سگ‌های آبی در چرنوبیل؛ راز رنگ‌گرفتگی در منطقه حادثه هسته‌ای
گروه داوطلب «سگ‌های چرنوبیل» اعلام کرد چند سگ با پوشش کاملاً آبی‌رنگ در پیرامون نیروگاه هسته‌ای چرنوبیل رؤیت شده‌اند؛ پدیده‌ای که به گفته مراقبان، نخستین بار در این منطقه رخ می‌دهد.
این گروه در ویدئویی که از چند گله سگ منتشر کرد، نوشت: «آن‌ها هفته گذشته آبی نبودند. دلیل این تغییر را نمی‌دانیم و می‌کوشیم حیوانات را زنده‌گیری کنیم تا بفهمیم چه اتفاقی افتاده است.» اعضای گروه حدس می‌زنند «احتمالاً حیوانات با نوعی ماده شیمیایی تماس یافته‌اند»، هرچند تأکید کردند سگ‌ها «بسیار فعال و سالم» به نظر می‌رسند.
این سازمانِ وابسته به بنیاد غیرانتفاعی «آینده‌های پاک» از سال ۲۰۱۷ حدود ۷۰۰ سگِ ساکن «منطقه ممنوعه» چرنوبیل را که مساحتی نزدیک به ۱۸ مایل مربع دارد، تغذیه و تیمار می‌کند. سگ‌های کنونی عمدتاً از نسل حیوانات خانگی‌اند که پس از تخلیه ساکنان در پی فاجعه ۲۶ آوریل ۱۹۸۶ در این ناحیه رها شدند. سطح تابش در این محدوده به گفته متولیان، حدود ۱۱٫۲۸ میلی‌گرم است؛ رقمی که شش برابر حد مجاز تماس شغلی برای انسان اعلام شده است.
انتشار تصاویر سگ‌های آبی در شبکه‌های اجتماعی موجی از گمانه‌زنی‌ها به دنبال داشت. برخی کاربران نوشتند «احتمال آلودگی خارجی با مواد شیمیایی» وجود دارد که «با شست‌وشو قابل رفع است». عده‌ای دیگر از دوام باروری سگ‌ها در چنین محیط آلوده‌ای اظهار شگفتی کردند. با این حال، پژوهش درباره حیات‌وحش چرنوبیل سال‌هاست جریان دارد و نتایج تازه‌ای در این باره منتشر شده است.
در پژوهشی که مارس ۲۰۲۳ در نشریه «پزشکی و ژنتیک سگ» منتشر شد و نورمن جی. کلایمن، پژوهشگر سلامت محیط در دانشگاه کلمبیا، سرپرستی آن را بر عهده داشت، از ۱۱۶ سگ نیمه‌وحشی در اطراف نیروگاه و در شهر چرنوبیل، حدود ۱۰ مایلیِ آن، در سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ در جریان برنامه عقیم‌سازی و واکسیناسیون نمونه خون گرفته شد. تحلیل دی‌اِن‌اِی نشان داد دست‌کم دو جمعیت ژنتیکی متمایز در «منطقه ممنوعه» شکل گرفته که با سگ‌های بیرون از این محدوده تفاوت دارند. پژوهشگران نزدیک به ۴۰۰ «جایگاه دورافتاده» در ژنوم شناسایی کردند و سپس به ۵۲ ژنِ مرتبط رسیدند که بنا بر گزارش، «می‌تواند با قرارگیری در معرض آلودگی‌های محیط نیروگاه مرتبط باشد». این یافته‌ها حاکی از آن است که قرار گرفتن طولانی‌مدت در برابر خطرات محیطی متنوع، به سازگاری‌های ژنتیکی در این جمعیت‌ها دامن زده است.
گروه «سگ‌های چرنوبیل» می‌گوید در تلاش است سگ‌های آبی را برای معاینه و آزمایش به‌طور انسانی به دام اندازد تا علت دقیق رنگ‌گرفتگی مشخص شود و در صورت اثبات آلودگی شیمیایی، اقدامات لازم برای رفع خطر انجام گیرد.
