اینفوگرافیک | تاریخچه و آداب و رسوم عید نوروز
عید نوروز که از هزاران سال پیش در ایران و چندین کشور منطقه از جمله افغانستان و تاجیکستان جشن گرفته میشود، آداب و رسوم بخصوصی دارد که سینه به سینه به نسل امروز منتقل شده است.
نوروز اولین روز از سال نوی خورشیدی ایرانی است. این روز مصادف با یکم فروردین ماه است و یکی از کهنترین جشنهای به جا مانده از دوران ایران باستان محسوب میشود.
در ایران و افغانستان، نوروز آغاز سال نو قلمداد میشود و در برخی کشورها مثل تاجیکستان، روسیه، قرقیزستان، قزاقستان، سوریه، عراق، گرجستان، جمهوری آذربایجان، آلبانی، چین، ترکمنستان، هند، پاکستان و ازبکستان نیز مردمان نوروز را جشن میگیرند.
این روز آداب و رسومی دارد که از صدها و حتی هزاران سال قبل سینه به سینه به نسلهای امروزی منتقل شده و همچنان در بسیاری از نقاط ایران و کشورهای همسایه انجام میشود.
خانهتکانی یکی از مهمترین آداب پیش از نوروز است. کسانی که نوروز را جشن میگیرند، معمولاً پیش از تحویل سال تمام خانه و اسباب و اثاثیه خود را گردگیری و تمیز میکنند.
جشن چهارشنبه سوری و آتشبازی نیز از دیگر جشنها و آداب و رسوم پیش از نوروز است.
چهارشنبه سوری در آخرین چهارشنبه سال خورشیدی برگزار میشود. از دوران کهن، رسم آتش افروختن در میان ایرانیها متداول بوده است. این رسم در ایران، آذربایجان و بخشهایی از افغانستان رواج دارد.
همچنین مردم ایران و افغانستان پیش از آغاز سال نو، به زیارت اهل قبور و مزار درگذشتگان میروند. ایرانیها معمولاً زیارت را در آخرین پنجشنبه سال انجام میدهند.
در منطقه خراسان، مراسم «الفه» نیز در آرامگاهها، قبرستانها و مساجد برای تکریم و احترام به گذشتگان بر پا میشود. طی این مراسم، شیرینی و کیک محلی (نان شیری، قطاب، گمک) در کنار سبزه بر سر سفره گذاشته میشود.
با فرا رسیدن عید نوروز، رسم برپا کردن سفره هفتسین از مهمترین آداب و رسومی است که تقریباً در همه خانههای ایرانی رواج دارد.
عناصر این سفره به چند دسته تقسیم میشوند: عناصری که «هفت سین» را تشکیل میدهند از جمله سیب، سیر، سکه، سمنو، سبزه، سماق، سرکه، سنجد، ساعت، سنبل و ....؛ عناصری که جنبه نمادین دارند مثل ماهی قرمز، آینه، تخم مرغ رنگی، دیوان حافظ و ...؛ و عناصری که جنبه خوراکی و پذیرایی از مهمان را دارند: مثل انواع و اقسام آجیل، شیرینی، شکلات و میوه.