اولین ایرانی که ۱۲۴ سال پیش به المپیک رفت که بود؟
نخستین بار که پرچم و نام ایران در بازی‌های المپیک به چشم آمد، به سال ۱۹۰۰ میلادی و بازی‌های پاریس برمی‌گردد؛ یک دوره پس از افتتاح رسمی این مسابقات.
اولین حضور ورزش ایران در بازی‌های المپیک به سال ۱۹۰۰ میلادی باز می‌گردد؛ زمانیکه پادشاه قاجار پسر یکی از سفرای کشور در اروپا را به عنوان نماینده ایران به دومین دوره المپیک اعزام کرد.
نخستین حضور کاروان ورزشی ایران در المپیک مربوط به سال ۱۹۰۰ و بازی‌های پاریس است که کاروان ورزشی ایران با یک ورزشکار در رشته شمشیربازی در مسابقات شرکت کرد.
اما در آن سال‌ها وقتی هنوز قاجار بر ایران حکومت می‌کرد، کسی برای ایران دعوت‌نامه نفرستاده بود. اول بار و پس از به رسمیت شناخته شدن ورزش ایران در کمیته بین‌المللی المپیک، کاروان ورزشی کشور به طور رسمی در این مسابقات شرکت کرد.
عملکرد ناامیدکننده کاروان ورزشی ایران در نیمروز نخست المپیک پاریس
شازده فریدون
«فریدون مَلکُم» نخستین ورزشکار ایرانی بود که در رقابتهای المپیک شرکت کرد. او در کتاب‌ها و اسناد تاریخی کمیته بین‌المللی المپیک با نام کامل شاهزاده «فریدون‌خان ملکم» معرفی شده است.
حضور فریدون میرزا ملکم خان در المپیک ۱۹۰۰ پاریس اولین نشانه حضور یک ایرانی در میادین بین المللی ورزش است، البته او هم به خاطر تحصیل در فرانسه و حضور در این کشور از برگزاری المپیک خبردار بود!
اما خبرهای جالبی همانند شرکت فریدون ملکم خان در رقابتهای شمشیربازی المپک ۱۹۰۰ پاریس فرانسه، هر آدمی را غافلگیر می‌کرد.
۱۲۴ سال پیش طبق اسنادی، فریدون پسر میرزاملکم خان (میرزا مَلْکَم خان سرشناس به ناظم الدوله، روشنفکر، روزنامه‌نگار، دیپلمات و سیاست‌مدار دوره قاجار و بنیانگذار روزنامه قانون در ایران) که از مدرسه نظامی پاریس فارغ التحصیل شده بود، در رقابتهای شمشیربازی رقابتهای المپیک ۱۹۰۰ پاریس فرانسه شرکت کرد اما در همان رقابت اول برابر حریف خود شکست خورد و از دور اول رقابت‌ها حذف شد.
میرزا ملکم خان، امین «مظفرالدین شاه»، پادشاه قاجار بود. مظفرالدین شاه را با علاقه‌اش به شهر پاریس و کشور فرانسه می‌توان شناخت. رفت و آمد قجرها به فرانسه، واژه «فرنگ» را که برگرفته از «فقانس» یا همان «فرانسه» بود، در ایران جا گذاشت.
فریدون میرزا ملکم پسر اولین روزنامه نگار ایرانی در سال ۱۳۲۱ درگذشت و خیلی‌ها تا همین چند روز قبل از اصالت حضور او در المپیک بی خبر بودند. در المپیک ۱۹۰۰ نام او به نمایندگی کشور پرشیا ثبت شده بود وتا قبل از حضور پهلوی اول نام ایران در مناسبات بین المللی پرشیا بود.
آیا فریدون خان ملکم ورزشکار بود؟
خیر؛ او سال ۱۸۷۵ در لندن متولد شد و در مدرسه نظامی «سن‌سیر» فرانسه آموزش دید و درس خواند. پدرش و پادشاه تصور می‌کردند که چون در مدرسه نظامی فرنگ تحصیل کرده، حتما شمشیرباز قابلی است! رفت، در اولین مسابقه شکست خورد و حذف شد و برای همیشه شمشیربازی را کنار گذاشت.
کمیته بین المللی المپیک (IOC) تا به امروز سی و دو دوره بازی‌های المپیک را برگزار کرده است و چند روز پیش سی و سومین دوره این بازی‌ها هم در پاریس آغاز شده است.
از مجموع بازی های المپیک که تا به امروز در ادوار مختلف برگزار شده، ورزش ایران در ۱۷ دوره حضور داشته است و در المپیک توکیو هم هشتمین حضور خود را به ثبت رساند.
اولین «حضور رسمی» کاروان ایران در بازی‌های المپیک در بازی‌های ۱۹۴۸ لندن رقم خورد در حالیکه باید نام ایران نیم قرن قبل از آن (المپیک ۱۹۴۸ لندن) برای اولین بار در میان کشورهای شرکت کننده در بازی‌ها قرار گرفت.
