از سه بازوی اطلاعاتی اسرائیل که در حذف فرماندهان حزب‌الله نقش داشتند، چه می‌دانیم؟
پس از اینکه ارتش اسرائیل اعلام کرد اکثر رهبران حزب‌الله لبنان را حذف کرده است، اکنون این پرسش پیش می‌آید که کدام واحدهای اطلاعاتی بیشترین نقش را در این عملیات داشتند.
منابع رسانه‌ای سه واحد جاسوسی و شاخه اسرائیل را فاش کرد که در رصد و شناسایی مکان‌های رهبران حزب‌الله نقش داشتند. بر اساس رسانه‌های عبری‌زبان، این واحدها عبارتند از: واحد ۸۲۰۰، واحد ۹۹۰۰ و واحد ۵۰۴. اما از همه آنها چه می‌دانیم؟
واحد ۸۲۰۰
واحد اصلی جمع آوری اطلاعات در دایره اطلاعات نظامی ارتش اسرائیل (AMAN) به واحد ۸۲۰۰ معروف است.
این واحد فرماندهی جنگ سایبری ارتش اسرائیل را بر عهده دارد و یکی از مهم‌ترین واحدهای اطلاعاتی جهان به شمار می‌رود.
واحد ۸۲۰۰ که گاهی اوقات از تحت عنوان واحد "SIGINT" نیز نامبرده می‌شود، ستون فقرات و شبکه عصبی جامعه اطلاعاتی اسرائیل است. این واحد برای ارتش اسرائیل به مثابه واحد اصلی جمع‌آوری اطلاعات و یکی از بزرگترین واحدهای نخبه آن است. فعالیت‌های واحد ۸۲۰۰ در حوزه سایبری متمرکز است و مسئولیت جاسوسی الکترونیک و رهبری جنگ سایبری در ارتش اسرائیل را بر عهده دارد.
مرکز واحد ۸۲۰۰ در پایگاه‌های «گلیلوت» در «رامات هشارون» است که پایگاهی بسته محسوب می‌شود و هرکس اجازه ورود به آن را ندارد.
این پایگاه همچنین یکی از بزرگترین پایگاه‌های شنود است که قوانین و ساختار نظامی هرمی بر آن حاکم است.
مسئولیت برنامه‌ریزی عملیات نظامی و ارزیابی تهدیدهای خارجی علیه اسرائیل هم از جمله مسئولیت‌های دیگر این نهاد است.
واحد ۸۲۰۰ مجهز به مهم‌ترین و به روز‌ترین فناوری‌های جاسوسی و هوش مصنوعی دنیاست و دارای بزرگترین پایگاه داده است که روزانه از طریق ماهواره‌ها، هک‌های تلفن، دوربین‌های مداربسته و هر آن‌چه در حوزه IOT (اینترنت اشیا) قرار می‌گیرد، به روز می‌شود.این واحد پس از جمع‌آوری اطلاعات مورد نظر همه را به پایگاه مرکزی واحد منتقل می‌کند تا مورد بررسی و ارزیابی اولیه قرار گیرد و پس از طبقه‌بندی اطلاعات، به بخش‌های ذیربط از جمله بخش‌های مختلف ارتش و سازمان‌های موساد و شاباک جهت بهره‌برداری ارجاع داده می‌شود.
این واحد را «مردخای الموگ» و رئیس وقت سازمان «موساد» آن را با هدف جمع‌آوری اطلاعات تأسیس کرد.هسته اولیه این واحد در دوران قیمومیت انگلیس بر فلسطین در دهه ۳۰ قرن گذشته تأسیس شد.
این واحد در سال ۱۹۴۸ و پس از اعلام تأسیس اسرائیل، خیلی زود به ارتش این رژیم ملحق شد. واحد ۸۲۰۰ در ابتدا، «واحد مرکزی جمع‌آوری اطلاعات» نامیده می‌شد.
