اختصاصی | دیپلمات ایرانی: مسائل کوچک نباید جلوی بهبود روابط تهران و قاهره را بگیرد
عبدالرضا بن‌علی، دیپلمات ایرانی که پیشتر به عنوان رایزن فرهنگی دفتر حافظ منافع ایران در مصر فعالیت می‌کرد، در گفت‌وگو با العین فارسی، چشم‌انداز توسعه روابط میان تهران و قاهره را بررسی کرده است.
بن‌علی در این گفت‌وگو ابراز امیدواری کرد با فراهم شدن زمینه‌های رفتوآمد مردم، شخصیت‌ها، نخبگان و فرهیختگان بین دو کشور، روابط میان تهران و قاهره نیز در مسیر توسعه قرار بگیرد.
او ضمن اشاره به اختلافات دو کشور در مسائلی همچون به رسمیت شناختن اسرائیل یا فعالیت‌های گروه اخوان‌المسلمین، تاکید کرد مسئولین ایران و مصر می‌توانند با تمرکز بر نقاط اشتراک همچون بحث تشکیل کشور فلسطین، روابط دوجانبه را در مسیر صحیح قرار دهند.
بن‌علی همچنین معتقد است مسائلی همچون دفن خاندان سلطنتی ایران در مصر و نامگذاری خیابانی در تهران به نام خالد اسلامبولی که رئیس‌جمهور پیشین مصر را در سال ۱۹۸۱ ترور کرد، مسائل کوچکی هستند و نمی‌توانند برای توسعه روابط مانعی ایجاد کنند.
مشروح این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید:
نظر شما در مورد توسعه روابط مصر و ایران چیست؟
ایران و مصر دو کشور بزرگ دارای سابقه فرهنگی و تمدنی و از کشورهای تاثیرگذار در خاورمیانه و شمال آفریقا هستند. این دو کشور از قدیم‌الایام با هم ارتباط داشتند. در زمان‌های بسیار دور، هخامنشیان در مصر حضور داشتند و مدتی بر مصر حکمرانی می‌کردند.
سابقه تمدنی و فرهنگی که وجود دارد ایجاب می‌کند که روابط دو کشور به حالت عادی برگردد و دو کشور بزرگ مسلمان و دارای تاریخ و تمدن بار دیگر در کنار یکدیگر در مقابل دشمنان اسلام و کسانی که نمی‌خواهند خاورمیانه و کشورهای جهان سوم پیشرفت کنند بایستند.
انتظارات شما از آینده روابط مصر و ایران چیست؟
انتظار خاصی از توسعه مجدد روابط نیست. همین که مردم و نخبگان دو کشور بتوانند بین ایران و مصر رفتوآمد داشته باشند، روابط دانشگاهی، فرهنگی و اقتصادی شکل بگیرد و دولتمردان با هم ارتباط خوبی داشته باشند و در کنار یکدیگر تصمیم‌هایی را که به نفع اسلام و مسلمین و خاورمیانه است اتخاذ کنند، همین منافع جمهوری اسلامی را تامین می‌کند.
ایران از روابط خود با مصر چه می خواهد؟
ایران می‌خواهد با کشور بزرگ و مسلمان مصر که اندیشمندان بزرگی را پرورانده و در شمال آفریقا جایگاه رفیعی دارد و شخصیت‌های بزرگی در عرصه سیاست، فرهنگ و هنر به جامعه بشری تحویل داده، و مردم دو کشور نیز به فرهنگ و تمدن یکدیگر علاقه دارند، روابط گرمی داشته باشد و زمینه‌های رفتوآمد مردم، شخصیت‌ها، نخبگان و فرهیختگان بین دو کشور فراهم شود.
آیا توسعه گردشگری و آغاز صدور ویزا برای گردشگران دو کشور می‌تواند به بهبود روابط کمک کند؟
مسلماً توسعه گردشگری و تسهیل صدور ویزا می‌تواند در بهبود روابط تاثیرگذار باشد. هر قدمی که باعث شود موانع پیش رو برداشته شود و رفتوآمد بین مردم دو کشور تسهیل شود، زمینه را برای بهبود روابط فراهم می‌کند چرا که تبادل گردشگر، تبادل فکر و اندیشه را به دنبال دارد.
