF از کشورهایی که تحت نظارت بیشتر هستند، قرار گرفت.
امارات متحده عربی در پاسخ گفت که متعهد به همکاری نزدیک با این گروه برای بهبود وضعیت است.
دیوید لوئیس، دبیر اجرایی سابق FATF و مدیر عامل کنونی کرول، گفت: «برای امارات متحده عربی که به این مرحله برسد و از فهرست حذف نشود، غیرعادی است.»
برای خروج از فهرست خاکستری، اکثریت زیادی از اعضای FATF باید رای دهند که کشور مورد نظر از آغاز دوره ارزیابی پیشرفت کافی داشته است. این گروه کمتر از ۴۰ عضو دارد.
گروه FATF در جلسه عمومی خود در ژوئن ۲۰۲۳، پیشرفتهای امارات متحده عربی در تعدادی از زمینهها را برجسته کرد. سازمان تنظیم مقررات داراییهای مجازی دبی اقدامات اجرایی را علیه شرکتهای غیرقانونی تقویت کرده است و بر پتانسیل انتقال به تراکنشهای بیشتر در بلاکچین به عنوان جایگزینی برای پول نقد و کمکهایی که برای رسیدگی به جرائمی مانند پولشویی ارائه میکند، تاکید کرده است.
دستاوردهای به دست آمده نشان میدهد که امارات متحده عربی به طور پیوسته برای دستیابی به اهداف تعیین شده در استراتژی ملی حرکت میکند و معیارهای اصلی نشاندهنده سطح بالایی از عملکرد و تعهد به استانداردهای بینالمللی است. بررسی پایان سال ۲۰۲۳ همچنین نشان داد که امارات متحده عربی هماهنگی نزدیک با شرکای بینالمللی به صورت دوجانبه و در طول عضویت در سازمانهای چندجانبه را دارد.
دولت امارات توضیح داده که معاهدات خود را برای کمکهای حقوقی متقابل به ۴۵ کشور از جمله ترکیه گسترش داده است. بر اساس تایید امارات متحده عربی، مقامات در نیمه اول سال ۲۰۲۳، ۱۱۹ درخواست کمکحقوقی را به بیش از ۴۰ حوزه قضایی ارسال کردند.
در این مدت، امارات متحده عربی اعلام کرد که ۲۰۲ درخواست برای کمک حقوقی دریافت کرده و به ۶۴ درصد از آنها پاسخ داده است.
در حالی که امارات برای مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم در بازه زمانی ژانویه تا اکتبر ۲۰۲۳ نزدیک به ۲۵۰ میلیون درهم (۶۸ میلیون دلار) جریمه اعمال کرد که نشاندهنده افزایش بیش از سه برابری نسبت به سال قبل است.
وزارت اقتصاد به تنهایی ۳۱۷۳ تور بازرسی را بین ژانویه تا اکتبر ۲۰۲۳ انجام داد که منجر به جریمه شدن ۲۸۴ موسسه به ارزش ۹۱.۵ میلیون درهم شد.
بررسی دقیق سال گذشته ۲۰۲۳ نشان داد که سیستم مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم در امارات متحده عربی پویاتر و موثرتر است.
دستاوردهای رقابتی برای اقتصاد امارات متحده عربی
حذف امارات از فهرست خاکستری گروه ویژه اقدام مالی (FATF) نشانهای از پیشرفت سریع این کشور است.
امارات متحده عربی یک مرکز مالی نوظهور است و اهمیت آن برای بازار مالی جهانی، انعطافپذیری رقابتی را که مشخصه امارات در مبارزه با جریانهای مالی غیرقانونی است، تأیید میکند.
بانکهای امارات متحده عربی تحت هدایت و راهنمایی بانک مرکزی، به عنوان بخشی از تلاشهای دولت در راستای حذف آنها از فهرست، تلاش میکنند تا بر تراکنشهای شهروندان از چندین ملیت، از جمله روسها، نظارت دقیقتری داشته باشند.
کنترل انتقال پول نیز تشدید شد. برخی از بانکها به دلیل جستجوی دلایل نقل و انتقال و یا جویاشدن منبع آن وجوه، درخواست مدارک بیشتری میکردند و گاهی هم وجوه را مسدود میکردند.
انتظار میرود که حذف امارات از فهرست خاکستری مورد استقبال ویژه بانکهای آمریکایی قرار گیرد، به خصوص که بسیاری از آنها عملیات بزرگی را در داخل این کشور انجام میدهند.
حذف امارات متحده عربی از فهرست تأثیر مثبتی بر رتبهبندی بانکهای محلی خواهد داشت و همچنین ثبات مالی و رقابتپذیری بخش بانکی امارات را افزایش میدهد که به معنای اعتماد بیشتر سرمایهگذاران بینالمللی به موسسات این کشور است. همچنین افقهای گستردهتری را برای تجارت جهانی و برنامههای توافقنامه اقتصادی استراتژیک باز میکند.