رقابت قشر «ضعیف» جامعه با «شاخ‌های مجازی» در نمایش «ابتذال»
در ماه‌های اخیر، شاهد افزایش چشمگیر محتواهای پربیننده در شبکه‌های اجتماعی، به ویژه اینستاگرام، هستیم که از سوی افراد ناشناس و غیرمشهور تولید می‌شوند.
این محتواها که اغلب شامل رقص‌های دو نفره، فحاشی و رفتارهای غیرمتعارف هستند، واکنش‌های متفاوتی را در میان کاربران برانگیخته است.
به گفته یک پژوهشگر جامعه‌شناسی از دانشگاه تهران، این پدیده نشان‌دهنده تلاش قشر ضعیف جامعه برای رقابت با "شاخ‌های مجازی" و کسب شهرت و درآمد است.
او که نخواست نامش فاش شود به دویچه وله فارسی گفت: این طبقه جامعه هیچ محتوا و ابزار خاص و قابل توجهی برای عرضه در فضای مجازی در اختیار ندارند. برای همین به سمت تولید محتواهای جنسی، نشان دادن روابط باز دختر و پسر، رقص، فحاشی و دیگر محتواهایی که از سوی رسانه‌های رسمی حکومتی و خانواده‌ها همیشه تابو محسوب می‌شده، رفته‌اند.
این در حالی است که طبق آمارهای رسمی، نرخ بیکاری در ایران به ۶.۸ درصد رسیده و شمار شاغلان از پاییز تا زمستان ۱۴۰۲ بیش از نیم میلیون نفر کاهش یافته است. این شرایط اقتصادی نامساعد می‌تواند عامل دیگری در افزایش تولید چنین محتواهایی باشد.
از سوی دیگر، مخاطبانی که این محتواها را دنبال می‌کنند، اغلب با کامنت‌های تمسخرآمیز به آنها واکنش نشان می‌دهند. پژوهشگر جامعه‌شناسی این رفتار را نتیجه "به ابتذال کشیده شدن جامعه" در اثر ناکارآمدی سیستم آموزشی می‌داند.
او معتقد است که در ۴۰ سال گذشته، با تضعیف سیستم آموزشی، قدرت تفکر از مردم سلب شده و آنها به سمت محتواهای پوچ و بیهوده کشیده شده‌اند.
همچنین، کاهش ۶۰ درصدی سهم تفریحات و سرگرمی در سبد هزینه خانوار طی دو دهه گذشته، نشان می‌دهد که مردم به دلیل مشکلات اقتصادی کمتر به تفریحات سالم دسترسی دارند. این امر باعث شده تا آنها برای فرار از واقعیت‌های تلخ جامعه، بیشتر وقت خود را در فضای مجازی بگذرانند و به محتواهای پوچ و بیهوده بخندند.
