انتصابهای دونالد ترامپ چه پیامی به ایران و منطقه میفرستد؟
دولت دوم دونالد ترامپ در آغاز فعالیتهای خود، با صدور مجموعهای از دستورات اجرایی، بر مسائل داخلی ایالات متحده متمرکز شده و به بازنگری سیاستهای خود در قبال خاورمیانه پرداخته است. اما سیاست او در قبال ایران و خاورمیانه چقدر نسبت به دور اول تغییر میکند؟
در زمینه سیاست خارجی، ترامپ با انتخاب اعضای جدید برای تیم خاورمیانهای خود، همچنان بر روابط کشورهای عربی و اسرائیل بهعنوان اولویتی کلیدی تأکید دارد. معرفی افرادی مانند استیو ویتکاف بهعنوان فرستاده ویژه خاورمیانه و مایک هاکبی بهعنوان سفیر پیشنهادی در اسرائیل، نشاندهنده ادامه سیاستهای قبلی او در منطقه است. ویتکاف که نقش مؤثری در توافق آتشبس میان اسرائیل و حماس داشته، قرار است برای نظارت بر اجرای این توافق به منطقه سفر کند؛ بااینحال، موفقیت این روند در برابر چالشهای موجود هنوز مشخص نیست.
یکی از تصمیمات بحثبرانگیز ترامپ، لغو تحریمهای گروههای افراطی شهرکنشین اسرائیلی بود که نگرانیهایی درباره افزایش تنشها در کرانه باختری ایجاد کرد. در همین راستا، ترامپ تلاش برای عادیسازی روابط میان عربستان سعودی و اسرائیل را یکی از اهداف کلیدی دولت خود اعلام کرده، اما موانعی مانند گسترش شهرکسازیها و نبود یک راهحل جامع برای مناقشه فلسطین، این روند را پیچیده کرده است.
در مورد ایران، سیاستهای دولت ترامپ همچنان در هالهای از ابهام قرار دارد. برکناری برایان هوک، نماینده ویژه امور ایران، و احتمال واگذاری بخشی از این مسئولیتها به ویتکاف، نشانهای از تغییر رویکرد واشنگتن بهسوی راهکارهای جامعتر است. این در حالی است که اختلافنظرها در میان تیم امنیت ملی ترامپ درباره نحوه برخورد با تهران به چشم میخورد.
سیاستهای اقتصادی جهانی ترامپ نیز میتواند تأثیرات گستردهای بر خاورمیانه داشته باشد. پیامهای متناقض او درباره روابط تجاری با قدرتهای اقتصادی و تمرکز بر سوختهای فسیلی، احتمالاً بر تعاملات اقتصادی آمریکا با کشورهای منطقه، بهویژه عربستان سعودی، تأثیرگذار خواهد بود.
در نهایت، ترکیب این عوامل آینده سیاستهای خاورمیانهای دولت ترامپ را در فضایی پرابهام قرار داده است.