ضوابط جدید برای دریافت دستهچک اعلام شد: چه کسانی واجد شرایطند؟
بانک مرکزی ایران با اجرای مقررات جدید اعتبارسنجی، روند صدور دستهچک را به سوابق و رفتار مالی متقاضیان وابسته کرده است.
بر اساس این ضوابط، افرادی که دارای چک برگشتی رفعسوءاثر نشده باشند، امکان دریافت دستهچک نخواهند داشت. همچنین در صورت تخطی از مقررات، برخورد قانونی با بانکها و کارکنان متخلف در دستور کار قرار میگیرد.
به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، فردین فدایی، کارشناس حوزه تنظیمگری بانک مرکزی، با تشریح جزئیات این تصمیم گفته است که سابقه چکهای برگشتی، بدهیهای بانکی، نحوه رفتار اعتباری، بدهیهای مالیاتی و وضعیت کلی خوشحسابی متقاضی، نقش اصلی را در فرآیند ارزیابی ایفا میکند. به گفته او، این شاخصها مبنای تصمیمگیری برای صدور یا عدم صدور دستهچک قرار گرفتهاند و هدف از آنها کاهش ریسکهای اعتباری در شبکه بانکی است.
فدایی تأکید کرده است که شرکتهای اعتبارسنجی بهعنوان بازوی اجرایی بانک مرکزی فعالیت میکنند و امکان اعمال سلیقه شخصی یا دور زدن قانون در این فرآیند وجود ندارد. او همچنین به پیشبینی مسیر اعتراض برای متقاضیانی که نسبت به نتایج اعتبارسنجی خود اعتراض دارند اشاره کرده و گفته است این سازوکار برای شفافیت و رعایت حقوق مشتریان در نظر گرفته شده است.
بر اساس صراحت قانون، اگر فردی دارای چک برگشتی رفعسوءاثر نشده باشد، صدور دستهچک برای او ممنوع است. فدایی افزوده است که در صورت اقدام بانکها به صدور دستهچک برخلاف این مقررات، موضوع بهعنوان تخلف قانونی پیگیری میشود و بانک مربوطه با برخورد نظارتی مواجه خواهد شد. همچنین استعلام از سامانههای بانک مرکزی پیششرط صدور دستهچک است و بیتوجهی به نتایج این استعلامها، مسئولیت حقوقی برای کارکنان و مدیران شعب بههمراه خواهد داشت.
این مقام مسئول با اشاره به مرحلهبندی صدور دستهچک گفته است هیچ بانکی مجاز نیست در اولین مرحله، دستهچکهای پرحجم مانند ۵۰ یا ۱۰۰ برگی به مشتریان ارائه کند و تعداد برگها متناسب با سوابق اعتباری افراد تعیین میشود.
در همین ارتباط، یاسر مرادی، کارشناس حقوق بانکی، توضیح داده است که هر شخص حقیقی در هر بانک تنها مجاز به افتتاح یک حساب جاری انفرادی و یک حساب جاری مشترک است و در مجموع شبکه بانکی نیز سقف مجاز برای هر فرد، حداکثر ۵ دستهچک انفرادی و ۲ دستهچک مشترک تعیین شده است.
مرادی افزوده است که اشخاص حقوقی نیز در کل شبکه بانکی حداکثر میتوانند ۱۵ دستهچک انفرادی و تعداد محدودی دستهچک مشترک دریافت کنند و این محدودیتها هم شامل چکهای کاغذی و هم چکهای الکترونیکی میشود. به گفته او، در صورت برگشت خوردن چک، حسابهای صادرکننده به میزان کسری مبلغ مسدود خواهد شد و در اصلاحات جدید، امکان اعمال «انسداد منفی» حسابها نیز پیشبینی شده است.
