گزارش تحلیلی | چرا زوج‌های ایرانی بچه‌دار نمی‌شوند؟
کاهش نگران‌کننده نرخ باروری و رشد جمعیت در ایران موضوعی است که در سالهای اخیر مورد توجه مقامات و کارشناسان قرار گرفته است. سوال اصلی اینجاست که چرا زوج‌های ایرانی بچه‌دار نمی‌شوند؟
با گذشت حدود ۲ سال از تصویب قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، نگرانی درباره کاهش شدید رشد جمعیت همچنان پابرجا است.
تقی آزاد ارمکی، جامعه‌شناس و استاد دانشگاه تهران، در گفتگو با وب‌سایت فرارو اظهار داشت کاهش نرخ باروری ریشه در عوامل اقتصادی و اجتماعی دارد، نه مسائل سیاسی یا فیزیولوژیک.
وی گفت: فرزندآوری در نهایت یک پدیده بیولوژیک است اما در وهله نخست، پدیده‌ای اجتماعی، فرهنگی و اخلاقی محسوب می‌شود. در دنیای مدرن، زوجین با هدف لذت بردن از زندگی خانوادگی ازدواج می کنند نه صرفاً برای فرزندآوری.
آزاد ارمکی با اشاره به پژوهشی که در سالهای ۱۳۷۹، ۱۳۸۳ و ۱۳۹۰ انجام داده، افزود: ۶۰ درصد مردم تمایل به داشتن یک فرزند داشتند و تعداد کمی به داشتن چند فرزند تمایل نشان دادند.
این استاد دانشگاه، مسئله اقتصادی را یکی از مهم‌ترین چالش های فرزندآوری عنوان کرد و گفت: خانواده‌های طبقه متوسط که بیشترین تمایل به فرزندآوری را دارند، در تنگنای اقتصادی به سر می‌برند و هزینه های بالای تربیت فرزند آنها را از این کار بازمی‌دارد.
وی همچنین به تضعیف روابط اجتماعی و خانوادگی در جامعه ایرانی امروز اشاره کرد و افزود: در گذشته، مادربزرگ ها، خاله ها و عموها در تربیت فرزندان نقش داشتند اما امروز خانواده‌ها کوچک شده‌اند.
آزاد ارمکی تاکید کرد که مشکل فرزندآوری با تاسیس نهادها و سازمان های جدید حل نمی شود.
وی گفت: ما با مشکل معنا در جامعه روبرو هستیم. فرزندآوری زیبا جلوه نمی کند و مادری جایگاه ویژه خود را از دست داده است.
در حالی که دولت سیاست هایی را برای افزایش نرخ باروری اتخاذ کرده، اما به نظر می رسد عوامل ریشه ای اقتصادی و اجتماعی باید بیشتر مورد توجه قرار گیرند.