نظر شما درباره روابط ایران با گروه اخوان‌المسلمین چیست؟
اخوان‌المسلمین یک زمانی یک گروه مسلمان و اسلامی بود که برای استقلال کشورش و پیاده شدن احکام اسلامی تلاش می‌کرد. این گروه با جمهوری اسلامی و شخصیت‌های مبارز ایرانی از پیش از پیروزی انقلاب ۱۳۵۷ ارتباط داشت. نواب صفوی که یکی از مبارزین ایرانی بود به مصر سفر کرده بود. برخی شخصیت‌های اخوانی به ایران آمده بودند، اما الان وضعیت فرق کرده است.
ما هر گروهی که در چارچوب قانون و احترام به قوانین کشورش، درون کشور خودش فعالیت مسالمت‌آمیز داشته باشد و مسلمان هم باشد، ایران می‌تواند با آن روابطی داشته باشد. اما به این معنا نیست که ما از اخوان‌المسلمین پشتیبانی می‌کنیم یا اندیشه‌های اخوانی را به طور ۱۰۰ درصد قبول داریم. یا اینکه از عملیات نظامی که انجام می‌دهند یا خواهند داد حمایت می‌کنیم. نه، جمهوری اسلامی به هیچ وجه از تحرکات و فعالیت‌هایی که ثبات، آرامش و امنیت منطقه و یک کشور را بر هم بزند پشتیبانی نمی‌کند. طبعاً با این گروه‌ها که با اندیشه افراطی باعث مشکلاتی برای کشورشان و جهان اسلام می‌شود ارتباط برقرار نخواهد کرد.
آیا عواملی مانند نامگذاری خیابانی در تهران به نام خالد اسلامبولی یا دفن خاندان سلطنتی ایران در مصر می‌تواند جلوی گسترش روابط را بگیرد؟
اینها موارد بسیار کوچکی هستند و نمی‌توانند مانعی برای بهبود روابط شوند. در گذشته متاسفانه بعضی تندروها در ایران و شاید در مصر، این گونه مسائل را مطرح می‌کردند و باعث شده بودند که مانعی ایجاد شود. اما به نظر من اینها مانع چندان قوی و بزرگی نیست که بخواهد جلوی ایجاد روابط بین دو کشور بزرگ ایران و مصر را بگیرد. موضوعات کوچکی است که قابل حل است و اصلا الان بعد از گذشت نزدیک به ۴۵ سال، قابل اعتنا نیست. من امیدوارم این گونه مسائل کوچک باعث نشود روابط دو کشور دچار خدشه شود.
آیا سیاست‌های ایران و مصر در قبال فلسطین، در یک راستاست؟ تا چه حد دو کشور می توانند در بحث فلسطین با یکدیگر همکاری داشته باشند؟
ایران و مصر از لحاظ تاکتیکی در بحث فلسطین در یک جهت قرار دارند. هر دو کشور خواهان تشکیل کشور مستقل فلسطین هستند، مردم فلسطین بتوانند در صلح و آرامش در کشور خودشان زندگی کنند، دست تجاوز و ظلم اسرائیلی‌ها از این کشور اسلامی کوتاه شود. اما از لحاظ استراتژی کلی، ما معتقدیم اسرائیلی‌ها اشغالگرند و از اساس و ریشه باید از کشور فلسطین بیرون بروند. می‌توانند به عنوان یک گروه یهودی همانند مسیحیان در آنجا زندگی کنند، اما اسرائیلی‌ها از نظر جمهوری اسلامی اشغالگرند و هیچ گونه مشروعیتی ندارند. بنابراین، از نظر استراتژی کلی ما با مصر اختلاف نظر داریم. مصر رژیم اشغالگر را به عنوان یک کشور به رسمیت شناخته، در آن کشور سفارت دارد، آنها در مصر سفارت دارند. جمهوری اسلامی هیچ گاه با اسرائیل رابطه برقرار نخواهد کرد و آنها را به رسمیت نخواهد شناخت، اما در موضوع کشور فلسطین، اینکه کشور فلسطین باید تشکیل شود و حق و حقوق مردم فلسطین باید داده شود، ایران و مصر در یک جهت و یک مسیر صحیح قرار داریم.
