عملکرد برتر دوربین سامسونگ در ثبت خسوف؛ شگفتی فناوری یا ترفند نرمافزاری؟

خسوف ۱۶ شهریور فرصتی بود تا کاربران گوشیهای سامسونگ بتوانند قابهای متفاوتی از ماه خونین ثبت کنند و برای لحظاتی بر رقیب دیرینه خود، آیفون، برتری یابند.
قابلیتی که سامسونگ آن را Moon Shot مینامد، از زمان عرضه گلکسی S20 اولترا در سال ۲۰۲۰ در دسترس قرار گرفت و تاکنون همواره بحثهای فراوانی برانگیخته است.
گرفتن عکسی واضح از ماه با دوربین موبایل به دلیل محدودیتهای سختافزاری کاری دشوار است. سامسونگ برای حل این مشکل ترکیبی از زوم اپتیکال ۱۰ برابری، بزرگنمایی دیجیتال تا ۱۰۰ برابر و الگوریتمهای هوش مصنوعی را به کار گرفته است. زمانی که کاربر دوربین را به سمت ماه میگیرد، نرمافزار سامسونگ با شناسایی سوژه و تطبیق آن با پایگاه داده داخلی، جزئیات بیشتری را به تصویر اضافه میکند. این فرآیند چیزی شبیه به «ترکیب تصویر» در عکاسی نجومی است که در گوشیهای پرچمدار سری اولترا به صورت خودکار انجام میشود.
با وجود این، از همان ابتدا منتقدان نسبت به اصالت این تصاویر تردید داشتند. در سال ۲۰۲۳ یکی از کاربران ردیت آزمایشی انجام داد: او تصویری تار و محو از ماه را روی مانیتور قرار داد و با گلکسی S23 اولترا از آن عکس گرفت. نتیجه نشان داد گوشی جزئیاتی را بازسازی کرده که اساساً در تصویر اولیه وجود نداشت. همین امر به اتهام «دروغگویی» به سامسونگ دامن زد. مخالفان میگویند شرکت عملاً دادههای آماده را بر عکس واقعی تحمیل میکند، در حالی که سامسونگ تأکید دارد تنها از پردازش هوش مصنوعی برای کاهش نویز و افزایش وضوح استفاده میکند و هیچ تصویر از پیش ذخیرهشدهای روی عکس قرار نمیدهد.
این قابلیت طی سالهای اخیر در گوشیهای پرچمدار همچون گلکسی S24 اولترا و S25 اولترا نیز ادامه یافته است. قیمت این گوشیها در بازار ایران به ترتیب بین ۹۳ تا ۹۶ میلیون و ۱۰۰ تا ۱۷۰ میلیون تومان برآورد میشود. حتی برخی از مدلهای سری A و S با لنزهای تلهفوتو سادهتر توان عکاسی از ماه را دارند، هرچند کیفیت آنها به پای اولترا نمیرسد.
به باور کارشناسان، عکاسی از ماه با موبایل هرگز جایگزین دوربینهای DSLR یا تلسکوپهای حرفهای نخواهد شد. خروجی سامسونگ ترکیبی از واقعیت و بازسازی نرمافزاری است، تصویری که برای عکاسان حرفهای چندان ارزش علمی ندارد اما برای کاربران عادی تجربهای جذاب و سرگرمکننده فراهم میکند. با این حال اگر هدف صرفاً ثبت ماه خونین باشد، باید دانست خسوف کامل بعدی در ایران تا ۱۱ دی ۱۴۰۷ رخ نخواهد داد.