توبهنامه یا مصلحت؛ دلایل آزادی مشروط «فائزه هاشمی» از زندان چه بود؟
پس از نامه انتقادی فائزه هاشمی که از زندان اوین نوشته بود و در آن برخی از همبندیهای خود را «دیکتاتور» و «فاشیست» خطاب کرده بود، وکیل این فعال سیاسی از آزادی مشروط او خبر داد که با واکنشهای موافق و مخالف کاربران در فضای مجازی همراه شد.
روز چهارشنبه ۲۸ شهریور وکیل فائزه هاشمی از آزادی مشروط موکلش خبر داد. این در حالی بود که رأی دادگاه تجدیدنظر مبنی بر موافقت با آزادی موکلش در شرایطی به او ابلاغ شده که پیشتر با آزادی مشروط فائزه هاشمی مخالفت شده بود.
هفته گذشته فائزه هاشمی از زندان اوین نامهای نوشت و در آن به انتقاد از شرایط رفتاری برخی زندانیان پرداخته و رفتار آنها را فاشیستی و دیکتاتوری توصیف کرد و در عین حال اقدام به سفیدشویی ندامتگاه و زندانبانها کرد.
اظهارات او از نظر برخی فعالان سیاسی و کاربران فضای مجازی بیشتر شبیه به توبهنامه بود و همین نامه شرایط آزادی مشروط او را فراهم کرده است.
برخی کاربران نوشتهاند موافقت با آزادی فائزه هاشمی، به هر دلیلی که رخ داده، «مبارک» است و باید از آزادی همهٔ زندانیان سیاسی استقبال کرد. شماری از چهرههای نزدیک به اصلاحطلبان و دولت مسعود پزشکیان نیز با استقبال از آزادی فائزه هاشمی، از مواضع او در نقد «مخالفان جمهوری اسلامی» تقدیر کردند.
محمد صحفی، از مدیران مطبوعاتی و تبلیغاتی وزارت ارشاد در دوران ریاستجمهوری محمد خاتمی، از دیگر افرادی بود که از آزادی دختر اکبر هاشمی رفسنجانی، استقبال کرد و «مقاومت، شجاعت و صراحت» او را ستود.
با این حال شمار بیشتری از کاربران فضای مجازی که برخی از آنها از اعضای خانوادههای دادخواه یا اعضای خانواده آنها در زندان هستند و بعضی فعالان سیاسی و روزنامهنگاران، از نامهٔ فائزه هاشمی به عنوان «توبهنامه» نام برده و نوشتهاند که آزادی او پس از انتشار نامهاش معنیدار است و نباید به رهایی او از اوین در این مقطع زمانی، نگاه سادهانگارانه داشت.
محمد آقازاده، روزنامهنگار پیشکسوت نیز با اشاره به بخش پایانی نامه هاشمی که از خواب دخترعمویش و خطرات جانی احتمالی که از سوی همبندیها او را تهدید میکند گفته بود، در پلتفرم ایکس نوشت: «به خانم هاشمی پیشنهاد میکنم دیگر به تعبیر خواب دختر عمویش اعتماد نکند، چرا که تعبیر خوابش درست برعکس جواب داد و به جای کشته شدن به دست همبندیهایش خوشبختانه آزاد شد.»
شماری از کاربران نیز هاشمی را «بچه نظام» نامیدهاند که به دلیل «همکاری» با پروژه امنیتی حکومت ایران برای حذف مخالفان جمهوری اسلامی در ازای اجازه باقی ماندن در قدرت به برخی اصلاحطلبان، از زندان آزاد شد.
امیرحسین مصلی، روزنامهنگار درباره آزادی فائزه نوشته: «احتمالاً هدف حاکمیت از آزادی مشروط فائزه هاشمی پس از انتشار نامه انتقادیاش از مناسبات زندانیان، بدنام کردن یک مبارز شناسنامهدار علیه دیکتاتوری میان مردم است.»
در مقابل همه مخالفان، نسرین ستوده، فعال حقوق بشر که در حال حاضر اجرای حکم حبس او بهدلایل درمانی به تعویق افتاده، در نامهای به حمایت از فائزه هاشمی پرداخت و نوشت که زمانی که با او در بند زنان زندان اوین روزهای حبس خود را میگذرانده، شاهد بوده که او نه تنها از «هیچ رانتی» استفاده نمیکرد، بلکه در زندان هم دست از «مقاومت و نافرمانی مدنی» برنمیداشت.
این در حالیست که چند روز بعد از نامه فائزه هاشمی، گلرخ ایرایی یکی دیگر از فعالان و زندانیان سیاسی، در نامهای مفصل، نامه هاشمی را شبیه به «ندامتنامه» دانست و نوشت که «با وجود تضادهای ایدئولوژیک و طبقاتی» در بند زنان زندان اوین، همواره با فائزه هاشمی «مدارا» شده است.
گلرخ ایرایی در پایانبندی نامه خود عنوان کرد: «اشرافزادهای بدون پرنسیبها و اصولِ فعالیت سیاسی و مبارزه، نماینده طبقه و تفکری که جمهوری اسلامی بر آن بنا شده، با سودایِ بازگشت به «قدرت» به تخریب مخالفانِ رژیم و سیاهنمایی از بند زنان زندان اوین که پیشتر به نابودیِ آن برخاسته بودند و نشد، ایستاد.»