گزارش اختصاصی | اهمیت چای در زندگی روزمره ایرانی‌ها
چای یکی از نوشیدنی‌های پرطرفدار در جهان پس از آب است، و ایرانی‌ها در طول روز زیاد چای می‌نوشند.
تاریخ ایران به ما نشان می‌دهد دانه مخصوص تولید و کاشت چای از چین به ایران وارد شد. چای در بین ایرانیان از جایگاه برجسته‌ای برخوردار بوده و سابقه مصرف آن در ایران به قرن هفدهم میلادی می‌رسد.
استان‌های شمال ایران از جمله گیلان و مازندران به کشت چای معروف هستند، و سهم استان گیلان در تولید چای بیش از ۹۰ درصد است.
انواع چای
چای سرگل، چای ممتاز، چای قلمی، چای شکسته و چای باروتی از انواع چای ایرانی می‌باشند که هر کدام از نظر ظاهری، طعم و رنگ با یکدیگر متفاوت هستند و علاقه‌مندان مخصوص به خود را دارند.
چای سرگل مرغوب‌ترین چای ایرانی است که از لطیف‌ترین قسمت بوته چای یعنی غنچه و برگ‌های بالای آن به دست آمده و دارای برگ‌های ریز و پیچ خورده‌ای است.
چای سرگل دارای طعم تلخ و گس و عطر فوق‌العاده‌ای می‌باشد و همچنین بسیار خوش‌رنگ است. این چای نسبت به سایر چای‌ها وزن بیشتری دارد و به دلیل اینکه در مقدار کمتری تولید می‌شود، گران‌تر است.
در ایران انواع چای از جمله سبز و سیاه و چای ترش نیز وجود دارد. چای سبز فواید زیادی برای سلامتی دارد زیرا به دلیل قیمت بالای آن عموما مورد مصرف ثروتمندان است.
این محصول پس از برداشت برگ‌های تازه درختچه چای فرآیند گرما و بخارپز شدن رو طی می‌کند.
کمک به کاهش وزن، محافظت از پوست، کنترل قند خون و فشار خون و کمک به افزایش آرامش و کاهش استرس از جمله فواید چای سبز است.
بیشترین چای ترش کشور در شهرستان دلگان استان سیستان و بلوچستان تولید می‌شود.
تولید و صادرات چای
براساس اطلاعات جدول ذیل در حال حاضر حدود ۲۶ هزار هکتار باغ چای در دو استان گیلان و مازندران قرار دارد که از این مقدار حدود ۲۱ هزار هکتار مورد بهره برداری قرار می‌گیرد.
حدود ۵۵ هزار خانوار چای‌کار، بطور مستقیم در باغات چای مشغول بکارند و ۱۰۰ درصد درآمد و معیشت‌شان از محصول چای است.
مدیر اجرایی سندیکای کارخانجات چای شمال محمدصادق حسنی، میزان نیاز کشور به چای را سالانه حدود ۸۰ هزار تن عنوان کرد.
در رابطه با صادرات چای، آمار گمرک ایران حاکی از صادرات ۲۸ میلیون دلاری چای ایرانی در سال ۱۴۰۰ بوده و این میزان صادرات نسبت به سال ۹۹ افزایش ۷۷ درصدی را نشان می‌دهد.
روح‌الله لطیفی، سخنگوی گمرک ایران گفت: «در سال ۱۴۰۰ انواع چای ایرانی به ۲۵ مقصد دنیا صادر شد. ارزش این صادرات از نظر وزن ۲۷ هزار و ۲۷۲ تن بود که نسبت به سال ۱۳۹۹ با رشد ۴۸ درصدی همراه بوده است.»
وى افزود: «ارزش دلاری این صادرات حدود ۲۸ میلیون دلار بوده که نسبت به سال قبل از آن ۷۷ درصد رشد داشته است.»
در نتیجه مصرف زیاد چای به ویژه چای سیاه، ایران مجبور به واردات این محصول از کشورهای مختلف از جمله هند و سریلانکا شده است.
حبیب جهانساز رئیس سازمان چای با اشاره به تولید سالانه ۳۰ هزار تن چای خشک در کشور و کمبود حدود ۴۰ هزار تنی در سال، گفت: برای تأمین مصرف داخلی نیازمند واردات چای هستیم.
در سال‌های اخیر صنعت چای در ایران با مشکلات مختلفی از جمله خشکسالی و کمبود آب مواجه بوده که دولت را بر آن داشته تا به میزان زیادی چای وارد کند.
