چرا ایران نتوانست خاوری را از کانادا بازگرداند؟
محمودرضا خاوری، مدیرعامل پیشین بانک ملی ایران و یکی از متهمان اصلی در پرونده اختلاس بزرگ ۳۰۰۰ میلیارد تومانی، بیش از یک دهه است که در کانادا سکونت دارد و تلاش‌های ایران برای استرداد او تاکنون به نتیجه‌ای نرسیده است.
اما چرا ایران نتوانست خاوری را از کانادا بازگرداند؟
یکی از دلایل اصلی شکست ایران در استرداد خاوری، نبود توافق‌نامه استرداد مجرمان بین ایران و کانادا است. کانادا و ایران هیچ معاهده رسمی در زمینه تبادل مجرمان ندارند و این موضوع به‌طور طبیعی مانعی جدی بر سر راه پیگیری‌های ایران ایجاد کرده است.
همچنین، به گفته سردار مجید کریمی، رئیس پلیس بین‌الملل فراجا، این پرونده در طی سال‌ها شکل سیاسی پیدا کرده است. بر اساس قوانین اینترپل، پرونده‌های با ماهیت سیاسی از روند پیگیری خارج می‌شوند. از آنجا که روابط دیپلماتیک میان ایران و کانادا در سال ۲۰۱۲ قطع شد، مسائل سیاسی به این ماجرا اضافه شده و کشور کانادا از استرداد خاوری خودداری می‌کند.
در حالی که خاوری به دلیل اخلال در نظام اقتصادی و دریافت رشوه به حبس‌های طولانی‌مدت در ایران محکوم شده است، مقامات کانادایی تاکنون هیچ نشانه‌ای از تمایل به همکاری در این زمینه نشان نداده‌اند. این موضوع نیز به دلیل سیستم قضایی مستقل کانادا و نگرانی‌های مربوط به حقوق بشر در ایران پیچیده‌تر شده است. منتقدان معتقدند که کانادا با توجه به گزارش‌های بین‌المللی درباره «نقض حقوق بشر در ایران»، حاضر نیست افراد فراری به این کشور را به جمهوری اسلامی تحویل دهد.
در نهایت، تلاش‌های ایران از طریق اینترپل برای بازگرداندن خاوری، به دلیل ماهیت پیچیده این پرونده و عدم وجود همکاری رسمی بین دو کشور، تا به امروز بی‌نتیجه مانده است. به نظر می‌رسد که تا زمانی که تغییری در سیاست‌های دولت کانادا یا روابط دیپلماتیک میان دو کشور ایجاد نشود، خاوری همچنان به زندگی خود در کانادا ادامه خواهد داد.
