کشف اتاقهای زیرزمینی مرموز در سودان؛ نقاشیهای بی نظیر از حضرت مریم و مسیح (+تصاویر)
باستانشناسان از کشف مجموعه مرموزی از اتاقهایی در کشور سودان که از خشت خشکشده زیر آفتاب ساخته شدهاند و درون آنها پوشیده از نقاشیهای بی نظیر از حضرت مریم و مسیح است، خبر دادند
بر اساس گزارش منتشر شده در وبسایت «مرکز لهستانی باستانشناسی مدیترانهای دانشگاه ورشو»، باستانشناسان این مرکز مجموعهی مرموزی از اتاقها را کشف کردهاند که از خشت خشکشده زیر آفتاب ساخته شدهاند و درون آنها پوشیده از نقاشیهای مسیحی از قدیسین است.
این اکتشاف در صومعه قرون وسطایی «دنقله کهن» در سواحل رودخانه نیل، در فاصله بیش از ۵۰۰ کیلومتری شمال خارطوم انجام شد.
این اکتشاف حین کاوش یک کلیسا انجام شد که به دوره فونج (قرن ۱۹-۱۶ پس از میلاد) تعلق دارد. اما در داخل این مجموعه رهبانی، تیم لهستانی با کمال شگفتی یک کلیسای دیگر را از زیر خاک بیرون آورد که سالم مانده و منقوش به نقاشیهای دیواری واضح و کتیبههایی به زبان یونانی و نوبی (زبان مردم قدیم سودان) است.
عجیبتر این است که زیر کف یکی از این اتاقهای این مجموعه دوم، روزنهای منتهی به یک اتاق کوچک قرار داشت که دیوارهای آن مزین به تصاویر منحصر به فردی بود.
نقاشیهای داخل این اتاق حضرت مریم، مسیح و صحنهای با حضور یک شاه نوبی، مسیح و میکائیل فرشته مقرب را به تصویر کشیدهاند.
تصویر یک حاکم نوبی تحت حمایت قدیسان و فرشتگان مقرب، یک تصویر عادی نیست؛ در این تصویر میبینیم که شاه در حال تعظیم و بوسیدن دست مسیح است در حالی که مسیح روی ابرها نشسته است.
میکائیل فرشته مقرب به حاکم نوبی کمک میکند در حالی که بالهای گشودهاش هم از شاه و هم از مسیح حفاظت میکنند؛ چنین صحنههایی در هنر نقاشی نوبی نظیر ندارند.
تصویر حضرت مریم باکره روی دیوار شمالی اتاق نیز با کلکسیونهای تصاویر مریم مقدس در هنر نوبی همتا ندارد؛ حضرت مریم در این نقاشی ملبس به یک ردای تیره است و با ژستی باوقار یک صلیب و کتاب را در دستانش گرفته است.
روی دیوار مقابل، مسیح به تصویر کشیده شده است، دست راست او به حالت آمرزش است و در دست راستش کتابی را نگه داشته که به طور کامل سالم نمانده است.
باستانشناسان میگویند شاید این نقاشیها زمانی کشیده شدند که ارتش مملوک در حال نزدیکی به شهر بود یا زمانی که شهر محاصره شده بود.
مجموعه اتاقها، یعنی جایی که نقاشیها درون آنها پیدا شد، چیزی است که بیش از همه گیجکننده است.
فضاهای واقعی این اتاقها ساختهشده از آجر خشک و پوشیده از طاق و گنبد کاملاً کوچک هستند. این سازه همجوار سازه مقدسی معروف به کلیسای جامع مسیح است که احتمالاً به دنقله تعلق داشته و مهمترین کلیسای پادشاهی مقره بوده است.
«دنقله کهن» پایتخت مُقُرّه بود یکی از برجستهترین دولتهای آفریقایی قرون وسطی در سودان امروزی که در اواخر قرن ششم به مسیحیت روی آورد.
در قرن هفتم، ارتشهای اسلامی مصر را فتح کردند اما حملۀ آنها به مقره دفع شد و در نتیجه پیمان بقط امضا شد که به موجب آن میان دو طرف صلحی برقرار شد که تا قرن سیزدهم دوام یافت.
گفتنی است که این بررسی و بررسیهای دیگر درباره اتاقهای مرموز کشفشده با حفاریهای بعدی کامل خواهد شد.
مرکز لهستانی باستانشناسی مدیترانه، دانشگاه ورشو و دپارتمان حفاظت و مرمت آثار هنری آکادمی هنرهای زیبا در ورشو برای راهاندازی تیم حفاظت از این آثار همکاری کردند.