سقوط ۱۲۰ ماهواره استارلینک در ۴۰ روز؛ ماجرا چیست؟
در ماه ژانویه ۲۰۲۵، ۱۲۰ ماهواره استارلینک متعلق به شرکت اسپیس ایکس وارد جو زمین شده و در هنگام ورود سوخته و متلاشی شدند. اما علت این اتفاقات چیست؟
این رویداد باعث افزایش نگرانی دانشمندان درباره تأثیرات زیست‌محیطی این ماهواره‌ها، به‌ویژه بر لایه اوزون، شده است.
شرکت اسپیس ایکس، به مدیریت ایلان ماسک، پروژه استارلینک را با هدف ارائه اینترنت ارزان در سراسر جهان توسعه داده است. این شرکت تاکنون حدود ۷۰۰۰ ماهواره را در مدار قرار داده و قصد دارد هر پنج سال یک‌بار ماهواره‌های جدیدی را جایگزین نمونه‌های قدیمی کند. با این حال، دانشمندان هشدار داده‌اند که سوختن این ماهواره‌ها در جو زمین موجب انتشار بخارات فلزی و مواد شیمیایی می‌شود که می‌تواند به جو و لایه اوزون آسیب برساند.
جاناتان مک داول، ستاره‌شناس، اعلام کرده است که در ماه ژانویه ۲۰۲۵، از هر پنج ماهواره استارلینک، چهار مورد در جو زمین سوخته است. این روند به دلیل پایان یافتن عمر عملیاتی نسل اول ماهواره‌های استارلینک اتفاق افتاده است. اسپیس ایکس، به منظور به‌روزرسانی شبکه خود، ماهواره‌های جدیدی را جایگزین این ماهواره‌های قدیمی می‌کند.
مطالعات علمی نشان داده‌اند که از سال ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۲، میزان اکسیدهای آلومینیوم در جو زمین هشت برابر افزایش یافته است. در سال ۲۰۲۳، بقایای ماهواره‌های سوخته در ارتفاع ۱۸ کیلومتری بالاتر از آلاسکا شناسایی شد، که این موضوع نگرانی‌ها درباره تغییرات شیمیایی در جو زمین را افزایش داده است.
شرکت اسپیس ایکس ادعا می‌کند که ماهواره‌های استارلینک هنگام ورود مجدد به جو به‌طور کامل سوخته و زباله‌ای بر جای نمی‌گذارند. اما برخی دانشمندان معتقدند که این پدیده تنها به ماهواره‌های استارلینک محدود نمی‌شود و خطرات ناشی از زباله‌های فضایی در حال افزایش است. بر اساس تحقیقات، احتمال سقوط قطعات موشک در هر سال حدود ۲۶ درصد برآورد شده است، که این موضوع می‌تواند تأثیراتی بر سفرهای هوایی و ایمنی خطوط هوایی داشته باشد.
به‌طور کلی، ماهواره‌های استارلینک برای فعالیت در مدار پایین زمین طراحی شده‌اند و عمر متوسط آن‌ها حدود پنج سال است. زمانی که این ماهواره‌ها به پایان عمر خود می‌رسند، از رانشگرهای الکتریکی برای کاهش ارتفاع استفاده می‌کنند و در نهایت وارد جو زمین شده و می‌سوزند. این فرآیند معمولاً یک هفته به طول می‌انجامد.
