فقر و کمبود امکانات بهداشتی در افغانستان، شهروندان را به کام مرگ می‌کشاند
افغانستان به دلیل شرایط اجتماعی، اقتصادی و جغرافیایی خاص خود، با مشکلات بهداشتی فراوانی مواجه است.
در این کشور برخی از بیماری‌های عفونی و غیرعفونی به طور گسترده‌ای شایع هستند که تحت تأثیر عواملی مانند فقر، سوء تغذیه، دسترسی محدود به خدمات بهداشتی و آب آشامیدنی آلوده قرار دارند. در ادامه به بررسی شایع‌ترین بیماری‌ها در افغانستان و راه‌های پیشگیری از آن‌ها می‌پردازیم.
۱- اسهال حاد
اسهال حاد یکی از شایع‌ترین بیماری‌ها در افغانستان است که به ویژه در میان کودکان شیوع بالایی دارد. به گفته سازمان جهانی بهداشت (WHO)، علت اصلی بروز این بیماری در این کشور، آلودگی آب و عدم دسترسی به سیستم‌های بهداشتی و تصفیه آب است. همچنین عدم دسترسی به خدمات بهداشتی و آموزشی مناسب در مورد بهداشت عمومی و نحوه صحیح شستشوی دست‌ها نیز در شیوع این بیماری نقش دارد.
راه‌های پیشگیری:
- دسترسی به آب آشامیدنی سالم و تصفیه آب‌های آلوده
- آموزش عمومی در زمینه بهداشت و شستشوی صحیح دست‌ها
- بهبود زیرساخت‌های بهداشتی و سیستم فاضلاب
۲- بیماری‌های تنفسی (سِل و ذات‌الریه)
بیماری‌های تنفسی مانند سِل و ذات‌الریه از دیگر مشکلات عمده بهداشتی در افغانستان هستند. سِل به عنوان یکی از بیماری‌های عفونی خطرناک در این کشور شایع است. این بیماری به دلیل ضعف سیستم ایمنی و سوء تغذیه به خصوص در میان افرادی که دسترسی کافی به تغذیه سالم ندارند، گسترش می‌یابد. ذات‌الریه نیز به دلیل سرما و عدم دسترسی به خدمات بهداشتی در فصل‌های سرد بیشتر دیده می‌شود.
راه‌های پیشگیری:
- واکسیناسیون برای بیماری‌های تنفسی به ویژه برای کودکان
- بهبود شرایط مسکن و تهویه مناسب در خانه‌ها
- آموزش عمومی در مورد پیشگیری از سرماخوردگی و عفونت‌های تنفسی
۳- مالاریا
مالاریا یکی از بیماری‌های شایع در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری افغانستان است که به وسیله نیش پشه‌های آلوده منتقل می‌شود. این بیماری به ویژه در مناطق جنوب و شرق افغانستان، جایی که شرایط آب و هوایی مساعد برای تکثیر پشه‌ها فراهم است، شیوع دارد.
راه‌های پیشگیری:
- استفاده از پشه‌بندها و دفع‌کننده‌های حشرات
- استفاده از داروهای پیشگیرانه در مناطق پرخطر
- بهبود زیرساخت‌های بهداشتی و جلوگیری از ایجاد تجمعات آب که محل مناسبی برای تکثیر پشه‌ها هستند
۴- سوء تغذیه
سوء تغذیه به عنوان یک مشکل جدی به ویژه در کودکان و زنان باردار در افغانستان مطرح است. عدم دسترسی به غذاهای متنوع و مغذی، به همراه فقر و ناآگاهی عمومی، منجر به بروز مشکلاتی نظیر کم‌خونی، ضعف سیستم ایمنی و رشد نامناسب در کودکان می‌شود.
راه‌های پیشگیری:
- توزیع مواد غذایی سالم و غنی از ویتامین‌ها و مواد معدنی در مناطق محروم
- آموزش عمومی در زمینه تغذیه سالم
- بهبود دسترسی به خدمات بهداشتی و تغذیه‌ای
۵- بیماری‌های قلبی و عروقی
با تغییر سبک زندگی و افزایش مصرف غذاهای چرب و شیرین، بیماری‌های قلبی و عروقی نیز در افغانستان رو به افزایش است. کمبود فعالیت بدنی، استعمال دخانیات و تغذیه نامناسب از جمله عوامل موثر در افزایش این نوع بیماری‌ها هستند.
راه‌های پیشگیری:
- تشویق به فعالیت بدنی منظم و ورزش
- آموزش عمومی در زمینه تغذیه سالم و کاهش مصرف دخانیات
- دسترسی بهتر به خدمات پزشکی و برنامه‌های پیشگیرانه
نتیجه‌گیری:
برای مقابله با این بیماری‌ها در افغانستان، بهبود زیرساخت‌های بهداشتی، آموزش عمومی و افزایش دسترسی به خدمات بهداشتی اساسی از اهمیت بالایی برخوردار است. نهادهای بین‌المللی و دولت افغانستان باید با همکاری یکدیگر، برنامه‌های جامع بهداشتی را اجرا کنند تا بتوانند شیوع این بیماری‌ها را کاهش دهند و سطح سلامت عمومی را بهبود بخشند.
