از هرات تا بامیان؛ آیینهای سنتی مردم افغانستان در عید فطر
در کشورهای اسلامی عید فطر از جمله عیدهای مهم محسوب میشود و معمولا با تعطیلی رسمی همراه است. این عید در استانهای مختلف افغانستان آیینهای سنتی دارد که به برخی از آنها در این مطلب اشاره میکنیم.
در استانهای افغانستان، شبعید کودکان و نوجوانان دستهای خود را حنا میبندند و صبح روز عید، همه اعضای خانواده استحمام کرده، لباسهای نویی را که روزهای پیش خریداری کردهاند، میپوشند و خود را برای عبادت و دید و بازدیدهای عید آماده میکنند.
رفت و آمد مسلمانان به خانههای یکدیگر، عیادت از مریضها و کمک به مستمندان از جمله آداب و رسوم عید فطر در افغانستان است.
اعضای خانواده عید را به همدیگر تبریک میگویند و کودکان از بزرگترهای خانواده عیدی دریافت میکنند.
آداب دید و بازدیدهای در عید فطر در افغانستان
در تعطیلات عید فطر دید و بازدیدها بهگونهای است که وقتی کسی به خانه دیگری رفت، دیگری نیز باید به خانه او برود و اگر چنین نکند عمل او بیاحترامی به شخص مقابل پنداشته خواهد شد.
تنها افراد بزرگ و مسن خانواده به خانههای دیگران نمیروند و تنها از مهمانان پذیرایی میکنند.
آیینهای سنتی افغانستانیها در عید فطر
مردم افغانستان پیش از فرا رسیدن عید سعید فطر به غبارروبی خانهها، تهیه میوههای تازه و خشک، مواد غذایی ویژه عید و حنابندان میپردازند تا این عید به صورت باشکوهی تجلیل شود.
در استانهای غربی افغانستان از جمله بادغیس، هرات، غور و فراه، شب عید فطر نیز جایگاه خاصی برای خانواده عروس و دامادها دارد.
در هرات و در آخرین شب ماه رمضان با برپایی مهمانی و مراسم خاص، عیدی عروس توسط خانواده داماد اهدا میشود.
عیدی داماد نیز در روزهای عید و بعد از دیدار وی با خانواده عروس به او داده میشود.
اما در استان بامیان، مردم معتقدند شب قبل از عید فطر، روز عید مردههاست؛ در این شب زنان، حلوا، سمنو، نان مالیده، ژاله گگ، دلده و پلو تهیه و به عنوان نذری توزیع میکنند.
مراسم عید مردهها به این ترتیب است که وقت اذان مغرب پس از تهیه حلوا رو به قبله در مقابل آن مینشینند و با طلب آمرزش برای اموات، فراوانی نعمت را آرزو میکنند.