اختلاف در تعیین روز عید فطر ۱۴۰۴؛ یکشنبه یا دوشنبه؟

در حالی که تاریخ دقیق عید فطر ۱۴۰۴ هجری شمسی همچنان محل بحث است، ویدئوها و اظهارات مختلفی از متخصصان علم نجوم در شبکههای اجتماعی منتشر شده است.
برخی معتقدند که اولین روز عید یکشنبه خواهد بود، در حالی که برخی دیگر دوشنبه را به عنوان روز اول عید اعلام کردهاند.
ملهم هندی، ستارهشناس سعودی، در ویدئویی که در صفحه خود در شبکه اجتماعی ایکس (توییتر سابق) منتشر کرد، اظهار داشت که هر دو نظر درباره تاریخ عید فطر میتواند صحیح باشد. وی گفت: «کسانی که میگویند عید فطر یکشنبه است و کسانی که میگویند دوشنبه است، هر دو درست میگویند. به همین دلیل کشورهای اسلامی در تعیین عید فطر دچار اختلاف خواهند شد. عربستان، کشورهای خلیج عربی، شام، مصر، لیبی، الجزایر، تونس و ترکیه یکشنبه را عید اعلام خواهند کرد، در حالی که ایران، عمان، اردن، مغرب و برخی دیگر از کشورهای آسیایی روز دوشنبه را عید فطر خواهند دانست.»
عادل السعدون، ستارهشناس کویتی، نیز در مصاحبهای اعلام کرد که عید فطر ۱۴۰۴ در روز یکشنبه، ۱۰ فروردین، خواهد بود.
از سوی دیگر، مرکز بینالمللی نجوم در بیانیهای توضیح داد که برای کشورهایی که مشاهده ماه را شرط اصلی آغاز ماه قمری میدانند، انتظار میرود که ماه رمضان ۳۰ روزه باشد و عید فطر در این کشورها روز دوشنبه ۱۱ فروردین اعلام شود. با این حال، از آنجایی که همزمانی ماه نو در روز شنبه ۹ فروردین قبل از غروب خورشید رخ خواهد داد و ماه پس از غروب خورشید در برخی مناطق جهان اسلام قابل مشاهده خواهد بود، برخی کشورها ممکن است روز یکشنبه را به عنوان عید فطر اعلام کنند.
مرکز بینالمللی نجوم همچنین تأکید کرد که رویت هلال ماه در روز شنبه ۹ فروردین حتی با استفاده از فناوریهای پیشرفته نجومی مانند دوربینهای CCD که قادر به مشاهده ماه در روشنایی روز هستند، امکانپذیر نخواهد بود. طبق این گزارش، فاصله زاویهای ماه از خورشید در لحظه غروب خورشید در این روز، در مناطق شرقی جهان عرب حدود ۱.۵ درجه و در مناطق غربی آن حدود ٣ درجه خواهد بود که این مقدار برای مشاهده هلال حتی با تلسکوپ نیز کافی نیست. بر اساس سوابق تاریخی، رویت هلال زمانی که فاصله زاویهای آن از خورشید کمتر از ۷.۶ درجه باشد، هرگز ثبت نشده است.
این مرکز همچنین اعلام کرد که روز شنبه ۹ فروردین، یک خورشیدگرفتگی جزئی در بخشهایی از غرب جهان عرب، از جمله موریتانی، مغرب، الجزایر و تونس، مشاهده خواهد شد. وقوع این پدیده نشانهای قطعی بر عدم امکان رویت هلال ماه در آن روز است. در پایان، مرکز بینالمللی نجوم هشدار داد که هرگونه ادعای مشاهده هلال در این شرایط میتواند ناشی از توهم باشد و نیاز به بررسی دقیق علمی دارد.