در ژوئیه ۱۹۴۸ به «شین م 2» تغییر نام داد و نقش آن کسب و جمع‌آوری اطلاعات از دشمنان اسرائیل در همه مناطق با استراق سمع به فرکانس‌ها، گفتگوها و رمزگشایی آنها تعریف شد.اما پس از آن نامش به واحد ۵۱۵ و در ادامه به واحد ۸۴۸ تغییر یافت تا اینکه طی جنگ اکتبر سال ۱۹۷۳ به واحد ۸۲۰۰ تغییر نام یافت و این نام تاکنون روی آن است.
واحد ۹۹۰۰
اگر واحد ۸۲۰۰ را «گوش» اطلاعاتی ارتش اسرائیل توصیف کنیم، واحد ۹۹۰۰ «چشم» تجسسی این رژیم است.
واحد ۹۹۰۰ مسئول هوش بصری (VISINT) است.
این واحد مسئول عکس‌برداری و جمع‌آوری اطلاعات تصویری و بصری شامل داده‌ها و اطلاعات جغرافیایی از ماهواره‌ها، هواپیماهای تجسسی و پهپادها است. تحلیل و ارزیابی این اطلاعات برای نیروهای رزمی در میدان جنگ و تصمیم‌گیرندگان و فرماندهان هم جزو وظایف این یگان است.
این یگان همچنین اهداف و تحرکاتی که قرار است هدف حمله رژیم اسرائیلی قرار بگیرد را در ابعاد جغرافیایی و زمانی رصد کرده و تحولات آنها را به صورت مستمر پیگیری می‌کند.
یکی از پیشرفته‌ترین فناوری‌های این واحد فراهم کردن اطلاعات برای نیروهای میدانی بر اساس قابلیت تولید نقشه‌های سه‌بعدی و ایجاد امکان «واقعیت افزوده» (augmented reality) است.
هم‌زمان با افزایش نقش پهپادها در عملیات تجسسی، در سال ۲۰۲۰ واحد جدیدی برای پیش بردن فعالیت‌های پهپادی یگان ۹۹۰۰ ایجاد شد.
بر اساس گزارش‌ها رصد ماهواره‌ای ایران هم از مسئولیت‌های اصلی واحد ۹۹۰۰ است، که از جمله با ماهواره تجسسی «افق-۱۳» اسرائیل که ماه مارس ۲۰۲۳ در مدار قرار گرفت انجام می‌شود.
واحد ۵۰۴
این واحد به‌طور خاص به جمع‌آوری اطلاعات انسانی (HUMINT) می‌پردازد و بر استخدام و مدیریت عوامل در کشورهای خارجی تمرکز دارد.
واحد ۵۰۴، یگان اطلاعات انسانی ارتش اسرائیل است که علاوه بر فعالیت‌های داخلی، در خارج از مرزهای اسرائیل هم جاسوس جذب می‌کند. سربازان و افسران این واحد، جاسوسان و مامورانی را هدایت می‌کنند که در کشورهای خارجی و همین طور در نوار غزه و کرانه غربی مشغول تجسس و جمع‌آوری اطلاعات هستند.
این واحد نقش کلیدی در به‌دست‌آوردن اطلاعاتی دارد که از طریق روش‌های الکترونیکی قابل دستیابی نیستند، به‌ویژه در مناطقی که رژیم اسرائیلی با تهدیدات مستقیم روبه‌روست.
ارتش اسرائیل درباره این واحد فوق سری می‌گوید «با وجود سهم بزرگی که در تامین امنیت کشور دارد و با وجود صدها عملیات موفق، افراد کمی با فعالیت‌های این واحد آشنا هستند.»
وظیفه اصلی واحد ۵۰۴ اطلاعات ارتش، جاسوسی از طریق عوامل انسانی است و مسئولیتش در این حوزه با موساد و شین-بت تلاقی می‌کند.
اما علاوه بر تفاوت‌های استراتژیک بین این واحد و سازمان‌های امنیتی اسرائیل، نوعی تقسیم وظایف میدانی وجود داشته که بر اساس آن فعالیت موساد روی ایران و حوزه بین‌المللی متمرکز بوده، شین-بت در نوار غزه نفوذ بیشتری داشته و واحد ۵۰۴ مسئولیت بزرگتری در لبنان به عهده گرفته است.
