دعای جوشن کبیر؛ نیایشی با هزار و یک نام خدا
دعای جوشن کبیر از دعاهای طولانی شیعیان است که شامل ۱۰۰۱ نام و صفت از خداوند می‌شود. اما چرا این دعا این قدر در میان ایرانی‌ها محبوب است؟
کلمه «جوشن» به معنای «لباس جنگ» یا «زره فولادی» است و نام این دعا برگرفته از زره سنگینی است که پیامبر اسلام در جنگ‌ها بر تن می‌کرد. به گفته مسلمانان، خداوند به جای زره سخت، این دعا را به عنوان محافظی برای او و امت اسلام معرفی کرد. این دعا در کتاب‌های المصباح و البلد الامین از کفعمی نقل شده است و بیشتر در ماه رمضان، به‌ویژه شب‌های قدر، خوانده می‌شود.
کلمه «کبیر» در نام این دعا می‌تواند به دو معنا باشد: نخست، اشاره به طولانی بودن دعا، و دوم، اشاره به سنگین بودن زره پیامبر. در منابع اسلامی آمده است که زمانی که پیامبر اسلام زره سنگینی بر تن داشت و از فشردگی آن رنج می‌برد، فرشته جبرئیل پیامی از طرف خداوند آورد و گفت: «ای محمد! پروردگارت سلام می‌رساند و می‌فرماید که زره را از تن درآور و این دعا را بخوان، زیرا این دعا برای تو و امتت محافظ خواهد بود.»
دعای جوشن کبیر از ۱۰۰ بند تشکیل شده است که هر بند حاوی ۱۰ نام خداوند است، به جز بند ۵۵ که شامل ۱۱ نام خدا می‌شود. در مجموع، این دعا ۱۰۰۱ نام از اسامی الهی را در بر دارد. در پایان هر بند، این عبارت تکرار می‌شود: «سبْحانک یا لا اله الاّ انْت الْغوْث الْغوْث خلّصْنا من النّار یا ربّ».
این دعا از نیایش‌های رایج شیعیان ایران در شب‌های قدر است و به صورت فردی یا گروهی خوانده می‌شود. بنا بر روایات، خواندن این دعا هنگام خروج از خانه موجب حفظ انسان از خطرات می‌شود. همچنین، گفته شده است که نوشتن آن بر کفن باعث نجات از عذاب قبر است و خواندن آن در ابتدای ماه رمضان، توفیق درک فضیلت شب قدر را نصیب فرد می‌کند.
در برخی منابع اسلامی، ویژگی‌هایی برای هر بند از این دعا ذکر شده است؛ برای مثال، بند ۳ برای افزایش روزی، بند ۲۴ برای نورانی شدن قلب و بند ۳۹ برای رفع فقر توصیه شده است.
عالمان شیعه شرح‌های مختلفی بر این دعا نوشته‌اند. محمدباقر مجلسی و محمد نجف کرمانی از جمله کسانی هستند که بر این دعا تفسیر نوشته‌اند. مشهورترین شرح متعلق به ملا هادی سبزواری است که آن را از دیدگاه عرفانی و فلسفی بررسی کرده و در آن به اشعار فارسی و عربی نیز استناد کرده است.
