اسرائیل قبل از واکنش احتمالی ایران به دنبال توسعه «شعاع آهنین» است!
اسرائیل خود را برای حملهای هماهنگ از سوی ایران و متحدانش آماده میکند، که بزرگترین آزمون برای سیستم دفاع هوایی چندلایهای است که این کشور به آن میبالد.
طبق گزارش روزنامه وال استریت ژورنال، در طول دهه گذشته، گنبد آهنین که توسط ایالات متحده و اسرائیل توسعه یافته است، به عنوان برترین سیستم در جهان برای سرنگونی موشکهای کوتاهبرد تبدیل شده است، که تهدید ناشی از تسلیحات پرتابی حماس به مناطق مسکونی اسرائیل را کاهش داده است.
اما این روزنامه اشاره میکند که تواناییهای ایران و حزبالله مسئله دیگری است؛ ایران پهپادها و موشکهای بالستیکی در اختیار دارد که سیستم گنبد آهنین برای رهگیری آنها طراحی نشده است.
همچنین حزبالله دارای زرادخانهای است که شامل دهها هزار خمپاره، موشک و تسلیحات هدایتشونده دقیق است که میتواند بر سیستم دفاعی اسرائیل غلبه کند.
در پاسخ به این تهدیدات، اسرائیل و ایالات متحده یک سیستم دفاع هوایی بزرگتر را گرد هم آوردهاند، که بر قابلیتهای نیروی هوایی اسرائیل و آمریکا و سایر نیروهای هوایی متکی است.
این سیستم در آوریل آزمایش شد، زمانی که اسرائیل با کمک کشورهایی مانند ایالات متحده، بریتانیا و فرانسه توانست بیش از ۳۰۰ موشک ایرانی از جمله پهپادها، موشکهای کروز و موشکهای بالستیک را سرنگون کند.
اسرائیل اعلام کرد که این رهگیری با موفقیت ۹۹ درصدی انجام شده و تنها یک نفر در این حمله به شدت زخمی شده است.
در مقابل، تهران اعلام کرد که اهداف نظامی کلیدی ارتش اسرائیل را تخریب کرده و تأکید کرد که توانایی خود در نفوذ به سیستمهای دفاعی اسرائیل را به نمایش گذاشته است.
در آوریل گذشته، اسرائیل برای اولین بار یک سامانه دفاع موشکی جدید به نام «گنبد سی» را رونمایی کرد که نسخه دریایی سامانه گنبد آهنین برای دفاع هوایی است. این سامانه برای محافظت در برابر حملات موشکی و خمپارهای طراحی شده و قابلیتهای خاصی دارد که به آن امکان میدهد با اهداف دشمن در دریا مقابله کند.
مقامات آمریکایی نگران هستند که حمله احتمالی ایران در تلاشی برای غلبه بر سامانههای دفاعی اسرائیل، بهصورت ضربات همزمان از سوی حزبالله و دیگر متحدان تهران، از جمله حوثیها در یمن و برخی از گروههای شبهنظامی عراقی صورت گیرد.
مقابله با تعداد زیادی از موشکها و خمپارهها که از جهات مختلف شلیک میشوند، نیاز به سرعت بالایی برای طبقهبندی نوع سلاحهای حملهکننده به اهداف اسرائیلی و تعیین اولویت در رهگیری آنها دارد، که به گفته کارشناسان، این یکی از چالشهای پیشبینیشده است.
سامانه دفاع چندلایه
به گزارش روزنامه وال استریت ژورنال، تحلیلگران معتقدند که سامانه دفاع هوایی چندلایه اسرائیل، که بخش عمدهای از آن با همکاری ایالات متحده توسعه یافته، برای مواجهه با چنین سناریویی طراحی شده است.
این سامانه از اجزای مختلفی تشکیل شده که هدف آن مقابله با انواع تهدیدات مختلف از موشکهای کوتاهبرد تا موشکهای بالستیک پیشرفتهتر است.
یکی از جدیدترین سامانهها در دفاع هوایی اسرائیل، سامانه «مقلاع داود» است که برای رهگیری موشکهای کوتاهبرد تا بلندبرد و همچنین پهپادها طراحی شده است.
همچنین، سامانه موشکی «Arrow 3» اسرائیل برای رهگیری موشکهای بالستیک بلندبرد طراحی شده است، در حالی که نسخه قبلی این سامانه با نام «Arrow 2» برای مقابله با تهدیدات موشکی متوسط تا بلندبرد مورد استفاده قرار میگرفت.
ارتش اسرائیل اعلام کرد که برای اولین بار در نوامبر ۲۰۲۳ از سامانه «Arrow 3» استفاده کرد تا یک موشک حوثی را رهگیری کند، در حالی که سامانه «مقلاع داود» نیز برای اولین بار در ماه می ۲۰۲۳ برای رهگیری یک موشک شلیکشده از غزه به کار گرفته شد.
نقاط ضعف
کارشناسان اشاره میکنند که سامانه گنبد آهنین اسرائیل دارای سه جزء اصلی است: رادار که موشک ورودی را شناسایی میکند، سیستم فرماندهی و کنترل که اطلاعات را پردازش میکند، و ابزار رهگیری که اساساً یک موشک است که وظیفه آن انهدام موشک ورودی در هواست.
اما این روزنامه اشاره میکند که یکی از نقاط ضعف دفاع هوایی اسرائیل در مقابله با پهپادهاست، بهویژه اگر این پهپادها بهصورت دستهجمعی حمله کنند، زیرا پهپادها قادرند در ارتفاعات پایین پرواز کنند و از دید رادارها پنهان بمانند.
در جولای گذشته، یک پهپاد که توسط حوثیها از یمن پرتاب شده بود، از سامانههای دفاعی اسرائیل عبور کرد و تلآویو را هدف قرار داد که منجر به کشته شدن یکی از غیرنظامیان شد.
این روزنامه آمریکایی همچنین اشاره میکند که حزبالله نشان داده که قادر است پهپادهای شناسایی را برای گرفتن تصاویر و نقشههای شهرهای شمال اسرائیل، از جمله سایتهای نظامی حساس، بهکار گیرد.
اسرائیل در حال توسعه یک سامانه جدید به نام «شعاع آهنین» است که از لیزر برای سرنگونی پرتابهها استفاده میکند و کارشناسان امنیتی معتقدند که این سامانه ممکن است در مقابله با پهپادها مؤثر باشد.
با اینکه سامانه دفاع هوایی اسرائیل کارآمد است، اما ارزان نیست. کارشناسان اشاره کردهاند که هزینه رهگیری موشکها و پهپادهای ایرانی در حمله آوریل بیش از ۵۵۰ میلیون دلار بوده است.
به گفته خبرگزاری «فرانس پرس» هزینه هر بار شلیک از سامانه گنبد دریایی حدود ۵۰ هزار دلار است.