پرواز مرموز «شاهین شب»: از F-117 آمریکا چه میدانیم؟
انتشار خبر پرواز همزمان دو فروند جنگنده اف۱۱۷ نیروی هوایی آمریکا در صحرای نوادا، توجه بسیاری را به خود جلب کرده است چرا که این جنگندهها سالها بود بازنشسته شده بودند.
این پروازها موجی از گمانهزنیها درباره دلیل این پروازها و ارتباط احتمالی آن با تنشهای اخیر میان واشینگتن و کاراکاس به راه انداخته است.
این پروازها در شرایطی انجام شده که بحران ونزوئلا بار دیگر به یکی از موضوعات داغ سیاست خارجی آمریکا تبدیل شده و هر تحرک نظامی غیرمعمول، به سرعت در این چارچوب تفسیر میشود.
بر اساس گزارشهای منتشرشده، دو فروند جنگنده اف۱۱۷ که با نام «شاهین شب» شناخته میشوند، بهطور همزمان از پایگاه خود در صحرای نوادا به پرواز درآمدهاند. این موضوع بهدلیل جایگاه خاص و سابقه این هواپیمای پنهانکار، بهسرعت واکنش کاربران و تحلیلگران نظامی را برانگیخته است. اف۱۱۷ بهطور رسمی در سال ۲۰۰۸ بازنشسته شد و تصور عمومی بر این بود که این هواپیما دیگر نقشی در عملیات فعال ندارد.
با این حال، گزارشهایی وجود دارد که نشان میدهد نیروی هوایی ایالات متحده همچنان تعدادی محدود از این جنگندهها را برای پروازهای آموزشی یا مأموریتهای خاص عملیاتی نگه داشته است. پرواز مجدد اف۱۱۷ از پایگاه همیشگی خود در نوادا، برای بسیاری نشانهای از یک هدف نظامی خاص تلقی شده، هرچند تاکنون توضیح رسمی درباره دلیل این پروازها ارائه نشده است.
اف۱۱۷ نایتهاوک نخستین هواپیمای عملیاتی جهان با فناوری پنهانکاری به شمار میرود که در دهه ۱۹۷۰ میلادی توسط شرکت لاکهید و در قالب پروژهای کاملاً محرمانه طراحی شد. توسعه این پروژه با نام «هَو بلو» از سال ۱۹۷۵ آغاز شد و نخستین پرواز آن در ۱۸ ژوئن ۱۹۸۱ انجام گرفت. این جنگنده در سال ۱۹۸۳ وارد خدمت نیروی هوایی آمریکا شد، اما وجود آن تا نوامبر ۱۹۸۸ بهطور رسمی اعلام نشد.
این هواپیمای تکسرنشین و دوموتوره، فاقد رادار داخلی و تسلیحات هوا به هواست و صرفاً برای انجام حملات دقیق زمینی طراحی شده است. بدنه چندوجهی و استفاده از مواد جاذب امواج رادار باعث شده سطح مقطع راداری آن به کمتر از ۰٫۰۱ متر مربع برسد که در مقایسه با یک اف۱۶ معمولی بسیار کمتر است. اف۱۱۷ توان حمل دو بمب هدایتشونده لیزری ۹۰۰ کیلویی یا بمبهای JDAM را در محفظه داخلی خود داشت و حداکثر سرعت آن حدود ۰٫۹۲ ماخ با برد عملیاتی نزدیک به ۱۲۰۰ کیلومتر بود.
این جنگنده در عملیاتهایی مانند طوفان صحرا در سال ۱۹۹۱، عملیات ناتو علیه یوگسلاوی در سال ۱۹۹۹ و حمله به عراق در سال ۲۰۰۳ نقش مهمی ایفا کرد و بیش از ۱۶۰۰ سورتیپرواز عملیاتی بدون تلفات انجام داد. تنها مورد سرنگونی آن در ۲۷ مارس ۱۹۹۹ بر فراز صربستان رخ داد. در مجموع ۵۹ فروند عملیاتی و ۵ فروند آزمایشی از این هواپیما ساخته شد و اگرچه در سال ۲۰۰۸ بازنشسته شد، برخی منابع همچنان از فعال بودن تعداد محدودی از آن در مأموریتهای خاص خبر میدهند.
