آیا ایران میخواهد تلگرام را رفع فیلتر کند؟
در روزهای اخیر، انتشار اخباری درباره احتمال رفع فیلتر پیامرسان تلگرام بار دیگر توجه کاربران فضای مجازی را به خود جلب کرده است. اما آیا قرار است این پلتفرم رفع فیلتر شود؟
این شایعات در حالی دستبهدست میشود که بررسیها نشان میدهد تاریخهای مطرحشده برای برداشته شدن محدودیتها صحت ندارد و تاکنون هیچ مقام رسمی در دولت یا وزارت ارتباطات زمان مشخص یا جزئیات فنی درباره رفع فیلتر تلگرام اعلام نکرده است.
پیگیریها حاکی از آن است که اخبار منتشرشده بیشتر بر پایه گمانهزنی و برداشتهای غیررسمی شکل گرفته و هنوز تصمیم نهایی در اینباره بهصورت علنی اعلام نشده است. با وجود این، طرح دوباره موضوع رفع فیلتر تلگرام باعث شده بحثها درباره کارآمدی سیاستهای فیلترینگ و پیامدهای آن بار دیگر در فضای عمومی مطرح شود.
این شایعات در شرایطی قوت گرفته که پیشتر الیاس حضرتی، رییس شورای اطلاعرسانی دولت، از تلاشهایی برای بازگشایی یکی از پلتفرمهای فیلترشده در آیندهای نزدیک خبر داده بود. او در اظهارات خود به این نکته اشاره کرده بود که بیش از ۸۰ درصد مردم برای دسترسی به شبکههای اجتماعی و پیامرسانها از ابزارهای تغییر آیپی استفاده میکنند. به گفته او، این آمار نشاندهنده ناکارآمدی سیاستهای فعلی فیلترینگ است و ادامه این وضعیت میتواند تبعات امنیتی به همراه داشته باشد.
حضرتی با تأکید بر همین موضوع، استفاده گسترده از ابزارهای دور زدن فیلتر را نشانهای از فاصله میان سیاستهای محدودکننده و نیازهای واقعی جامعه دانسته بود. او هشدار داده بود که تداوم چنین روندی نهتنها به اهداف مورد نظر سیاستگذاران منجر نمیشود، بلکه مخاطرات تازهای را نیز ایجاد میکند.
با این حال، رییس شورای اطلاعرسانی دولت در عین حال مسیر رفع فیلتر را مسیری هموار ندانسته و به وجود مخالفتها و مقاومتهایی در برخی سطوح تصمیمگیری اشاره کرده بود. به گفته او، اختلاف نظرها و دیدگاههای متفاوت درباره نحوه مدیریت فضای مجازی باعث شده روند تصمیمگیری در این زمینه با پیچیدگیهایی همراه باشد.