سرگذشت پرماجرای هرکول؛ بازمانده دوران اشکانیان در کوه‌های ایران
مجسمه دو هزار ساله هرکول که در کوه‌های غرب ایران قرار دارد، سرگذشت پرماجرایی داشته و بارها مورد سرقت و تخریب قرار گرفته است.
این مجسمه بی‌نظیر که از دوران حکومت اشکانیان و سلوکیان باقی مانده، در سال ۱۳۳۷ خورشیدی در جریان یک پروژه عمرانی نزدیک کوه بیستون کرمانشاه کشف شد.
با این حال از آن زمان تا کنون سر این مجسمه دو بار دزدیده شده و در حال حاضر نیز سر اصلی روی پیکره قرار ندارد.
باستان‌شناسان می‌گویند قدمت این مجسمه به حدود سال ۱۵۰ پیش از میلاد بازمی‌گردد.
این مجسمه، پیکره مردی برهنه با ریش و موی مجعد را نشان می‌دهد که به پهلوی چپ نیم‌خیز به آرنج تکیه کرده، درحالی که پیاله‌ای در دست چپ دارد، دست راست را روی پای راست قرار داده و پای چپ را تکیه‌گاه پای دیگر کرده است.
هرکولِ بیستون در جریان پروژه‌ای عمرانی کشف شد، هنگامی که کارگران شرکت کامساکس (Kamsax) درحال خاک‌برداری راه جدید همدان به کرمانشاه در دامنه کوه بیستون و خارج کردن سنگ‌ها از پای کوه بودند.
گفته شده که کارگران، سرِ مجسمه را که به دلیل برخورد ماشین‌های راه‌سازی کَنده شده بود، چند روز پس از بدن آن پیدا کردند.
در جریان خاک‌برداری نیز به یکی از دست‌های مجسمه و جام همراه آن آسیب رسید و دست چند تکه شده بود.
سلمانی کاشف این مجسمه در یک مصاحبه تایید کرده است ریش مجسمه (هرکول) از چانه توسط چنگک‌های بولدوزر کنده شده بود.
پس از کشف نیز سرِ هرکول دردسر زیادی کشید. اسناد و اطلاعات موجود نشان می‌دهند سر پیکره یک بار در سال ۱۳۵۶ توسط سارقان اموال فرهنگی دزدیده و پس از مدتی برگردانده شد. سال ۱۳۵۸ دست، جام و بخش‌هایی از پیکره نیز مخدوش و تخریب شد.
بعدها در سال ۱۳۷۲ سر هرکول دوباره سرقت شد که آسیب‌های جدی نیز به آن وارد شد تا سرانجام، سازمان میراث فرهنگی استان کرمانشاه تصمیم گرفت سر این پیکره تاریخی را به انبار اموال فرهنگی بسپارد.
اکنون سر اصلی این مجسمه در گنجینه آثار باستانی کرمانشاه نگهداری می‌شود و هرکولِ بیستون دو دهه اخیر را با یک سر کپی‌شده سپری کرده است.
